ვირუსი

“პაციენტები ხშირად მსაყვედურობენ რატომ არ ვნიშნავ ამ თერაპიას” - ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი

ინფექციონისტი, მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში წერს, თუ რატომ არ ნიშნავს ფაგებს. "პაციენტები და კოლეგები ხშირად მეკითხებიან/მსაყვედურობენ, რატომ არ ვნიშნავ ფაგებს. ზოგადად ფაგოთერაპია ძალიან დიდი თემაა და მოკლედ ამ საკითხის ჩამოყალიბება რთულია, თუმცა შევეცდები ჩემი ძირითადი არგუმენტები მოვიყვანო:(აქვე შეგახსენებთ, რომ ფაგი არის ვირუსი, რომელიც „კლავს“ ბაქტერიას). პირველ რიგში უნდა ვთქვა, რომ მჯერა, ფაგები მომავლის მედიცინაა და ოდესღაც აუცილებლად გახდება სტანდარტული მკურნალობის ნაწილი, მაგრამ ამჟამად მკურნალობის ეს მეთოდი ჯერ ისევ კვლევების ფაზაშია და ამიტომ მისი საყოველთაოდ გამოყენება კლინიკურ პრაქტიკაში სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ მიზანშეწონილი არ არის.ფაგოთერაპიას ზოგიერთი ქვეყანა ცალკეული პროგრამების/კვლევების სახით იყენებს, თუმცა გამოყენება ძირითადად განიხილება მხოლოდ ისეთ სიტუაციებში, სადაც ითვლება, რომ ანტიბიოტიკების რესურსი ამოწურულია. ანუ გვაქვს MDR ბაქტერია (მრავლობით მედიკამენტზე რეზისტენტული) და პაციენტი არ რეაგირებს ანტიბიოტიკებზე. შესაბამისად, გამოიყენება მძიმე, სიცოცხლისთვის საშიში ინფექციების მქონე პაციენტებში ექიმის ინდივიდუალური გადაწყვეტილებით.ისეთ ქვეყნებში, რომელთა მედიცინა და სამეცნიერო კვლევები სანდოა, ფაგები მკურნალობის გაიდლაინებში, როგორც სტანდარტული თერაპია, არ შედის.ჯერ კიდევ ბევრი საკითხია ფაგოთერაპიის სფეროში დასაზუსტებელი და დამატებით კვლევებს საჭიროებს, მაგალითად, ფაგების გამოყენების დოზები და ხანგრძლივობა. ასევე დაზუსტებას საჭიროებს ფაგების სხვა მედიკამენტებთან ურთიერთქმედების საკითხი.მოკლედ, ჩვეულებრივ ამბულატორიულ პაციენტებში, ვისაც, მაგალითად, აქვს ფარინგიტი, საშარდე გზების ინფექცია და ა.შ. ფაგების დანიშვნა საერთაშორისო გაიდლაინებით არ არის გათვალისწინებული.ისე, ძალიან მეამაყება, რომფაგების სფეროში კვლევებში ჩვენი ქვეყანა ერთ-ერთი პიონერი და ლიდერია",-წერს მაია ბუწაშვილი.

მსოფლიო • 1745763421

ძროხებში ფრინველის გრიპი გავრცელდა - მეცნიერები შესაძლო პანდემიის შესახებ გვაფრთხილებენ

მეცნიერები აცხადებენ, რომ ფრინველის მაღალპათოგენური გრიპი (HPAI) აშშ-ს რძის მწარმოებელ ფერმებში გარეული ფრინველიდან გავრცელდა. ეს მიგნება საგანგაშოა, რადგან დაავადება ევოლუციასა და სახეობებს შორის გადაადგილებას განაგრძობს. ეს თავის მხრივ იმას ნიშნავს, რომ ვირუსის პანდემიური პოტენციალი იზრდება.HPAI ვირუსები ცხოველთა ჯანმრთელობისთვისა და სოფლის მეურნეობისთვის სერიოზული საფრთხეა. გარდა ამისა, ეს პოტენციურად ადამიანებისთვისაც საშიშია, რადგან დაავადებას სახეობათაშორისი ბარიერების გადალახვის უნარი აქვს. განსაკუთრებული ყურადღება H5N1-ის შტამს — 2.3.4.4b ექცევა, რომელიც მსოფლიოში უკვე გავრცელდა. მან გარეული და შინაური ფრინველები და სხვადასხვა ძუძუმწოვრები დააინფიცირა. ვირუსი მცირე რაოდენობით ადამიანებშიც მოხვდა, რაც მის პანდემიურ პოტენციალზე მიუთითებს.2024 წელს ეს შტამი აშშ-ს რამდენიმე შტატში მეწველ პირუტყვში დააფიქსირეს. ეს ფაქტი მოულოდნელი იყო, რადგან ჩვეულებრივ ძროხები ამ ვირუსთან არ ასოცირდებოდნენ. მისი განვითარებისა და გავრცელების შესასწავლად თაო-კიენ ნგუიენმა და მისმა კოლეგებმა 100-ზე მეტი ვირუსის გენეტიკური მონაცემები შეაგროვეს. კვლევაშიფრინველის გრიპის ნაკლებად სახიფათო შტამები და ინფიცირებული ძროხების გენომები შეისწავლეს. მკვლევრების შეფასებით, ფრინველიდან ვირუსი პირუტყვზე მხოლოდ ერთხელ 2023 წლის შუა პერიოდში, ტეხასში, გადავიდა. იქიდან გამომდინარე, რომ ეს შემთხვევა შეუმჩნეველი დარჩა, ერთი ძროხიდან სხვებიც დაინფიცირდნენ.მას შემდეგ, რაც ვირუსი ძროხების პოპულაციაში მოხვდა, მან გავრცელება სწრაფად დაიწყო. ინფიცირებული ან სიმპტომების არმქონე ცხოველების გადაადგილებამ ვირუსი ტეხასიდან სხვადასხვა შტატშიც გაავრცელა. პირუტყვიდან ის ფრინველებში, ენოტებში, შინაურ კატებსა და სხვა ორგანიზმებში მოხვდა. გენეტიკურმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ვირუსმა ისეთი მუტაციები განავითარა, რომლებიც ძუძუმწოვრებზე მარტივად გადადის."ჩვენი კვლევა ცხადყოფს, რომ A ტიპის გრიპის ვირუსი საერთაშორისო პათოგენია. მის წინააღმდეგ კონტროლის სააგენტოებისა და ცხოველთა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ორგანიზაციებს შორის შეთანხმებული მოქმედებაა საჭირო. ამით მოსალოდნელი პანდემიის რისკი შემცირდება", - წერენ კვლევის ავტორები.

ჯანდაცვა • 1745527592

დასახელდა COVID-19-ის 3 გრძელვადიანი შედეგი ბავშვებში

ბავშვებში კორონავირუსმა შეიძლება გამოიწვიოს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები გრძელვადიან პერიოდში. ამ დასკვნამდე მივიდნენ პენსილვანიის უნივერსიტეტის პერელმანის მედიცინის სკოლის მეცნიერები.„მიუხედავად იმისა, რომ საზოგადოების დიდი ყურადღება ორიენტირებულია COVID-19-ის მწვავე ფაზაზე, ჩვენი დასკვნები ვარაუდობენ, რომ ბავშვებს ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი გრძელვადიანი რისკები ემუქრებათ, რაც უნდა იყოს მონიტორინგში“, - თქვა კვლევის უფროსმა ავტორმა.თირკმელების დაავადებაკვლევა, რომელიც გამოქვეყნდა JAMA Network Open-ში, მოიცავდა 21 წლამდე ასაკის 1,900,146 ადამიანის ჯანმრთელობის ელექტრონულ ჩანაწერებს. მეცნიერებმა 2020-2023 წლებში კოვიდგადატანილი პაციენტები შეამოწმეს. გაირკვა, რომ გამოჯანმრთელებულ ბავშვებს 17%-ით მეტი აქვთ თირკმელების ქრონიკული დაავადების მეორე, მსუბუქი სტადიის განვითარების რისკი. მათ ასევე ჰქონდათ 35%-ით მაღალი რისკი 3 სტადიის, ზომიერი, ქრონიკული თირკმლის დაავადების.ასევე, ბავშვებსა და მოზარდებს, რომლებსაც თირკმელების დაზიანება აღენიშნებოდათ კოროვირუსის მწვავე სტადიაზე, აღენიშნებოდათ 29%-ით მეტი რისკი ამ ორგანოებში დამატებითი გართულებების განვითარების ინფიცირებიდან სამიდან ექვს თვემდე.კუჭ-ნაწლავის პრობლემებიკიდევ ერთი კვლევაში შეისწავლეს კუჭ-ნაწლავის პრობლემები, როგორიცაა მუცლის ტკივილი, დიარეა და გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი 1,576,933 ბავშვსა და მოზარდში. ბავშვებს, რომლებიც გამოჯანმრთელდნენ კორონავირუსისგან, 25%-ით მეტი ჰქონდათ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დარღვევების რისკი დაავადების შემდგომი მწვავე პერიოდში. რისკი „ქრონიკულ ფაზაში“ გაიზარდა ბავშვების 28%-მდე COVID-19 ინფექციის შემდეგ ექვსი თვიდან ორ წელიწადში.გულ-სისხლძარღვთა დაავადების რისკიკორონავირუსით ინფიცირებულ ბავშვებს ერთი ან მეტი გულ-სისხლძარღვთა დაავადების განვითარების საგრძნობლად მაღალი რისკი აქვთ. საუბარია არითმიაზე, გულის ანთებაზე, გულმკერდის ტკივილსა და ჰიპერტენზიაზე.მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ რისკი 63%-ით გაიზარდა როგორც გულის თანდაყოლილი დეფექტების მქონე ბავშვებში, ასევე მათში, ვისაც ამ ორგანოს მსგავსი პრობლემა არ ჰქონდა.

საზოგადოება • 1744649557

ივანე ჩხაიძე მოსახლეობას აფრთხილებს

იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფოს სამედიცინო დირექტორმა, თსსუ-ის პროფესორმა ივანე ჩხაიძემ „მედიაცენტრ მთავარში“ გამართულ პრესკონფერენციაზე წითელას ვურუსის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ არამარტო საქართველოში, არამედ მთელ მსოფლიოში ვირუსის მაღალი მაჩვენებელი ფიქსირდება.,,ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ევროპის რეგიონში, 2024 წლის განმავლობაში 127 ათასი შემთხვევაა დაფიქსირებული და 1997 წლიდან ეს არის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი. 25 წელზე მეტია ასეთი რაოდენობის წითელა ჯანმოს ევრპულ რეგიონში არ დაფიქსირებულა. ევროპაში 32 ათასი შემთხვევაა, თუმცა აქედან, ყველაზე მეტი, 27 ათასი რუმინეთშია. ევროპის კონტინენტზე წითელათი 18 ადამიანი გარდაიცვალა”, – განაცხადა ივანე ჩხაიძემ ,,მედიაცენტრ მთავართან”.მისი თქმით, ანალოგიური მდგომარეობაა აშშ-ში. 2024 წელს 285 შემთხვევა იყო, ახლა 4 თვეში არის 712. 2 შემთხვევა უკვე დაფიქსირებულია გარდაცვალების, რომელიც ამ ქვეყანაში ათწლეულებია არ ყოფილა.როგორც ივანე ჩხაიძემ აღნიშნა, საქართველოშიც მატების დინამიკაა, მაგრამ არა ისეთი მკვეთრი, როგორც სხვა ქვეყნებში.,,ჩვენთან 2022 წელს წითელას 12 შემთხვევა იყო დაფიქსირებული. 2023 წელს 26 და 2024 წელს 337. 2025 წლის პირველი ოთხი თვის განმავლობაში 142 შემთხვევაა წითელასი ქვეყანაში. საქართველოს რეგიონებში ყველაზე მაღალი მატება სამცხე-ჯავახეთის რეგიონსა და თბილისში ფიქსირედება. გარდაცვალების ერთადერთი შემთხვევა 2022 წელს დაფიქსირდა და ისიც სამცხე-ჯავახეთში”, – განაცხადა ივანე ჩხაიძემ ,,მედიაცენტრ მთავართან”.მისი თქმით, საქართველოს ორ რეგიონში, კახეთსა და რაჭა-ლეჩხუმში ბოლო სამი წელია არ დაფიქსირებულა წითელას შემთხვევები.ნახეთ, ვიდეო:

საზოგადოება • 1744625225

„ყველაზე მაღალი მატება სამცხე-ჯავახეთის რეგიონსა და თბილისში ფიქსირდება“ - ივანე ჩხაიძის საგანგაშო განცხადება

საზოგადოება • 1744534380

ახალი კვლევა - რისგან გვიცავს ჰერპესის ვაქცინა

ახალი კვლევის თანახმად, ჰერპესის ვაქცინა შეიძლება დემენციისგან გვიცავდეს.ჰერპესი არის დაავადება, რომელიც ხასიათდება ადგილობრივი მუწუკებით, რაც ძირითადად აწუხებთ ადამიანებს, რომლებსაც წარსულში ჩუტყვავილა ჰქონდათ. ორივე ამ დაავადებას ვარიცელა-ზოსტერის ვირუსი იწვევს, რომელიც ნერვულ სისტემაში იჭრება, შემდეგ მიიძინებს და კვლავ ჩნდება ჩუტყვავილას სიმპტომების გაქრობიდან დიდი ხნის შემდეგ. მრავალი მტკიცებულება მიუთითებს, რომ ჰერპესის მსგავს ვირუსულ ინფექციებს შეიძლება წვლილი შეჰქონდეს ალცჰაიმერის დაავადების განვითარებაში, რადგან მიჩნეულია, რომ მათ მიერ დაგროვებული ამილოიდური ნალექები ნეიროდეგენერაციას იწვევს. თუ ასეა, ამ ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინას დამატებითი სარგებელი უნდა ჰქონდეს — ამცირებდეს დემენციის რისკს, ანუ ებრძვის ერთის ფასად ორ დაავადებას.ასეთი თეორიის დატესტვა რთულია, მაგრამ სტენფორდის უნივერსიტეტის მკვლევართა ჯგუფმა წარმოადგინა მონაცემები, რომლებიც დაახლოებით ისეთივე სოლიდურია, როგორც რანდომიზებული ბრმა კვლევები.„კორელაციური მტკიცებულებების საპირისპიროდ მიზეზობრივი კავშირის დასადგენად, უპირატესობა მოვიპოვეთ იმ ფაქტისგან, რომ უელსში, ზოსტერის ვირუსის ვაქცინის დასაშვებობა განისაზღვრება ინდივიდის დაბადების თარიღზე დაყრდნობით“, — წერენ მკვლევრები.2013 წლის 1 სექტემბრისთვის, 79 წელს ქვემოთ ასაკის უელსის ყველა მოქალაქისთვის დასაშვები იყო ჰერპესის ვაქცინის წელიწადში ერთი დოზა, მაგრამ ვაქცინის შეზღუდული რაოდენობის გამო, ის განკუთვნილი არ იყო 80 წელს ზემოთ ადამიანებისთვის.ამის შემდეგ, ჯგუფმა ერთმანეთს შეადარა 282 541 ვაქცინირებული და არავაქცინირებული ძლიერ მსგავსი ასაკის ინდივიდთა ჯანმრთელობის დეტალური ჩანაწერები; თითოეულ მხარეს თარიღების სხვაობა მხოლოდ რამდენიმე კვირა იყო.კვლევის დასასრულს, 2020 წელს, ყოველი რვიდან ერთ პაციენტს დემენციის ახლად დასმული დიაგნოზი ჰქონდა; შედეგებიდან ამოიღეს ადამიანები, რომლებსაც დემენციის დიაგნოზი 2013 წლამდე ჰქონდათ დასმული.ჰერპესზე ვაქცინირებულებში დემენციის რისკი 20 პროცენტით ნაკლები იყო.მიუხედავად იმისა, რომ ასეთივე შედეგები დადგა ვაქცინებთან ასოციაციურ კვლევებშიც, მიზეზობრივი კავშირის დამაჯერებელ გამოვლენას ართულებს ცხოვრების სტილის ის ფაქტორები, რომელთა საფუძველზეც ირჩევენ ინდივიდები, ჩაიტარონ თუ არა ვაქცინაცია.მეორე მხრივ, უელსის ჰერპესის ვაქცინაციის პოლიტიკამ შექმნა ბუნებრივი ექსპერიმენტი, რომელმაც გამოყო ვაქცინის ეფექტები სტატისტიკურად მეტნაკლებად იდენტურ ორ ჯგუფში.დასაშვებობის გარდა, ვაქცინირების გადაწყვეტილების მისაღებად არსებობს სხვა ფაქტორებიც — მაგალითად, განათლების დონე, სხვა მედიკამენტების გამოყენება, ჯანმრთელობის პრობლემები; ეს ყველაფერი ორ დიდ ჯგუფს შორის სტატისტიკურად განსხვავდება.ჯგუფმა ასევე შეისწავლა, იყო თუ არა დემენციის რისკის შემცირება იმის შედეგი, რომ ვაქცინა ამცირებს მიძინებული ვირუსის გააქტიურებას.„ეს შეიძლება ხდებოდეს მაშინ, თუკი ვირუსი პირდაპირ ტოქსიკურია ნეირონებისთვის ან ხელს უწყობს გენერალიზებულ ანთებით რეაქციას ნერვულ სისტემაში, რომელიც ნეიროტოქსიკურია ან ორივე ერთად. მიჩნეულია, რომ ვირუსის რეაქტივაცია იწვევს ამილოიდ-β-ს დალექვას, ტაუ ცილის აგრეგაციას და აზიანებს სისხლძარღვებს — რაც ალცჰაიმერის დაავადების მთავარი მახასიათებელია“, — ამბობს ჰარვარდის ჯანდაცვის ექსპერტი ანუპან ჯენა, რომელიც ამ კვლევაში ჩართული არ ყოფილა.შედეგები მხარს უჭერს ამ თეორიას, რადგან დემენციის მაღალი მაჩვენებელი დაფიქსირდა ადამიანებში, რომლებსაც ჰერპესის მრავალი ეპიზოდი აქვთ გადატანილი; ეს ეფექტი შემსუბუქებული იყო ადამიანებში, რომლებიც ამ ეპიზოდების დროს ანტივირუსულ მედიკამენტებს იღებდნენ.„ეს კვლევა იმიტომ არის ასე ძლიერი, რომ არსებითად, საკონტროლო ჯგუფზე ჩატარებული რანდომიზებული კვლევის მსგავსია — არიან ადამიანები, რომლებიც ხანდაზმული ასაკის გამო ვაქცინირებაზე არ დაიშვებიან; და ინტერვენციული ჯგუფი — რომლებიც ახალგაზრდა ასაკის გამო არ დაიშვებიან ვაქცინაციაზე“, — ამბობს სტენფორდის მედიცინის პროფესორი პასკალ გელდსეცერი.მისმა ჯგუფმა მეთოდი გაიმეორა ვაქცინაციის ასეთივე მიდგომის მქონე ქვეყნების მონაცემებზე, მათ შორის ინგლისის, კანადის, ავსტრალიისა და ახალი ზელანდიის. გელდსეცერი ამტკიცებს, რომ „დემენციისგან დამცავი ძლიერი სიგნალი“ გამოჩნდა მრავალ მონაცემში, მაგრამ მათი კვლევა ჯერ გამოქვეყნებული არ არის.მიუხედავად იმისა, რომ ახალი კვლევა არ გადაჭრით არ ადასტურებს, რომ ჰერპესი დემენციის ფაქტორია ან ჰერპესის ვაქცინა არსებითად გვიცავს დემენციისგან — ნამდვილად გვაწვდის ძლიერ საფუძველს სამომავლო კვლევებისთვის.მომზადებულია ScienceAlert-ის მიხედვით, რომელიც მიხეილ ჭაბუკაშვილმა თარგმნა.

მსოფლიო • 1744276576

"ციმბირის წყლულმა" კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში 50 ჰიპოპოტამი მოკლა

კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში, ვირუნგას ეროვნულ პარკში, "ციმბირის წყლულის" ეპიდემიის შედეგად, სულ მცირე 50 ჰიპოპოტამი მოკვდა. ინფორმაციას CNN-ი ავრცელებს.პარკის ხელმძღვანელის განცხადებით, მკვდარი ცხოველები მდინარეში აღმოაჩინეს, რომელიც აფრიკის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ ტბაში ჩაედინება.მისი განმარტებით, ცხოველების ვირუსით მოწამვლა ტესტებმა დაადასტურა. მან დასძინა, რომ ვირუსის შედეგად კამეჩებიც დაიხოცნენ. ვირუსის გავრცელების ზუსტი მიზეზი ჯერჯერობით უცნობია.

პოლიტიკა • 1744272912

შალვა პაპუაშვილი: ის, რაც ჩვენ ვნახეთ იანვრის რეზოლუციაში, ეს იყო საბჭოთა სტილის აქტი, როცა სხვა ხალხის სუვერენიტეტს პატივს არ სცემ. ამით PACE-მ უპირველეს ყოვლისა, საკუთარ პრინციპებს უღალატა და გადაუხვია

ის, რაც ჩვენ ვნახეთ იანვრის რეზოლუციაში, ეს იყო საბჭოთა სტილის აქტი, როცა სხვა ხალხის სუვერენიტეტს პატივს არ სცემ. ამით PACE-მ უპირველეს ყოვლისა, საკუთარ პრინციპებს უღალატა და გადაუხვია, - განაცხადა საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ შალვა პაპუაშვილმა ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში საქართველოს თემაზე დღეს დაგეგმილი დებატების თემაზე საუბრისას.„ჩვენ დიდი შეშფოთებით ვაკვირდებით იმ ტენდენციებს, რომლებიც სხვადასხვა ფორუმზე ხდება, სადაც ძირითადად ვხედავთ, რომ გავლენა აქვთ პოსტსაბჭოთა ჯგუფებს, რომლებიც ყველაზე ადვილად მართულები აღმოჩნდნენ იმ ქსელის მიერ, რომლებიც დღეს ომის აქტივისტები არიან. ყველაზე მოწყვლადი ამ გავლენების მიმართ აღმოჩნდნენ ზუსტად პოსტსაბჭოთა ზოგიერთი რესპუბლიკის წარმომადგენლები, რომლებიც დღეს ევროკავშირს აფარებენ თავს. ვაკვირდებით ტენდენციას, რომ მთავარი, რასაც ისინი აკეთებენ, იმეორებენ საბჭოთა მიდგომებს ქვეყნების, ხალხების სუვერენიტეტის უპატივცემულობისა.ის, რაც ჩვენ ვნახეთ იანვრის რეზოლუციაში, ეს იყო საბჭოთა სტილის აქტი, როცა სხვა ხალხის სუვერენიტეტს პატივს არ სცემ. ამით PACE-მ უპირველეს ყოვლისა, საკუთარ პრინციპებს უღალატა და გადაუხვია. ამიტომ ჩვენ ვთქვით და ჩვენ დღეს დელეგაციით არ ვართ წარმოდგენილი PACE-ში და სანამ პატივს არ სცემენ ქართველი ხალხის სუვერენიტეტს, რომ თავად აირჩიოს საკუთარი ხელისუფლება, რთულია, ისაუბრო რაიმე კონსტრუქციულ დიალოგზე”, - განაცხადა პარლამენტის თავმჯდომარემ.შალვა პაპუაშვილმა ასევე აღნიშნა, რომ PACE-ში, ვხედავთ იგივე ადამიანებს, როლებიც ევროპარლამენტში არიან. მისი შეფასებით, ევროპის სხვადასხვა ქვეყანა საბჭოთა სტილით იქცევა.„იგივე პოლიტიკური ჯგუფები არიან, რომლებიც ყვირიან და არ საუბრობენ, ეს არის საბჭოთა სტილის ქცევა, რომელიც ვირუსივით შეეპარა სამწუხაროდ, ევროპის სხვადასხვა ქვეყანას და სულ უფრო მეტად და მეტად ემსგავსებიან საბჭოთა კავშირში არსებულ ქცევის სტილს, რაც სამწუხაროა. 9 აპრილის აღნიშვნის ფონზე - ჩვენ იმისთვის არ ვიბრძოდით და იმიტომ არ გვინდოდა დამოუკიდებლობა, რომ დღეს ესტონეთმა უკარნახოს ქართველ ხალხს, ვინ აირჩიოს, ხან ლიტვის საგარეო საქმეთა მინისტრმა და საფრანგეთის ან შვედმა ზოგიერთმა დეპუტატმა, რომელიც აქ მაიდანს ითხოვდა”, - განაცხადა შალვა პაპუაშვილმა.ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა დღეს საქართველოს საკითხზე დებატებს გამართავს. ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეა ასევე იმსჯელებს საქართველოზე მიღებულ რეზოლუციასთან დაკავშირებულ შემდგომ ქმედებებზე, რომელიც საქართველოს დელეგაციის მანდატების რატიფიცირებას ეხება.ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეამ 29 იანვარს მიიღო რეზოლუცია, რომლის თანახმად, საქართველოს დელეგაციას აპრილამდე შეზღუდული უფლებამოსილება ექნება. დოკუმენტში მოცემულია გარკვეული პირობები, რომელთა შესრულებასაც საქართველოს ხელისუფლებას აპრილამდე სთხოვენ. მათ შორის არის „პოლიტიკური პატიმრების გათავისუფლება და ახალი არჩევნების გამოცხადება“.მოგვიანებით საქართველოს დელეგაციის ხელმძღვანელმა, საქართველოს პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა თეა წულუკიანმა განაცხადა, რომ ქართველი დეპუტატები წყვეტენ მუშაობას საპარლამენტო ასამბლეაში, თუმცა ქვეყანა ევროპის საბჭოს წევრად რჩება.

პოლიტიკა • 1744270394

როდესაც ევროპარლამენტარებს უჩნდებათ იდეები, რომ მათთვის პოლიტიკურად მიუღებელ ადამიანებს ქონება ჩამოართვან, ეს არის ღრმად საბჭოთა აზროვნება, რომელმაც ევროკავშირში ძალიან მოიდგა ფეხი - შალვა პაპუაშვილი

როდესაც ევროპარლამენტის წევრებს უჩნდებათ იდეები, რომ პოლიტიკურად მათთვის მიუღებელ ჯგუფებს ან ადამიანებს შეიძლება, ქონებები ჩამოართვან, ეს სხვა არაფერია, თუ არა ღრმად საბჭოთა აზროვნება, რომელმაც ევროკავშირში ძალიან მოიდგა ფეხი, – ამის შესახებ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ ევროპარლამენტარ მიხაელ გალერის განცხადებაზე კომენტარისას აღნიშნა.შალვა პაპუაშვილის თქმითვე, ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც მიხაელ გალერი თავს ესხმის საქართველოს სახელმწიფოს."ვიცით სხვა მისი განცხადებებიც. ერთადერთი, მე რატომაც გამოვეხმაურე იყო ის, რომ ხანდახან არის ხოლმე საუბარი, რომ საბჭოთა კავშირს ნუ გვადარებთო და ყველას შევახსენებ, რომ კონფისკაცია, ექსპროპრიაცია ახასიათებდა ორ იდეოლოგიას – კომუნიზმს და ფაშიზმს. ასე რომ, დიახაც, როდესაც ასეთი იდეები უჩნდებათ თავში ევროპარლამენტის წევრებს, რომ პოლიტიკურად მათთვის მიუღებელ ჯგუფებს ან ადამიანებს შეიძლება, ქონებები ჩამოართვან, კონფისკაციები ჩაატარონ და ექსპროპრიაციები, ეს სხვა არაფერი არ არის, თუ არა ღრმად საბჭოთა აზროვნება, რომელმაც ევროკავშირში ძალიან მოიდგა ფეხი. მათ შორის იმის წყალობით, რომ ჩვენ ვხედავთ რამდენიმე პოსტსაბჭოთა რესპუბლიკას, რომელიც ევროკავშირის წევრია. საბჭოთა მენტალიტეტის პოლიტიკურ ელიტებს ყოფილ საბჭოთა რესპუბლიკებში, რომელიც, როგორც ჩანს, ვირუსივით შეესია, გადაედო ზოგიერთს ევროკავშირში და გავლენას ახდენს მათ განცხადებებზე", - აღნიშნავს პაპუაშვილი.ცნობისთვის, ევროპარლამენტარმა მიხაელ გალერმა განაცხადა, რომ "ორბანი თუ ბლოკავს ევროკავშირის ზომებს, აღმასრულებლის მხრიდან იქნებ იყოს კოორდინაცია დარჩენილ წევრ სახელმწიფოებთან, რომ მიიღონ ზომები ივანიშვილის წინააღმდეგ.

პოლიტიკა • 1744270348

შალვა პაპუაშვილი მიხაელ გალერზე: ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც კონკრეტულად ეს დეპუტატი თავს ესხმის საქართველოს სახელმწიფოს. ყველას შევახსენებ, რომ კონფისკაცია, ექსპროპრიაცია ახასიათებდა ორ იდეოლოგიას - კომუნიზმსა და ფაშიზმს

ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც კონკრეტულად ეს დეპუტატი თავს ესხმის საქართველოს სახელმწიფოს, ვიცით მისი სხვა განცხადებებიც, - ასე შეაფასა ჟურნალისტებთან საუბრისას საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილმა ბიძინა ივანიშვილთან დაკავშირებით გერმანელი ევროპარლამენტარის მიხაელ გალერის მიერ გაკეთებული განცხადება.შალვა პაპუაშვილის თქმით, როდესაც ასეთი იდეები უჩნდებათ თავში ევროპარლამენტის წევრებს, რომ პოლიტიკურად მათთვის მიუღებელ შეიძლება ჯგუფებს ან ადამიანებს ქონებები ჩამოართვან, კონფისკაციები ჩაატარონ და ექსპროპრიაციები, ეს სხვა არაფერია, თუ არა ღრმად საბჭოთა აზროვნება.„ეს არ არის პირველი შემთხვევა, როდესაც კონკრეტულად ეს დეპუტატი თავს ესხმის საქართველოს სახელმწიფოს, ვიცით მისი სხვა განცხადებებიც. ერთადერთი, რატომაც გამოვეხმაურე იყო ის, რომ ხანდახან არის საუბარი საბჭოთა კავშირს ნუ გვადარებთო და ყველას შევახსენებ, რომ კონფისკაცია, ექსპროპრიაცია ახასიათებდა ორ იდეოლოგიას - კომუნიზმს და ფაშიზმს.ასე, რომ დიახაც, როდესაც ასეთი იდეები უჩნდებათ თავში ევროპარლამენტის წევრებს, რომ პოლიტიკურად მათთვის მიუღებელ შეიძლება ჯგუფებს ან ადამიანებს ქონებები ჩამოართვან, კონფისკაციები ჩაატარონ და ექსპროპრიაციები, ეს სხვა არაფერია, თუ არა ღრმად საბჭოთა აზროვნება, რომელმაც ფეხი მოიდგა ძალიან ევროკავშირში. მათ შორის, იმის წყალობით, რომ ვხედავთ რამდენიმე პოსტსაბჭოთა რესპუბლიკას, რომელიც ევროკავშირის წევრია, საბჭოთა მენტალიტეტის პოლიტიკურ ელიტებს ამ ყოფილ საბჭოთა რესპუბლიკებში, რომელიც, როგორც ჩანს, ვირუსივით შეესია ზოგიერთს ევროკავშირში. გადაედო ზოგიერთს ევროკავშირში და გავლენას ახდენს მათ განცხადებებსა თუ მიდგომებზე“, - აღნიშნა შალვა პაპუაშვილმა.

საზოგადოება • 1743969312

რატომ ავადდებიან ადამიანები კიბოთი და როგორ ჩნდება ის ადამიანის ორგანიზმში

ადამიანის ორგანიზმში კიბო შეიძლება მოხდეს სხვადასხვა მიზეზის გამო, მაგალითად, საკვების კანცეროგენების მოხმარების, მოწევის, ალკოჰოლის ბოროტად გამოყენების, ჰაერის დაბინძურების და ა.შ. უკვე ცნობილია, რომ კიბო უძველესი დაავადებაა. შესაძლებელია, რომ დინოზავრებსაც კიბო დაემართათ, ყოველ შემთხვევაში, როგორც გადაშენებული ქვეწარმავლების ზოგიერთი ნამარხი მიუთითებს. მაგრამ რატომ გაჩნდა კიბო თავიდან? სავარაუდოდ, მიზეზი არ არის ევოლუცია, არამედ უძველესი ვირუსები, რომლებითაც ჩვენი წინაპრები ოდესღაც ავადდებოდნენ.როგორ მოქმედებს ვირუსები სხეულზეროდესაც ვირუსულ ინფექციას ვიღებთ, ჩვენი ორგანიზმი მაშინვე იწყებს მასთან ბრძოლას და ანადგურებს ვირუსებს, სანამ ისინი მთლიანად არ გაქრება. თუმცა, არის სიტუაციები, როდესაც გამოჯანმრთელების შემდეგაც კი, ვირუსები ტოვებენ ნაწილაკებს სხეულში დნმ-ის ფრაგმენტების სახით. ისინი არანაირად არ იჩენენ თავს, ამიტომ საერთოდ არ ერევიან ორგანიზმის ფუნქციონირებაში.ამრიგად, ზოგიერთი ვირუსი იმალება ჩვენს გენომებში და მრავალი წლის განმავლობაში გადაეცემა თაობიდან თაობას. დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერები თვლიდნენ, რომ ისინი სრულიად უუნარონი იყვნენ და რაიმე სახის ზემოქმედებას სხეულზე არ ახდენდნენ. ვარაუდობდნენ, რომ „უსარგებლო“ დნმ იყო უბრალოდ ერთგვარი ვირუსული კვალი, რომელიც ჩვენ მემკვიდრეობით მივიღეთ ჩვენი უძველესი წინაპრებისგან.თუმცა, შემდგომში მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ ამ ვირუსების ხელახლა „ჩართვა“ შესაძლებელია და შემდეგ ისინი ორგანიზმში გარკვეულ ცვლილებებს იწვევენ. მაგალითად, ერთ-ერთმა ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ამ უსარგებლო დნმ-მ წარმოქმნა ძუძუმწოვრები, რადგან ენდოგენური რეტროვირუსები, ანუ ERV, ხელს უწყობდნენ პლაცენტის ევოლუციას. ეს ნიშნავს, რომ „ზომბი ვირუსების“ გარეშე ადამიანები არასოდეს გაჩნდებოდნენ. ახლა კვლევამ აჩვენა, რომ ეს ვირუსები შესაძლოა კიბოსთან იყოს დაკავშირებული.რატომ ჩნდება კიბო?კოლორადოს უნივერსიტეტის მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ „ზომბი ვირუსებს“ შეუძლიათ მნიშვნელოვანი გავლენა იქონიონ სხვადასხვა თანამედროვე დაავადებებზე. მაგრამ ყველაზე გასაკვირი ის არის, რომ კიბოს უჯრედებს შეუძლიათ გამოიყენონ ამ ვირუსების ზოგიერთი ნაწილი თავის სასარგებლოდ.მოგეხსენებათ, ავთვისებიანი უჯრედები ორგანიზმში ყოველთვის არის, მაგრამ იმუნური სისტემა თრგუნავს მათ, ამიტომ ისინი არ გადაიქცევიან კიბოდ. ონკოლოგია ხდება მხოლოდ მაშინ, როდესაც ორგანიზმში ხდება გარკვეული ცვლილებები, რაც ხელს უწყობს დაავადებას. კერძოდ, ცნობილია, რომ კიბოს უჯრედები ააქტიურებს ბევრ გენს, რომლებიც არ უნდა იყოს ჩართული.დიდი ხნის განმავლობაში მეცნიერებმა ვერ გაიგეს, კონკრეტულად რა „ანთებს“ გენებს, რომლებიც კიბოს განვითარებას უწყობს ხელს. ახლა მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ მრავალი გენის „აქტივატორი“ ზომბი ვირუსებისგან მოდის.როგორ ეხმარებიან უძველესი ვირუსები კიბოს განვითარებასკვლევაში მკვლევრებმა გააანალიზეს 20-ზე მეტი სხვადასხვა ტიპის კიბოს მონაცემთა ნაკრები და დაადგინეს, რომ ERV-ების ოჯახი სახელწოდებით ხანგრძლივი ტერმინალური გამეორება 10 (LTR10) აქტიური იყო ამ დაავადებებში. ცნობილია, რომ ჩვენი პრიმატების წინაპრები ამ ვირუსით დაახლოებით 30 მილიონი წლის წინ დაინფიცირდნენ.ვირუსის აქტივობის აღმოჩენის შემდეგ, მკვლევრებმა დეტალურად შეისწავლეს პროცესები, რომლებიც ხდება კოლორექტალური კიბოს გენის დონეზე. როგორც გაირკვა, LTR10 არეგულირებს გენების ექსპრესიას, რომლებიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ სიმსივნეების წარმოქმნაში.რატომ იზრდება კიბოს რისკი ასაკთან ერთად?შეგახსენებთ, რომ მეცნიერები რამდენიმე წლის წინ მივიდნენ დასკვნამდე, რომ უძველესი ვირუსები დაკავშირებულია კიბოსთან, მაგრამ ზუსტად არ იცოდნენ, რა გავლენას ახდენდნენ სიმსივნეზე. ახლა ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ კიბოს უჯრედები იყენებენ ზომბების ვირუსებს გენის ექსპრესიის შაბლონების შესაცვლელად და ეს საშუალებას აძლევს სიმსივნეებს განვითარდეს და პროგრესირდეს. კვლევამ აჩვენა, რომ რეტროვირუსების მხოლოდ ერთ ოჯახს შეუძლია კიბოსთან დაკავშირებული 70-მდე გენის რეგულირება. მეცნიერები ვერ იტყვიან, რამდენ ასეთ რეტროვირუსს შეიცავს ადამიანის დნმ.მეცნიერები ასევე ვარაუდობენ, რომ ადამიანის ორგანიზმის ასაკთან ერთად, მასში უფრო და უფრო მეტი ზომბი ვირუსი იღვიძებს, რადგან ბუნებრივი დაცვა სუსტდება. შესაძლოა, ამ მიზეზით, იზრდება კიბოს განვითარების რისკი, ისევე როგორც სხვა ჯანმრთელობის პრობლემები. თუკი მეცნიერთა დასკვნები დადასტურდება, ეს გააუმჯობესებს კიბოს მკურნალობის არსებული მეთოდების ეფექტურობას და შესაძლებელია კიბოს პრევენციის მეთოდების შემუშავებაც კი.

ტექნოლოგიები • 1743789499

ჰერპესის ვაქცინა სავარაუდოდ დემენციისგანაც გვიცავს — ახალი კვლევა

ახალი კვლევის თანახმად, ჰერპესის ვაქცინა შეიძლება დემენციისგან გვიცავდეს.ჰერპესი არის დაავადება, რომელიც ხასიათდება ადგილობრივი მუწუკებით, რაც ძირითადად აწუხებთ ადამიანებს, რომლებსაც წარსულში ჩუტყვავილა ჰქონდათ. ორივე ამ დაავადებას ვარიცელა-ზოსტერის ვირუსი იწვევს, რომელიც ნერვულ სისტემაში იჭრება, შემდეგ მიიძინებს და კვლავ ჩნდება ჩუტყვავილას სიმპტომების გაქრობიდან დიდი ხნის შემდეგ.მრავალი მტკიცებულება მიუთითებს, რომ ჰერპესის მსგავს ვირუსულ ინფექციებს შეიძლება წვლილი შეჰქონდეს ალცჰაიმერის დაავადების განვითარებაში, რადგან მიჩნეულია, რომ მათ მიერ დაგროვებული ამილოიდური ნალექები ნეიროდეგენერაციას იწვევს. თუ ასეა, ამ ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინას დამატებითი სარგებელი უნდა ჰქონდეს — ამცირებდეს დემენციის რისკს, ანუ ებრძვის ერთის ფასად ორ დაავადებას.ასეთი თეორიის დატესტვა რთულია, მაგრამ სტენფორდის უნივერსიტეტის მკვლევართა ჯგუფმა წარმოადგინა მონაცემები, რომლებიც დაახლოებით ისეთივე სოლიდურია, როგორც რანდომიზებული ბრმა კვლევები.„კორელაციური მტკიცებულებების საპირისპიროდ მიზეზობრივი კავშირის დასადგენად, უპირატესობა მოვიპოვეთ იმ ფაქტისგან, რომ უელსში, ზოსტერის ვირუსის ვაქცინის დასაშვებობა განისაზღვრება ინდივიდის დაბადების თარიღზე დაყრდნობით“, — წერენ მკვლევრები.2013 წლის 1 სექტემბრისთვის, 79 წელს ქვემოთ ასაკის უელსის ყველა მოქალაქისთვის დასაშვები იყო ჰერპესის ვაქცინის წელიწადში ერთი დოზა, მაგრამ ვაქცინის შეზღუდული რაოდენობის გამო, ის განკუთვნილი არ იყო 80 წელს ზემოთ ადამიანებისთვის.ამის შემდეგ, ჯგუფმა ერთმანეთს შეადარა 282 541 ვაქცინირებული და არავაქცინირებული ძლიერ მსგავსი ასაკის ინდივიდთა ჯანმრთელობის დეტალური ჩანაწერები; თითოეულ მხარეს თარიღების სხვაობა მხოლოდ რამდენიმე კვირა იყო.კვლევის დასასრულს, 2020 წელს, ყოველი რვიდან ერთ პაციენტს დემენციის ახლად დასმული დიაგნოზი ჰქონდა; შედეგებიდან ამოიღეს ადამიანები, რომლებსაც დემენციის დიაგნოზი 2013 წლამდე ჰქონდათ დასმული.ჰერპესზე ვაქცინირებულებში დემენციის რისკი 20 პროცენტით ნაკლები იყო.მიუხედავად იმისა, რომ ასეთივე შედეგები დადგა ვაქცინებთან ასოციაციურ კვლევებშიც, მიზეზობრივი კავშირის დამაჯერებელ გამოვლენას ართულებს ცხოვრების სტილის ის ფაქტორები, რომელთა საფუძველზეც ირჩევენ ინდივიდები, ჩაიტარონ თუ არა ვაქცინაცია.მეორე მხრივ, უელსის ჰერპესის ვაქცინაციის პოლიტიკამ შექმნა ბუნებრივი ექსპერიმენტი, რომელმაც გამოყო ვაქცინის ეფექტები სტატისტიკურად მეტნაკლებად იდენტურ ორ ჯგუფში.დასაშვებობის გარდა, ვაქცინირების გადაწყვეტილების მისაღებად არსებობს სხვა ფაქტორებიც — მაგალითად, განათლების დონე, სხვა მედიკამენტების გამოყენება, ჯანმრთელობის პრობლემები; ეს ყველაფერი ორ დიდ ჯგუფს შორის სტატისტიკურად განსხვავდება.ჯგუფმა ასევე შეისწავლა, იყო თუ არა დემენციის რისკის შემცირება იმის შედეგი, რომ ვაქცინა ამცირებს მიძინებული ვირუსის გააქტიურებას.„ეს შეიძლება ხდებოდეს მაშინ, თუკი ვირუსი პირდაპირ ტოქსიკურია ნეირონებისთვის ან ხელს უწყობს გენერალიზებულ ანთებით რეაქციას ნერვულ სისტემაში, რომელიც ნეიროტოქსიკურია ან ორივე ერთად. მიჩნეულია, რომ ვირუსის რეაქტივაცია იწვევს ამილოიდ-β-ს დალექვას, ტაუ ცილის აგრეგაციას და აზიანებს სისხლძარღვებს — რაც ალცჰაიმერის დაავადების მთავარი მახასიათებელია“, — ამბობს ჰარვარდის ჯანდაცვის ექსპერტი ანუპან ჯენა, რომელიც ამ კვლევაში ჩართული არ ყოფილა.შედეგები მხარს უჭერს ამ თეორიას, რადგან დემენციის მაღალი მაჩვენებელი დაფიქსირდა ადამიანებში, რომლებსაც ჰერპესის მრავალი ეპიზოდი აქვთ გადატანილი; ეს ეფექტი შემსუბუქებული იყო ადამიანებში, რომლებიც ამ ეპიზოდების დროს ანტივირუსულ მედიკამენტებს იღებდნენ.„ეს კვლევა იმიტომ არის ასე ძლიერი, რომ არსებითად, საკონტროლო ჯგუფზე ჩატარებული რანდომიზებული კვლევის მსგავსია — არიან ადამიანები, რომლებიც ხანდაზმული ასაკის გამო ვაქცინირებაზე არ დაიშვებიან; და ინტერვენციული ჯგუფი — რომლებიც ახალგაზრდა ასაკის გამო არ დაიშვებიან ვაქცინაციაზე“, — ამბობს სტენფორდის მედიცინის პროფესორი პასკალ გელდსეცერი.მისმა ჯგუფმა მეთოდი გაიმეორა ვაქცინაციის ასეთივე მიდგომის მქონე ქვეყნების მონაცემებზე, მათ შორის ინგლისის, კანადის, ავსტრალიისა და ახალი ზელანდიის. გელდსეცერი ამტკიცებს, რომ „დემენციისგან დამცავი ძლიერი სიგნალი“ გამოჩნდა მრავალ მონაცემში, მაგრამ მათი კვლევა ჯერ გამოქვეყნებული არ არის.მიუხედავად იმისა, რომ ახალი კვლევა არ გადაჭრით არ ადასტურებს, რომ ჰერპესი დემენციის ფაქტორია ან ჰერპესის ვაქცინა არსებითად გვიცავს დემენციისგან — ნამდვილად გვაწვდის ძლიერ საფუძველს სამომავლო კვლევებისთვის.მომზადებულია ScienceAlert-ის მიხედვით, რომელიც მიხეილ ჭაბუკაშვილმა თარგმნა.