1679655240

"ეს ჯადოქარი ბიჭი მაბედნიერებს!... ვერც კი აღვწერ, რა ბედნიერი ვარ!.." - ნახეთ, რა დაატრიალა გიორგი გიგაშვილმა

ნიჭიერი ახალგაზრდა პიანისტი გიორგი გიგაშვილი არტურ რუბინშტეინის საერთაშორისო საფორტეპიანო კონკურსის ფინალისტი გახდა! 33 კონკურსანტიდან, ჟიურის გადაწყვეტილებით, გიორგი ექვსეულშია. კონკურსი 1974 წლიდან სამ წელიწადში ერთხელ, თელ-ავივში იმართება. ფაქტით გაბედნიერებული ნიკოლოზ რაჭველი ფეისბუქზე ემოციებს გვიზიარებს.ნიკოლოზ რაჭველი: გიორგი გიგაშვილი რუბინშტეინის საერთაშორისო კონკურსის ფინალისტიააააა!!!!!!!იცით, ეს რას ნიშნავს? დედამიწაზე უსაზღვროდ პრესტიჟული კონკურსის ლაურეატი გახდა, თან მას შემდეგ, რაც 7-8 მარტის აქციების დარბევაშიც მოყვა და გაზის კაფსულებს, თუ წყლის ჭავლს ვერც ერთ დღეს გადაურჩა… მერე გაფრინდა თელ-ავივში, პირველი და მეორე ტურის ურთულესი პროგრამები ბრწყინვალედ დაუკრა და მსოფლიოს წამყვან ახალგაზრდა პიანისტთა შორის ღირსეული ადგილი მოიპოვა!!!ვერც კი აღვწერ, რა ბედნიერი ვარ!!!პატარა იყო გიორგი მუსიკალურ პროექტ "ანა ბანაში" რომ გამოჩნდა. იქ თან უკრავდა და თან მღეროდა. მარინა ბერიძე: თვალის დადგმა მეხერხება. პატარა იყო თვალი რომ დავადგი.ძალიან მიყვარს ეს უნიჭიერესი ბიჭი, ეს ჯადოქარი ბიჭი მაბედნიერებს! უკიდეგანო ნიჭის და უკიდეგანო შესაძლებლობების მუსიკოსია. თან თავისი ქვეყნის პატრიოტი. 

1679422131

"იმისთვის, რომ შინაგანი მხნეობა შეინარჩუნოთ უნდა..." - მერაბ კოკოჩაშვილი 88 წლის გახდა

მერაბ კოკოჩაშვილი იუბილარია. კინორეჟისორი 88 წლის გახდა. ცოტა ვერ ვარ კარგად, გრიპი მაქვს და დღეს მეგობრები ვერ მივიღეო, თქვა "პრაიმტაიმთან" ინტერვიუში. აქტიურია, ასაკს არ უჩივის, არც - ჯანს; კვირაში ორჯერ საცურაოდ აუზზე დადის. გადაიღო მხატვრული ფილმი "ტერცო მონდო", სადაც მთავარ როლებს დუტა სხირტლაძე და ლევან წულაძე ასრულებენ. როგორც გვპირდება, ფილმის ჩვენებას შემოდგომაზე დაგეგმავს.სამი წლის წინ ვერაგ დაავადებას დროულად მიუსწრო და ექიმების წარმატებულმა ქირურგიულმა ჩარევამ, რეჟისორი გამოაჯანმრთელა.ამბობს, რომ საყვარელი საქმის კეთება ჩვენი შინაგანი მხნეობის საწინდარია. მერაბ კოკოჩაშვილი: დღეს ბევრმა მოლოცვამ გამახარა. აქედან, უცხოეთიდან, სტუდენტებისგან. ერთმა მოწაფემ ამერიკიდან დამირეკა, მეორემ - ბრიუსელიდან. იმდენი ზარი და მოლოცვა იყო, ვერ წარმოიდგენთ. მადლობა ყველას.სიმართლე გითხრათ, ასაკს ვერ ვგრძნობ. ვცდილობ, სპორტულად ვიცხოვრო.იმისთვის, რომ შინაგანი მხნეობა შეინარჩუნოთ, შრომაა საჭირო. ბუნებრივია, საყვარელი საქმის კეთებას ვგულისხმობ. თავიდანვე ვცდილობდი ის მეკეთებინა, რაც მიყვარდა. ამისთვის ბრძოლა და შრომაა საჭირო. და მოთმინება და მოთმინება, როგორც მასწავლიდნენ. ფასდება თუ არა ეს მოთმინება, ეს სხვა ამბავია, იმის მიხედვით, რა გამოგივა, ამას კი დრო დააფასებს. დრო არის საუკეთესო შემფასებელი. - და მაინც თქვენი სახელისა და გვარის, მერაბ კოკოჩაშვილის გასწვრივ, რომელი ნამუშევარი გეამაყებათ?- ეს თქვენი შესაფასებელია და არა - ჩემი. საზოგადოებამ უნდა შეაფასოთ. არ შეიძლება შენ აარჩიო რომელიმე ერთი ნამუშევარი. შენ შრომობ, ზოგჯერ ახერხებ ჩანაფიქრის განხორციელებას, ზოგჯერ, სხვადასხვა მიზეზით, ვერ ახერხებ...

1679349354

"სწორედ ამიტომ უწოდეს ქართველებმა ამ უცნაურ ფრინველს ინდაური და ალბათ, ამიტომაც ვერ წარმოგვიდგენია ახალი წელი საცივის გარეშე" - დათო ტურაშვილი

ჩვენს ქალაქში ხომ ბევრი ინდოელი სტუდენტია. იმ დღეს სკვერში დიდი ნეტარებით მიირთმევდნენ რაღაცას. გვერდით ჩავლისას ინდური სანელებლის - ქარის სურნელმა ნესტოებში შემიღიტინა. ჩვენებური ხარჩოს და უცხო სუნელის მონათესავე სუნმა მადა რომ აღმიძრა მოზრდილი ნერწყვი ჩავყლაპე, მერე დათო ტურაშვილის რომანი - "სხვა ამსტერდამი" გამახსენდა, სადაც ის ინდაურის წარმომავლობასთან დაკავშირებით, თავის ლოგიკურ მოსაზრებას გვიზიარებს."შეიძლება ლონდონში მიჰქონდათ კიდეც (ალბათ ინდოელ ვაჭრებს) ის პირველი ინდაური, რომელიც საქართველოში ჩამოატარეს და სწორედ ამიტომაც უწოდეს ქართველებმა ამ უცნაურ ფრინველს ინდოური ქათამი, მაგრამ რადგანაც ლონდონში ის თურქეთის გავლით აღმოჩნდა, ინგლისელებმა იმავე ფრინველს თურქეთის სახელი დაარქვეს. თუმცა სავსებით შესაძლებელია, რომ ბრიტანულ კუნძულებზე ზემოხსენებული ფრინველი არა ინდოელებმა, არამედ თურქმა გადამყიდველებმა ჩაიტანეს და მისი სახელის ეტიმოლოგია (ამიტომაც) თურქეთს უკავშირდება და არ მის ნამდვილ სამშობლოს. ხოლო ინდაურის სამშობლო რომ ნამდვილად ინდოეთია, ამაზე თუნდაც ის ფაქტი მეტყველებს, რომ საცივის მსგავსი კერძი სწორედ ინდოეთში მზადდება (უხსოვარი დროიდან) და არა თურქეთში. მიუხედავად ამისა, კლასიკურ სიმაღლეს საცივმა მხოლოდ საქართველოში მიაღწია და ალბათ, ამიტომაც ვერ წარმოგვიდგენია ახალი წელი საცივის გარეშე." - ნაწყვეტი რომანიდან "სხვა ამსტერდამი"

1679339875

"ჩემს კარგ მეგობარ ილიკო სუხიშვილთან ერთად სიურპრიზი მოგიმზადეთ. დიდი ქართული გულები პატარა უკრაინულ გულებს ეხმარებიან" - ნახეთ, რას გეგმავს ივანა მელაი

ივანა მელაი 26 მარტს უკრაინელი ბავშვების დასახმარებლად კონცერტის გამართვას გეგმავს. საქველმოქმედო კონცერტი "რესპუბლიკის ივენთ ჰოლში" 20 საათზე დაიწყება. კონცერტში მონაწილეთა სია ასე გამოიყურება: ქართული ლეგენდარული ნაციონალური ბალეტი სუხიშვილები, თეა დარჩია, უკრაინელი არტისტი ივანა მელაი, "ევროვიზიის" გამარჯვებული უკრაინელი არტისტი რუსლანა,  ჯგუფი "სახე" და დავით ალადაშვილი.კონცერტის ორგანიზატორმა, ივანა მელაიმ საქართველოში საქველმოქმედო ფონდი United Hearts დააარსა, რომელიც მშობლების გარეშე დარჩენილ უკრაინელ ბავშვებს სხვადასხვა სახის დახმარებას გაუწევს. ფონდის პირველი პროექტი კი სწორედ 26 მარტის საქველმოქმედო საღამოა. დასავლეთ უკრაინაში, ივანო-ფრანკოს რეგიონში ბანაკმა "ზოლოტა გენერაცია" 419 ბავშვი შეიფარა, რომელთა მშობლები რუსეთ-უკრაინის ომში დაიღუპნენ, ან ახლაც იბრძვიან. ქართველი და უკრაინელი არტისტები სწორედ მათ დასახმარებლად ერთიანდებიან. კონცერტთან დაკავშირებულ დეტალებს იხილავთ ამ ბმულზე. შვიდი წელია მელაი ჩიკაგოში ცხოვრობს. მას გურამ ლომიძესთან ("ქუჩის ბიჭები") ქორწინებიდან ექვსი წლის გოგონა ჰყავს. ივანა "პრაიმტაიმთან" თავის ფონდსა და პირველ საქველმოქმედო კონცერტზე ჰყვება და ბედნიერია, რომ ეს ორი ერი, ამ კონცერტისთვის სიმბოლურად ერთიანდება... მომღერალმა აღნიშნა ისიც, რომ მის ნახევრად ქართველ ქალიშვილს სწორედ ქართული გენით აქვს თანაგრძნობის უნარი და უხარია, რომ თანატოლების დასახმარებლად ისიც მზად არის. ივანა მელაი: როდესაც ისეთი პატარა ქვეყანა, როგორიც საქართველოა, ამხელა მხარდაჭერას უწევს უკრაინას, ამას ცრემლის გარეშე ვერასდროს ვუყურებ.საქართველოშიც სწორედ იმიტომ დავაარსე ჩემი ფონდი, რომ საქართველო ჩემთვის მეორე მშობლიური ქვეყანაა, ქართველები კი უსაყვარლესი ერი.- ივანა, ფეისბუქზე ილიკოსთან ერთად გადაღებულ ფოტოს აქვეყნებთ და ინტრიგას აგდებთ. ამ კონცერტზე სუხიშვილებთან ერთად იცეკვებთ?- თქვენ ხომ კარგად მიცნობთ?! მართალია, დიდი ხანია საქართველოში არ ვყოფილვარ, მაგრამ ხომ გახსოვართ. ჰოდა, არ მოგიყვებით ასეთ დეტალებზე. მერე საინტერესო აღარ იქნება (იცინის). გეტყვით იმას, ჩემს კარგ მეგობარ ილიკოს სუხიშვილთან ერთად სიურპრიზი მოგიმზადეთ. კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი, რომ ყველაფერი შესაძლებელია, როდესაც ნამდვილი მეგობრები გყავს, რომლებიც გვერდით გიდგანან. - მაშინ გვითხრათ რაიმე ექსკლუზიურად, მხოლოდ ჩვენ...- მეგობრებო, მე თქვენ ექსკლუზიურად გეტყვით იმას, რომ მთელს ქვეყანაზე ყველაზე მაგარი ერი ხართ, საუკეთესოები! ვიმეორებ, ყოველ ჯერზე, როდესაც მე ვხედავ საქართველოს მხარდაჭერას უკრაინელი ხალხის მიმართ, ყოველთვის ვტირი... ძალიან ვაფასებ თქვენს მხარდაჭერას და სითბოს ჩვენს მიმართ.მინდა უკრაინელ ბავშვებს კონცერტით დავეხმარო. მე რომ მხატვარი ვყოფილიყავი, ტილოებს გავყიდდი და შემოსული თანხით დავეხმარებოდი. მე ვარ მომღერალი და ამიტომ კონცერტით შემიძლია მათი დახმარება. დასახმარებლად მე ავარჩიე ბავშვები, რადგანაც მე ვარ დედა. ჩვენ ბედნიერები ვართ, ჭერქვეშ ვცხოვრობთ, საკვები და სითბო გვაქვს. დასავლეთ უკრაინაში მდებარე ისტორიულ ქალაქ ივანო-ფრანკოს რეგიონის ბანაკში კი, დაახლოებით ოთხასი ბავშვი ცხოვრობს, რომელთა მშობლები ამ ომს შეეწირნენ. როდესაც ამ ბანაკის დირექტორს ვესაუბრე, მან მითხრა, რომ მათ საკვების საჭიროება აქვთ. ეს ბავშვები ერთი წლის წინ ისევე ბედნიერად ცხოვრობდნენ, როგორც ჩვენი შვილები. მათი პატარა გულები შეშინებულია დღეს. რა საშინელი დღეები გამოიარეს... საქართველომაც მსგავსი საშინელი დღეები გამოიარა, ეს განცდა თქვენთვის უცხო არ არის, ამიტომაც ადვილად გესმით დღეს უკრაინელი ხალხის ტკივილი. ამიტომაც ხართ ყველაზე გულმხურვალე მხარდამჭერები. ასე რომ, ამ კონცერტის ყოველი ბილეთი თითოეული ბავშვის გამოსაკვებად შეგიძლიათ შეიძინოთ. საქართველო ჩემთვის მეორე სამშობლოა. ჩემი ქალიშვილი ნახევრად ქართველი და ნახევრად უკრაინელია. ჩიკაგოდან წამოსვლამდე ჩემმა შვილმა მითხრა, მე ჩემს სათამაშოებს შევაგროვებ და უკრაინელ ბავშვებს გავუგზავნიო. ექვსი წლისაა და მას ეს ესმის. ძალიან განიცდის და მიხარია, რომ მას, როგორც ნახევრად ქართველს, თანატოლების მიმართ ამგვარი თანაგრძნობა აქვს. - რას შეასრულებთ ამ საქველმოქმედო კონცერტზე? - მე შევასრულებ უკრაინულ სიმღერას და ჩემს ამერიკულ პროგრამას, რომლითაც ჩიკაგოში გამოვდივარ. ამ კონცერტზე იმღერებს რუსლანა, რომელიც "ევროვიზიაზე" პირველი უკრაინელი გამარჯვებულია. პატარა ვიყავი, როდესაც რუსლანა კონკურსზე მხარდაჭერას მიცხადებდა. შემდეგ, როდესაც ჩვენ ერთად ვიდექით სცენაზე, ეს სიზმარივით დაუჯერებელი რამ იყო ჩემთვის. მასთან ერთად პატარა სიურპრიზი გვექნება. ამ კონცერტზე ქართველი და უკრაინელი არტისტების ამგვარი გაერთიანება, სიმბოლურია. ეს არ არის ჩვენზე, არტისტებზე აგებული კონცერტი. ეს კეთილი და ადამიანური მხარდაჭერის გამომხატველი საქველმოქმედო კონცერტია. კეთილი გულები ერთიანდებიან და დიდი ქართული გულები პატარა უკრაინულ გულებს ეხმარებიან. შევახსენებთ ყველას, რომ სიკეთე არსებობს და ადამიანებს სურთ დახმარება გაუწიონ უმწეოებს. რომ კეთილშობილი ქართველები უკრაინელებს ეხმარებიან. ჩვენ კი მადლობას გიხდით ქართველებს იმისთვის, რასაც ჩვენთვის იღებთ. ამ კონცერტზე ცხონებულ ვახტანგ კიკაბიძეს უნდა ემღერა. ეს უდიდესი ადამიანი ძალიან ძვირფასია ჩვენთვის და მე ამ კონცერტზე მისი ხსოვნის პატივსაცემად ვიმღერებ...- მადლობა. - იცით, ადამიანურად და შემოქმედებითად, ეს სწორია. ასე რომ, მადლობა არ არის საჭირო. მადლობა თქვენ ასეთი ადამიანისთვის და მადლობა უფალს. ვახტანგ კიკაბიძე უდიდესი პიროვნება გახლდათ...მადლობა მე უნდა გითხრათ ყველა ქართველს უკრაინის მხარდაჭერისთვის!მოხარული ვიქნები, რომ 26 მარტს "რესპუბლიკის ივენთ ჰოლში" ჩვენს საქველმოქმედო კონცერტზე შეგხვდეთ.

1679295083

20 მარტი ოთარ ჭილაძის დაბადების დღეა - მწერალი 90 წლის გახდებოდა

დღეს, 20 მარტს ოთარ ჭილაძეს დაბადებიდან 90 წელი შეუსრულდებოდა.ქართველი მწერალი, პროზაიკოსი, პოეტი, დრამატურგი ოთარ ჭილაძე 1933 წლის 20 მარტს სიღნაღში დაიბადა.ჭილაძე 2009 წლის 1-ელ ოქტომბერს, 76 წლის ასაკში, ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ გარდაიცვალა. ის მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონშია დაკრძალული. მისი პანთეონში დაკრძალვა თბილისის მერიამ საქართველოს საპატრიარქოსთან და პატრიარქთან, ილია მეორესთან შეხვედრის შემდეგ მიიღო.1998 წელს ჭილაძე ნომინირებული იყო ნობელის პრემიაზე ლიტერატურის დარგში, მსოფლიოს მხოლოდ ხუთ სხვა მწერალთან ერთად. 1956 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილოლოგიის ფაკულტეტი, ჟურნალისტიკის განხრით.ოთარ ჭილაძის გენიალური ფრაზები ყოველდღიურად ჟღერდება.  ამჯერად, მის „10 მცნებას“ გთავაზობთ:1. ადამიანი სინდისია. სინდისის გარდა, რაც უნდა წაართვა, მაინც ადამიანი იქნება. სიკვდილის მერეც ადამიანისგან მარტო სინდისი რჩება. სინდისი იგივე ადამიანის სულია, ანუ სული იგივე სინდისია. აქედან დასკვნა: თუკი რამე ყოფილა, სინდისი ყოფილა უკვდავი.2. მასუნთქეთ ჩემი სამშობლოს სურნელი. ხურდა არ მინდა. სიცოცხლეს ვიხდი მთლიანად. რაც უნდა პარადოქსულად ჟღერდეს ჩვენს დროში, სამშობლოს სურნელს ვერ გაყიდი. სამშობლო იყიდება მისი სურნელი კი არა.სურნელი მაინც აქ რჩება, გამოცარიელებულ სივრცეში, ნასამშობლარზე…3. სახლი მხოლოდ ის ადგილია, სადაც სხეული ეშვება სულის ღუზასავით.4. მეტი არც არაფერია ოჯახი. მიუხედავად უსიტყვო შეთანხმებისა, ანდა, სწორედ უსიტყვო შეთანხმების გამო, არავის არ უნდა და მაინც ყველას ხელს აძლევს ერთ ჭერქვეშ ცხოვრება.5. სიყვარულიც თავისებური ომია, ომის და დაპირისპირების განსაკუთრებული სახეობაა, თუმცა ნებისმიერი ომისა და დაპირისპირებისგან განსხვავებით, აქ მხოლოდ ის იმარჯვებს, ვინც მარცხდება, ანუ, ვისაც დათმობის, გაგების, მიტევების მეტი უნარი აღმოაჩნდება; ამიტომაცაა ყველასთვის და ყოველთვის გაუგებარი. მაგრამ ამავე დროს მიმზიდველიცაა და ძლიერიც, სწორედ იმიტომ, სრულებითაც რომ არ ცდილობს, გასაგები გახდეს ვინმესთვის.6. ადამიანი არასოდეს მარტო არ ცდება, მაგრამ, სამწუხაროდ, ყოველთვის მარტო აგებს პასუხს საერთო შეცდომებისთვის.7. ბავშვებს ახლობლების უცილობელ სიყვარულში დარწმუნება ანიჭებთ ენით უთქმელ, უდიდეს სიამოვნებას. ისინი განუწყვეტლივ მოითხოვენ ამ სიყვარულის დადასტურებას და ყველაფერში ამ სიყვარულის აღმოჩენას ცდილობენ.8. რაც უფრო ადრე განეწყობი სასიკვდილოდ, მით უკეთესი, მერე მშვიდად გაატარებ დარჩენილ დროს. თავიდანვე იმიტომ ეძლევა ადამიანს სიცოცხლე – სიკვდილისთვის რომ მოემზადოს. მოსამზადებელი დროა: როგორც მოწაფეებს ეძლევათ გარკვეული დრო ამა თუ იმ საგნის მოსამზადებლად. თუ დროში ვერ ჩაეტიე, ჩაიჭრები, – ანუ ღირსეულად ვერ მოკვდები, გამაიმუნდები.9. ადამიანი თავად არის საკუთარი თავის მტერი, იმიტომ რომ, მთელი სიცოცხლე გაორებულია, გაორებული კი არ არის, ყველაფერი ორი აქვს მომადლებული ბუნებისგან, არა მარტო ფეხი, ხელი, თვალი და ყური – ფიქრიც, მიზანიც, თვალსაზრისიც, სურვილიც… მდინარესავით ორ ნაპირს შორის მიედინება გაჩენის დღიდან, და აქამდე არ იცის, ვერ დაუდგენია, რომელი ურჩევნია, რომელ ნაპირს მიეტმასნოს, რომელს მიეხეთქოს მთელი ძალით, რომელს მიეფეროს და რომელს გაულაწუნოს მღვრიე ტალღა სილასავით.10. თითოეულ დღეს სიგრძეზე მეტი სიღრმე აქვს, რომელიც შეიძლება წელიწადსაც კი გაუტოლდეს… ყველას ვუსურვებ, იპოვოს სიცოცხლის არსი, გეცხოვროთ ღირსეული და ლამაზი ცხოვრებით…

1679091631

"საავადმყოფოში ოთხი საათი ალოდინეს, მერე ვიწრო პალატაში მისი მისამართით გაიგონა - "შეგვავიწროვესო"! უკან აღარ შებრუნებულა..." - 17 მარტი გალაკტიონის გარდაცვალების დღეა

ყველას თავისი გალაკტიონი ჰყავს და უყვარს. მისი რითმები და სტრიქონები თითქოს სისხლში დაგვდის და სტრუქტურას გვიყალიბებს.17 მარტი პოეზიის მეფის გარდაცვალების დღეა...დღეს თუკი ვინმეს ყველაზე მეტი მგზნებარებით გალაკტიონზე ეფიქრება, ეს პოეტი ვახტანგ ჯავახაძეა, რომელმაც გალას შემოქმედებისა და ცხოვრების აღწერას, თითქმის მთელი ცხოვრება მოანდომა. მან ორი წლის წინ ტაბიძის ბიოგრაფიული რომანის, “უცნობის” რიგით მეშვიდე გამოცემაც შესთავაზა მკითხველს.90 წლის პოეტი ნანობს, რომ მეტად გახსნილი და თამამი არ იყო გალაკტიონთან, რომ უფრო მეტი გაეგო მასზე.ვახტანგ ჯავახაძე: – 35 წელია გალაკტიონზე ვფიქრობ… და იცით, რას ვნანობ? გალაკტიონთან, მისი სიცოცხლის ბოლო ორ წელს, შეხვედრები მქონდა, მისი წიგნი შევადგინე, რედაქტორი გახლდით. საშუალება მქონდა მასთან აქტიური საუბრები და კონტაქტი მქონოდა, მაგრამ არ ვიყავი თამამი რედაქტორი, 26 წლის გახლდით მაშინ. მერიდებოდა მისი. საკმარისი საუბრები გვქონდა, რაც წიგნის შედგენისთვის საჭირო იყო. გალაკტიონს უყვარდა ახალგაზრდებთან ურთიერთობა. მეტი ურთიერთობის შანსი მქონდა, მაგრამ მაქსიმალურად ვერ გამოვიყენე. აი, ამას ვნანობ. არ მეგონა, რომ ვერ მოვასწრებდი მასთან ურთიერთობას. ვიდრე 1959 წელს წიგნი “რჩეული” გამოვიდოდა, გალაკტიონმა თავი მოიკლა. ვერ მოვასწარი, რომ მასთან უფრო ახლოს ვყოფილიყავი.– როგორ ჩარჩა თქვენს მეხსიერებაში გალაკტიონი?– არა მხოლოდ, როგორც დიდი პოეტი, არამედ, როგორც უცნაური და ამოუხსნელი პიროვნება. ბევრი კითხვა მაწვალებს – რატომ მოიკლა თავი, რატომ არ საუბრობდა თავისი ბუნებრივი ხმით და მუდამ რატომ ატარებდა ნიღაბს? ბევრი კითხვის ნიშნები დატოვა. ბოლომდე ვერ ამომიხსნია ეს კითხვები.ვერ შეატყობდით, მაგრამ ახლობლებმა იციან, რომ ზოგჯერ, თავის ბუნებრივ ხმას იბრუნებდა. ამის ფაქტები არსებობს და აქედან დაასკვნეს, რომ ის ხმა, რომლითაც ის საუბრობდა, თურმე დაყენებული ყოფილა. როგორც მსახიობი იყენებს ხმას, ასე იყო ისიც. გაუცხოებული იყო გალაკტიონი, არავისთან გულწრფელი არ იყო. ცოლიც კი გაუბრაზდა ერთხელ, ოლია, რომელმაც უთხრა, შენ არასდროს მოიხსნი მაგ წყეულ ნიღაბსო. ოლიამაც იცოდა, რომ მთელი ცხოვრება ნიღაბს ატარებდა და გულწრფელი არ იყო, ცოლთანაც კი.სასიამოვნო ხმაზე არტისტულად საუბრობდა. დამიჩქარე წიგნი, ძამიკო და რომ გამოვა, მე ვიცი შენი პატივისცემაო, მეუბნებოდა. მე მოგვიანებით, როცა გალაკტიონის დღიურები და არქივი შევისწავლე, მერე აღმოვაჩინე, რომ მისი ბუნებრივი ხმა შენახული ჰქონდა. ძველ ნაცნობს რომ ნახავდა, მაშინ თუ “წამოცდებოდა” თავისი ხმა.– და მაინც თქვენ, რომელმაც გალაკტიონის ბიოგრაფიის შესწავლას და მასზე მუშაობას შეალიეთ ათწლეულები, მისი თვითმკვლელობის მიზეზებად რას ვარაუდობთ?– ერთი მიზეზი არ ექნებოდა. თვითმკვლელობის მთავარი მიზეზი მისადმი დამოკიდებულება მგონია, რომელსაც მთავრობა, მწერალთა კავშირი და მისი ოჯახი იჩენდა. ეს ყველაფერი დაუგროვდა. მთელი ცხოვრება თვითმკვლელობისთვის ემზადებოდა. ბოლოს საბაბი პატარა რაღაც გახდა და ეს მზადება სისრულეში მოიყვანა კიდეც.საავადმყოფოში რომ მივიდა, ოთხი საათი ალოდინეს. მერე პატარა, ორსაწოლიან პალატაში შეიყვანეს, სადაც იყვნენ პაციენტები და გალაკტიონს დაუდგეს მესამე საწოლი. იქ პაციენტის ცოლმა თქვა, შეგვავიწროვესო. ეს გაიგონა გალაკტიონმა, გავიდა პალატიდან, სადაც არც შებრუნებულა, სამი საათი სეირნობდა და ფანჯრიდან გადახტა კიდეც. შეიძლება ის ერთი სიტყვა – "შეგვავიწროვეს" გახდა საბაბი, რომ მას თავი მოეკლა. ეტყობა, კარგად ჰქონდა ჩაფიქრებული და "ლამაზად" გააკეთა ეს…

1679091353

„ვიყავი თეონას საფლავზე და გვირილები მივართვი. როგორ ვატარებ არ ვიცი, მაგრამ ჯვარს რომ ვატარებ, ვიცი“ - რას გვიყვება ტრაგიკულად გარდაცვლილ ცოლზე გიო მგელაძე

 რეჟისორი გიო მგელაძე 21 წლის წინ ტრაგიკულად გარდაცვლილი მეუღლის ფოტოს აქვეყნებს და აწერს - დღეს თეონას დაბადების დღეა.თეონა ავტოავარიის შედეგად გარდაიცვალა. ფოთის ხეივანში მიმავალ მანქანაში მასთან ერთად ისხდნენ გიო და ნინია კაკაბაძე, რომელიც საჭეს მართავდა."მამაჩემს ხილვა ჰქონდა და ეს ავარია თავიდან ბოლომდე ნახა. გზაში ვიყავით, რომ დამირეკა… ასე რომ, არავის ბრალი არ არის ის ავარია. ჩემი მხარე დაეტაკა ხეს და ხე მანქანაში შემოვიდა. წესით, მე უნდა დავღუპულიყავი. მთლიანად დავილეწე, თეონა კი…" - ძველ ინტერვიუში ჰყვებოდა გიო. გიოს და თეონას ვაჟი ლუკა 31 წლისაა. წყვილის სიყვარულის ისტორია კი ერთ-ერთი გამორჩეული იყო...გიო მგელაძე ძველ ინტერვიუებში საყვარელ ქალს ასე იხსენებდა: "თეონა ჩემთვის ყველაზე მაგარი გოგო იყო, ვისაც შევხვედრივარ. გამიმართლა, ძალიან მაგარ გოგონებთან მქონია ურთიერთობა. არავის ერთმანეთს არ ვადარებ, მაგრამ თეონა ჩემი ცხოვრების მთავარი სიყვარულია. თეონასთან ვიგრძენი, სიყვარულის ხარისხი სულ იცვლებოდა. ოღონდ ''დაუნ'' (ქვევით) - არა, ''აფ'' (ზევით). 13 წელი ვიყავით ერთად და კი არ გამქრალა სიყვარული, უფრო და უფრო გვიყვარდებოდა ერთმანეთი.უშრეტი ენერგია ჰქონდა. სანამ გავიღვიძებდით, ამხელა სახლი მთლიანად ბზინავდა. მინიმუმი, ხუთი სახეობის კერძი გაკეთებული ჰქონდა და ხატავდა უკვე. მისი უამრავი ნახატი მაქვს სახლში კედლებზე. კინორეჟისორი გია რევიშვილი ფილმ “კვირა დღეს” იღებდა და მთავარ როლს მე ვთამაშობდი. ამ ფილმში ერთი სიუჟეტია, სადაც ჩემი გმირი გოგოს გამო ჩხუბობს. თეონა იმ დროს მოვიდა გადაღებაზე. გავიცანი თუ არა, რაღაც მოხდა. იმავე დღეს ავადექი სახლში და ეს სიყვარული იმ დღის მერე აღარც დამთავრებულა, ისევ გრძელდება. მან მაჩვენა, რომ შეიძლება სიყვარული გახუნდეს კი არა, ყოველდღე უფრო და უფრო გაძლიერდეს".ტრადიცია, რომელსაც ყოველ 17 მარტს გიო ზედმიწევნით ასრულებს, ყვავილების საფლავზე მირთმევა და ტაძარში პანაშვიდის გადახდაა.და 21 წლის შემდეგ გიო "პრაიმტაიმის" მკითხველს თეონაზე უყვება...გიო მგელაძე: ამ დღეს მივდივარ საფლავზე და მიმაქვს ყვავილები. დღეს მეგობართან ერთად ვიყავი საფლავზე და გვირილები მივართვი.არ ვსევდიანობ, ამ დღეს ლაღად და თავისუფლად ვარ. ერთადერთხელ დამესიზმრა. თეთრი შენობები იყო, ხალხიც თეთრებში იყო გამოწყობილი. თეონა დაიკარგა, ვეძებდი, ვეძახდი და ვერ ვიპოვე. იცით, დრო სტატიურია, ცხოვრება ცხოვრებაა და ის უამრავი პროცესები, რასაც გავდივართ, პირველ ემოციებს აქარვებს, ცვეთს. ყველაზე მნიშვნელოვანი რჩება, დარდი, სევდა, მონატრება კლებულობსავით და უფრო გაცნობიერებულად უყურებ სხვადასხვა რაკურსიდან. რაკურსები იცვლება ჩვენთან ერთად. ტკივილი აძლიერებს... კიდევ კარგი, რომ გაძლიერებს ის, რაც არ გკლავს. როგორ ვატარებ არ ვიცი, მაგრამ ჯვარს რომ ვატარებ, ვიცი. არ არის მძიმე. ნელ-ნელა შემსუბუქდა. სხვა ფორმა მიიღო. ემოცია შედარებით ცივმა გაცნობიერებამ ჩაანაცვლა. - რა ხდება თქვენს ცხოვრებაში ახლა? - ორი წელია აღარ ვარ მარტო. ვცხოვრობ ჩემს მეორე ნახევართან, ლიზა ვაჩნაძესთან ერთად. - ძველ ინტერვიუებში ამბობდით, იქნებ კიდევ მოვიდეს ჩემს ცხოვრებაში სიყვარულიო. მოსულა...- რა თქმა უნდა, მოვიდა...- შემოქმედებაშიც გაქვთ სიახლე?- დავასრულე ჩემი პირველი სრულმეტრაჟიანი ფილმი "ნაფლეთები დაფერფლილი დღიურიდან". მას მალე იხილავს მაყურებელი. 

1679091276

EXCLUSIVE: „ვფიქრობ, სწორედ, ამ ადგილიდან დაიწყება მეორედ მოსვლა...“ - ლევან გოთუას აქამდე უცნობი ნაწარმოები და ღვთისმშობლის გამოცხადებით მიწაში ჩამარხული სალოცავის აღმოჩენა

რეხა - წალკის რაიონული ცენტრიდან ყველაზე დაშორებული სოფელია, რომელიც ბორჯომის რაიონის საზღვართან მდებარეობს. მოსახლეობის რაოდენობა 445. ქართველები 86 %, ბერძნები 13 %. რეხადან ბორჯომის რაიონის უახლოეს სოფელ გუჯარეთამდე მანძილი, 13-15  კმ-ია.1795  წელს აღა-მაჰმად-ხანის მიერ ძველი თრიალეთის მთლიანად აოხრების  შემდეგ, რეხა იყო ერთადერთი გადარჩენილი ქართული სოფელი.რეხაში, გადმოცემით სოფლის გადარჩენის მიზეზიც იციან. გაუკაცრიელებული თრიალეთის უზარმაზარ ტერიტორიაზე, სადაც  მხოლოდ მგლებისა და  ტურების  ხმა ისმოდა,  მარტოდ დარჩენილი რეხის ქართველობა, სოფელს ტოვებდა და გადადიოდა უახლოეს  რაიონებში საცხოვრებლად.  გამოძიების მასალებიდან ირკვევა, რომ 1925 წლის ივლისში წალკის რაიონის სოფელ რეხაში დიდი სასწაული მოხდა - ღვთისმშობლის გამოცხადებით აქ აღმოაჩინეს მიწაში ჩამარხული სალოცავი, შიგ წმინდანთა უხრწნელი ცხედრებით.მათი ხილვისას, ძალიან ბევრი ადამიანი განიკურნა მაშინ - ისინიც კი, ვისაც თანდაყოლილი პათოლოგიები ჰქონდა - ყრუ, მუნჯი, უსინათლო, ხეიბარი და ასე შემდეგ.. ამ სასწაულების მხილველი რეხელები სალოცავთან ათენებდნენ და აღამებდნენ.მიუხედავად ყველაფრისა, სოფელში სიცოცხლე გრძელდებოდა. ხალხმა მაინც შეინარჩუნა ქართული ცნობიერება და ღვთის წყალობით, ამ  სოფელში, სიცოცხლე დღემდე გრძელდება.ბევრი მკვლევარი თვლიდა, რომ აღა-მაჰმად-ხანის შემოსევებს, ვერც რეხა გადაურჩა, მაგრამ უამრავი უტყუარი ფაქტია იმისა, რომ ამ სოფელში ცხოვრება არ  შეწყვეტილა, გამომდინარე  იმ მარტივი  მოსაზრებიდან, რომ გადმოცემით იცოდნენ ყველა მეზობელი ნასოფლარების ძველი სახელები და თითოეული სოფლის ეკლესიების შესახებ გარკვეული ინფორმაცია.რეხელების გარდა, სხვა სოფლებში, არავინ არაფერი იცის ძველი თრიალეთისა და მისი ნასოფლარების  შესახებ. უზარმაზარი ტერიტორიის გაუკაცრიელების გამო, ურთიერთობა ჰქონდათ ძირითადად, ბორჯომის, გორის და სამცხე - ჯავახეთის მოსახლეობასთან.„პრაიმტაიმი“ ამ სოფლის მკვიდრ, პროფესიით მათემატიკოს გულიკო საბაძეს დაუკავშირდა, რომელიც დღემდე იკვლევს მისი წინაპრების ისტორიას და რეხას შესახებ, საინტერესო ინტერვიუ ჩაწერა: ვერასდროს წარმოვიდგენდი, ასეთ თემებს თუ შევეხებოდი, მაგრამ მოხდა სასწაული, თვითონ მოვიდა ჩემთან. რომ იცოდეთ, ჩემ თავს რა სასწაულები ხდებოდა, რაც სხვათა შორის, დღემდე გრძელდება.ამ მასალების მოძიება, 2013 წლიდან დავიწყე, იმიტომ კი არა, რომ მინდოდა, მე ეს დამევალა.- მოგვიყევით, როგორ დაიწყო ყველაფერი...ამ თემაზე, 100 -გვერდიანი წერილი მაქვს დაწერილი, დოკუმენტური მასალებით და ინფორმაციებით, რაც მასალები რომ მოვიძიე, ერთ დღე-ღამეში დავასრულე, მიუხედავად იმისა, რომ არც ფილოლოგი ვარ და არც ისტორიკოსი, პროფესიით მათემატიკოსი ვარ.ბოლო ხანებია, ყველაფერს თავი დავანებე და ამ საქმით დავკავდი. უამრავი მასალა მაქვს, ადრე ჟურნალში „ფენომენი“ იბეჭდებოდა.მხოლოდ, რამდენიმე ხნის წინ გავიგე, რატომ ხდებოდა ჩემ თავს, ასეთი განსაცდელები. ჩვენ სოფელ რეხაში, უამრავი სალოცავია, დღემდე საიდუმლოებებით მოცული. ბევრმა, ისიც კი არ იცოდა, რომ წალკაში ქართველები ცხოვრობდნენ.დავიბადე წალკაში, სოფელ რეხაში, მაგრამ ამჟამად, თბილისში ვცხოვრობ. 80 -იან წლებში დავამთავრე უნივერსიტეტი და აქ გადმოვედი საცხოვრებლად. რაც დღეს ხდება და რა ინფორმაციებიც სოციალურ ქსელში არის გამოქვეყნებული, ადრე არ მჯეროდა.ეს ამბავი, 1925 წელს მოხდა. თომა საბაძე ჩემი დიდი  ბაბუა იყო, დედაჩემის  ბიძა. წალკაში ბევრჯერ მიმიწვიეს, აქ ჩამოსახლებული ქართველები არიან, რომლებმაც ამ კუთხის შესახებ, არაფერი იციან.მათ სოციალურ ქსელში, გვერდიც აქვთ, ვცდილობ, ინფორმაცია მივაწოდო და ხშირად, კომენტარებს ვწერ. ერთხელ მთხოვეს, ჩამოდი, ლექცია ჩაგვიტარეო. თავიდან უარი ვუთხარი, არ მაქვს გამოცდილება-მეთქი.სპეციალობით, პროგრამისტი ვარ და ისტორიულ თემაზე, გამიჭირდება-მეთქი.  ბოლოს დამითანხმეს, ბრწყინვალე ინტერვიუ გამოვიდა - 2 საათში მოქცეულია, მთელი სოფლის ისტორია.  თომა, გვარად საბაძე იყო.- საიდან მოდის ამ გვარის ისტორია?დარწმუნებული ვარ, არც გსმენიათ ედ გვარი. სასწაული ისტორია აქვს, მესხური გვარია. დოკუმენტები მოვიძიე და აღმოვაჩინე, რომ ჩვენი წინაპრები, სასულიერო პირები იყვნენ.თურქეთთან ახლოს ცხოვრობდნენ და ერთ ღამეში გაწყვიტეს. სამი ძმა გადარჩა და როგორც აღმოვაჩინე, იმ სამი ძმის შთამომავლები ვართ.ამ გადმოცემის და ჩემს მიერ მოძიებული მასალებით ირკვევა, რომ ჩვენ ვართ, სწორედ, იმ საბაძეების შთამომავლები, უფრო სწორად, იოანე საბანიძის. როგორც ვიცი, ხანძთადან ვართ, ერთ-ერთ მეცნიერს ველაპარაკე და მთხოვეს ლექცია წამეკითხა.ჩვენი წინაპრებიც, ხანძთადან არიან. არქივის მასალებში წერია, რომ თურქეთში მცხოვრები მართლმადიდებლები, შუა საუკუნეებში, ერთ ღამეში გაუწყვეტიათ.გადმოცემის თანახმად, სამი ძმა გადარჩა, რომელიც ბებიამ გადაარჩინა და ჩამოასახლა სოფელ ხეოთში, სადაც ააშენა ეკლესია, რომ გვარი გადაერჩინა. ახალციხის  რაიონის  ხეოთი - მეორე, ჩემი  წინაპრების  სამშობლოა.ფოტოზე  მონიშნული სოფელი - თურქეთის  ტერიტორიაზე მდებარე სოფელი ხეოთია.ასე გამრავლდა ეს გვარი და რამდენიმე ხანში, იქიდან სოფელ რეხაში გადმოსახლდა. ახლახან აღმოვაჩინე, რომ ძველ თრიალეთში არსებობდა ორი სოფელი, ორივეს სახელი - საბა.მოვიძიე, რომ სადაც სოფელი საბა არსებობდა, 1721 წლის აღწერით, ნამდვილად ცხოვრობდნენ საბაძეები, მაგრამ აღა-მაჰმად-ხანმა გაწყვიტა, როგორც გავარკვიე, ამ ხანძთელების შთამომავლები ვართ.წმინდა სალოცავებზე, რომელიც მიწაშია ჩამარხული, უამრავი მასალა მაქვს მოძიებული. გადმოცემით ვიცოდი, ვინ იყო თომა პაპა.სოფელში უხუცესი ადამიანები ჩავწერე, რომლებიც დაიკარგა და სამწუხაროდ, ამ მასალებს, დღემდე ვერ ვპოულობ. ძალიან საინტერესო ამბებს ჰყვებიან. ერთ-ერთი რესპონდენტია, თომა პაპას ბიძაშვილი, რომელიც ქიზიყში ცხოვრობდა, სრულიად შემთხვევით აღმოვაჩინე.ამ ქალბატონს, ყველაფერი ახსოვდა, თომა პაპას შესახებ. მის სალოცავზე, უამრავი მასალა აღმოვაჩინე არქივში. ამის შემდეგ დავიწყე ამ კუთხის შესახებ, ინფორმაციების მოძიება.ბევრი სასწაულები ხდებოდა ჩემ თავს. დავიწყე ძიება და სწორედ იმ დროს, ჩემ სახლში ისეთი სასწაული მოხდა, მივხვდი, რომ ეს დავალება, „ზევიდან“ იყო.ჩემი ოჯახი, ტრადიციულად, ძალიან მორწმუნეა, მასალები რომ მოვიძიე, სახლის კურთხევა გადავწყვიტე. დედაც ძალიან მორწმუნე ადამიანი იყო. მის ოჯახს, ძალიან დიდი ტრაგედია ჰქონდა გადატანილი. წერა-კითხვა არ იცოდა, თომა პაპას გამო, ძალიან დაისაჯა. სულ დევნიდნენ სკოლიდან, მაგრამ მთელი ბიბლია ზეპირად იცოდა.თომა პაპა ამბობდა, მე რომ მოვკვდები, თქვენ რა გეშველებათ, თორემ მე მეოთხე ცაზე ვიქნებიო. მართლაც სასწაული მოხდა, თომა პაპას საფლავი რომ გათხარეს, ცარიელი დახვდათ.მთელმა სოფელმა იცოდა ეს ამბავი, მე დიდხანს არ მჯეროდა. თომა პაპა, დედაჩემის ბიძა იყო. დედაჩემიც საბაძე იყო. მამაჩემის ბიძა ალექსანდრე საბაძე იყო, რეხაში თუ რამე ქართული ხდებოდა, მისი დამსახურებაა. სასულიერო პირი იყო.- გამოდის, რომ მშობლები ერთი გვარის იყვნენ...დიახ, ასე გამოდის. რეხაში, მხოლოდ ქართველები ცხოვრობდნენ, მათ შორის საბაძეების სამი შტოს წარმომადგენლები. ბოლშევიკები რომ შემოვიდნენ, სამცხე-ჯავახეთთან ურთიერთობა ჩაიკეტა.ხალხი თავისუფლად ვეღარ გადაადგილდებოდა, ამიტომ რეხაში რძალი, მხოლოდ ჯავახეთიდან მოჰყავდათ. გარშემო ცხოვრობდნენ ბერძნები, სომხები, თათრები, ოსები მაგრამ ქალი მხოლოდ ჯავახეთიდან მოჰყავდათ.ყველაზე მეტი რეხაში საბაძეები ცხოვრობდნენ. მამა გიორგი დარჩია, ათონის მთაზე მოღვაწე ბერი, პატრიარქმა ამბროსი ხელაიამ გაუშვა რეხაში. მამა გიორგიმ, ეკლესიაში არსებული ჩანაწერები შეისწავლა და თვითონ აკურთხა მიწა - ვის შორის შეიძლება ყოფილიყო ქორწინება, წიგნიც კი დაწერა ამაზე.ეს წიგნი, ბერძნებმა მოიპარეს და დაიკარგა. ამ სოფლიდან არის საბაძეების სამი შტო - ქიტესაანთ, საბოანთ და მაქსიმეანთ საბაძეები. მაქსიმეანთ საბაძეებს ჰქონდათ კურთხევა, ექორწინა ქიტესაანთ საბაძეებთან.ამ ეტაპზე, წალკის მერიც ილია საბაძეა, რომელიც მაქსიმეანთ საბაძის შტოდან არის, მეუღლე კი ქიტესაანთ საბაძიდან.  თომა პაპას სულ დევნიდნენ, მეტეხის ციხეშიც ჩააგდეს. მასთან ერთად, მსახურობდა მამა გიორგი დარჩია.  სოფელ რეხაზე ისტორია, რამდენიმე წლის წინ გამოქვეყნდა, რომელსაც დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. საზღვარგარეთიდან ბევრი ქართველი ემიგრანტი გამოგვეხმაურა და ფონდის ჩამოყალიბებაც კი შემოგვთავაზა. სოფელ რეხაში, ძალიან ბევრი წმინდა ნაწილია მიწაში ჩამარხული.ერთ დღეს თომა პაპას ღვთისმშობელი გამოეცხადა, სადაც გლეხის საძოვრები იყო, ჩაეძინა და ხილვა ჰქონდა. ღვთისმშობელმა მინიშნება მისცა, ეს ადგილი გათხარეო. რომ გაიღვიძა, თავიდან ყურადღებას არ აქცევდა. რომ არ დაუჯერა, მეორედ გამოეცხადა და დასაჯა.უხუცესები იხსენებდნენ, რომ ბავშვობაში ძალიან ლამაზი ყოფილა, სანამ სახე დაეწვებოდა.- რაში მდგომარეობს, რომ დასაჯა...პირველად რომ არ მიაქცია ყურადღება, მეორედ გამოეცხადა ღვთისმშობელი  და უთქვამს, შენ დაისჯები და ნიშანი გექნება თავზეო. ეს ყველაფერი გაზეთ „კომუნისტში“ იბეჭდებოდა.მისი ჩვენება წავიკითხე - სახლში ვიჯექი, საჭმელი იხარშებოდა, ქვაბი აიწია და გადმომესხაო. ამის მერე, დედაჩემის მამამ, რამდენიმე კაცი შეკრიბა სოფლიდან და წავიდნენ იმ ადგილის გასათხრელად, სადაც ღვთისმშობელმა მიანიშნა. ვინც ეს ადგილი გათხარა, მათი სიაც კი მოვიძიე არქივის მასალებში.გათხრების დროსაც, ბევრი სასწაული ხდებოდა. ამის შესახებ, უამრავი ინფორმაცია და ვიდეო მასალები მაქვს. არ გეგონოთ, რომ მე ვეძებდი, თავისთავად მოდიოდა ყველაფერი.ამბობდნენ, გათხრების დროს, მიწის ქვეშიდან, ზარების ხმა ისმოდა. თავად ღვთისმშობელიც კი გამოეცხადა, თომა პაპა ეუბნებოდა თურმე, დაიჩოქეთ, ღვთისმშობელი მოდისო!ამ დროს ჯავახეთის მხრიდან, კაშკაშა შუქი მოდიოდა. ზოგჯერ, მიწაც კი ირყეოდა. ამ ყველაფერს დედაც მიყვებოდა-ხოლმე, მაგრამ არ მჯეროდა. რამდენიმე ხნის წინ, 96 წლის მოხუცის ქალიშვილს შევხვდი ახალციხეში სრულიად შემთხვევით, სუფრაზე ჩემ ნათესავთან.თვითონ გამიმხილა, რომ მამამისი ცოცხალია, ახალციხეში რეხადან გადასახლებულა 1944 წელს და ბევრი რამე ახსოვსო. კითხვები მე თვითონ დავუწერე და ვთხოვე, პასუხი ვიდეოთი გადაეღოთ და გამოეგზავნათ. მისი ნაამბობი, ვთხოვე შვილებს, ჩაწერეს და გამომიგზავნეს.ამბობს, რომ მამაჩემი, ამ გათხრების მონაწილე იყოო. ერთხელ თომა პაპა გამოვიდა, იმ ადგილიდან, სადაც ქვა ჯვარი აღმოაჩინეს და დაიყვირა, ხალხნო დაიჩოქეთ, ღვთისმშობელი მობრძანდებაო!ყველამ დაიჩოქა, სასწაული ხმები ისმოდა ზეციდან, ხალხი ვერ ხედავდა, მაგრამ ღვთისმშობელი, თავად თომა პაპას ელაპარაკებოდაო.ამიტომ ვფიქრობ, რომ ჩვენი ბედის მომავალზე, ყველა ქართველმა იმ ადგილას უნდა ილოცოს. როცა დავინტერესდი ამ ისტორიით, აღმოჩნდა, რომ თურმე ასეთი სასწაულები არა მარტო რეხაში, წალკის სხვა სოფლებშიც ხდებოდა.აღმოჩენილი იქნა, უხრწნელი გვამები, რომლის შეხებაზე ყველა იკურნებოდა. თომა პაპას ბიძაშვილი მიყვებოდა, ხალხი რომ მოდიოდა, იქვე იკურნებოდა, 80 წლის მოხუცსაც კი, რომელიც დაბადებიდან ბრმა იყო, იქვე აეხილა თვალი.ადამიანებს, თუ რამე სიმდიდრე ჰქონდათ, ყველაფერს ტოვებდნენ, უამრავი ოქრო-ვერცხლი. მამა გიორგის უთქვამს, შევაგროვოთ და დიდი მონასტერი ავაშენოთო. როგორც ვიცი, შეწირული  ძვირფასეულობა თომა  პაპას  ბიძაშვილის -  ელიზბარ საბაძის ოჯახში იმალებოდა.ეს მითხრა, სწორედ,  ქიზიყში მცხოვრებმა ელიზბარის ქალიშვილმა დარეჯან საბაძემ. ის დღესაც ცოცხალია, 96 წლის არის, მაგრამ უკვე არაფერი ახსოვს. მისი საუბარიც ჩაწერილი მაქვს. ეს ისეთი სიწმინდე იყო, ვერავინ მიეკარებოდა. სამწუხაროდ, კომუნისტებმა გაძარცვეს, ყველაფერი წაიღეს. დედაჩემი ამბობდა, რა მოხდებოდა, ერთი რაღაც მაინც შეგვენახა, ჩვენ თუ არა, ვინმეს მაინც დარჩებოდა სამომავლოდო.ამის შემდეგ, ეს ხალხი დააპატიმრეს და ფილიპე მახარაძეს მიუყვანეს, უნდა დაეხვრიტათ, მაგრამ სასწაული მოხდა, ვერ დახვრიტეს. მეტეხის ციხეში სასწაულები ხდებოდა.თომა პაპაც ვერ დახვრიტეს, გამოუშვეს, მაგრამ ხალხთან ურთიერთობა აუკრძალეს. ერთ-ერთი ნათესავი, სახლის სხვენში მალავდა. ყველასგან გარიყეს, სიცივეში და ყინვაში ცხოვრობდა, ამბობენ სალოსი იყოო.მამა გიორგის მთელი ისტორია მოვიძიე, გაზეთში წავიკითხე, რომ თომა პაპას უფლებას აძლევდა, წირვა ჩაეტარებინა. ამ კაცმა წერა-კითხვა არ იცოდა.მამა გიორგი დარჩია, ათონელი ბერი იყო. რეხაში, სულ მოგზავნილი მღვდლები მოღვაწეობდნენ, რომლებიც ქართულად საუბარს კრძალავდნენ, ბევრს გვარები გადაუკეთეს.აღმოვაჩინე, რომ პაპაჩემის ძმა, ალექსანდრე საბაძე, გიორგი მაზნიაშვილის მეგობარი იყო, ახალქალაქი, ერთად გაათავისუფლეს.როცა ალექსანდრე რეხაში შემოვიდა, ტექსტი შეადგინა და საპატრიარქოს გაუგზავნა - გთხოვთ, ქართველი მღვდელი გამოგვიგზავნეთო! წერილს, 100 კომლი აწერდა ხელს.ძირითადად, სულ ბერძნები იყვნენ და ხალხი, ამის გამო ძალიან წუხდა. დამოუკიდებლობა რომ მოვიპოვეთ, ამბროსი ხელაიას ბრძანებით, რეხაში მამა გიორგი დარჩია გამოუგზავნიათ.მის მოღვაწეობაზე, მოკლე ბიოგრაფია მოვიძიე. ალექსანდრეს ძმა, პაპაჩემი, ვასილ მარკოზის ძე საბაძე, 1937 წელს დაუხვრეტიათ. ეს ინფორმაციაც, ახლახან მოვიძიე, გვეუბნებოდნენ, ციმბირში გადაასახლეს, რუსი ცოლი მოიყვანა და იქ დარჩა საცხოვრებლადო. თურმე ადგილზე დაუხვრეტიათ.- რეხაში მომხდარი სასწაულები...1998 წელს რეხიდან 5 კმ -ის დაშორებულ სოფელ ავრანლოში( ძველი ქართული სოფელი თეზი) ვიყავით წირვაზე მამა მირიანთან (ნარიმანიძე) და იქ შევხვდი ანა სოტიროვას, რომელმაც გაგვაცნო მათ მიერ აღმოჩენილი ჩამარხული სალოცავი. პეტრე-პავლობის მარხვა იყო. მოხდა ისე, რომ ვერ ვეზიარე. პარასკევი დღე იყო, ვიფიქრე, არა უშავს, კვირას მეზობელ სოფელ ავრანლოში ვეზიარები-მეთქი.  მე და ჩემი მეგობარი მერი სხირტლაძე მამა მირიანს ქართულად რომ ვესაუბრებოდით,  მოგვიახლოვდა  ერთ-ერთი ქალბატონი - ანა  სოტიროვა,  თბილისელი  ქართველები ვეგონეთ, არ გავუმხილე, რომ რეხელი ვიყავი და გვეუბნება - წამოდით  ერთი  სალოცავი  უნდა  გაჩვენოთ,  უძველესი ქართული სალოცავი, რომელიც ჩვენ აღვადგინეთო. თქვენ  ქართველები ხართ და სწორედ, თქვენი  მისახედიაო. მაშინ მოგვიყვა მისი ისტორია.ძველი ქართული სოფელია თეზი, სადაც 18 სალოცავია. წირვაზე რომ მივედით, ქართველი მღვდელი, მამა მირიანი დაგვხვდა. ძალიან გაუხარდა ჩემი დანახვა, დედაჩემი, მისი სულიერი შვილი იყო და სულ გვერდში ედგა.წირვის დასრულების შემდეგ, ერთი ქალი მოვიდა ჩემთან, ადგილობრივი ბერძენი ანა სოტიროვა, რომელიც ექთნად მუშაობდა. არ იცოდა ქართველები რომ ვიყავით, გვთხოვა, წამომყევით, რაღაც უნდა გაჩვენოთო.ერთ-ერთ სალოცავთან მიგვიყვანა, რომელიც მისი სახლის გვერდით იყო, ეს წმ. ნინოს სახელობის სალოცავიაო. აქ იყო ჩუქურთმიანი ქვები, წარწერები. სიზმარში ღვთისმშობელი გამოგვეცხადა და დაგვავალა, ეს ადგილი გათხარეთო. გათხრების შემდეგ აღმოვაჩინეთ, ეს წმინდა ნაწილებიო.სახლში რომ დავბრუნდი, დავინტერესდი და ერთ-ერთ მგალობელ ქალს ვთხოვე, თუ რამე ისტორია იცი, ჩვენ სოფელზე, დამიწერე და გამომიგზავნე-მეთქი. ერთ თვეში გამომიგზავნა, იმ ჩანაწერებს, ახლაც ვინახავ.- გაიხსენეთ, ბოლო დროის სასწაული...რამდენიმე წლის შემდეგ, დაახლოებით 2013 წელს, რეხაში კიდევ ერთი სასწაული მოხდა. 7 წლის ბავშვს, რომელსაც უამრავი ჯანმრთელობის პრობლემა ჰქონდა, ვერ მეტყველებდა, ვერც დადიოდა, მწოლიარე იყო, ერთ-ერთი მცხოვრების რჩევით, თომას სალოცავზე წაიყვანეს.თან მთელი სოფელი გაჰყვა. ორჯერ შემოატარეს ეკლესიას და მესამე შემოვლაზე, ბავშვმა ხმა ამოიღო, ამეტყველდა, პირველი წინადადება იყო - ნათლია მომიყვანეთო.ეს ყველაფერი, ხალხის თვალწინ ხდებოდა და უამრავი თვითმხილველი ჰყავს. სოფელში რომ ჩავედი, გადავწყვიტე ეს ოჯახი მომენახულებინა.ყველაფერი რაც მოხდა დამიდასტურეს და მას შემდეგ, კიდევ უფრო ვირწმუნე თომას სალოცავის ისტორია და გადავწყვიტე, ამ სალოცავის შესახებ, ყველანაირი ინფორმაცია მომეძიებინა.  ჩემი მშობლები სულ მიყვებოდნენ, მაგრამ არ მჯეროდა.მეორე დღეს, ჩემი სახლის უკანა მხარეს მდებარე გორაკზე ავედი, მიყვარს იქ ასვლა, ულამაზესი ხედებია. ვხედავ, რომ უამრავი ოჯახი, უკვე აღარ ცხოვრობს და გადასახლებულია. შემეშინდა, რადგან გაგებული მქონდა, რომ ლევან გოთუას, აქვს ნაწარმოები, რომელიც რეხას მიუძღვნა.- რა ნაწარმოებია...ეს ნაწარმოები, არ არის გამოქვეყნებული. მამასგან ვიცოდი, ამ ნაწარმოების შესახებ. მითხრა, რომ ალექსანდრე საბაძეს, მამამისს მიუძღვნა. მამა 1978 წელს გარდაიცვალა, ეს ამბავი სიკვდილის წინ გამიმხილა, იმ პერიოდში აკრძალული იყო გოთუას ნაწარმოებები.სულ ვეკითხებოდი ყველას ამ ნაწარმოების შესახებ, მაგრამ არავინ იცოდა. ვიფიქრე, რომ მამა ცდებოდა. 1990 წელს, ჟურნალ „მნათობში“ გამოქვეყნდა ლევან გოთუას და-ძმის, თამარ და ალექსანდრე გოთუების წერილები, ლევან გოთუას შესახებ, ბიოგრაფიული მონაცემები.პირველად, სწორედ ამ ჟურნალში წავიკითხე, რომ ლევან გოთუას წალკის სოფელ რეხაზე, დაწერილი ჰქონდა ნაწარმოები „ჩაძირული სოფელი“.- სად შეიძლება ამ ნაწარმოების ნახვა?არქივში მოვიძიე და მაქვს ეს ნაწარმოები, მაგრამ არსად არ არის გამოცემული. ნაწარმოების სათაურიდან გამომდინარე, დავინტერესდი ამ სოფლის ისტორიით. ყველაფერი ერთ დღეში მოხდა.დილით, 90 წლის ბიძაშვილი, მიშიკო მესტუმრა, რომელიც ძალიან მიყვარდა, ცოცხალი ენციკლოპედია იყო. საუკეთესო მოსაუბრე, საოცრად მეტყველებდა. აკაკი წერეთლის თორნიკე ერისთავი, ზეპირად იცოდა.რომ დამინახა, ტირილი დაიწყო - ნუთუ ისე უნდა გავიდე ამ ქვეყნიდან, პაპაჩემის ამბავი, ვერ გავარკვიოო. ეს იყო საყვედური, მისი მხრიდან, რას აკეთებ თბილისში რომ ხარ, ეს ამბავი არ უნდა გამოიკვლიოო? მეც ავტირდი და შევპირდი, მე ამ ამბავს გამოვიკვლევ-მეთქი.ჩემი ახლობლის მამა ძალოვან სტრუქტურაში მაღალჩინოსანი იყო. დავურეკე და ვთხოვე, პაპაჩემზე იქნებ რაიმე ინფორმაცია მოიძიო-მეთქი.რას ამბობ, მთელი საბუთები განადგურებულიაო. მეც დავუჯერე, მაგრამ მაინც გადავწყვიტე და დავიწყე საბუთების მოძიება. ეს მოხდა 2013 წელს. 6 სექტემბერს ჩამოვედი თბილისში და დავიწყე გამოძიება. გადავწყვიტე სახლის პრობლემები მომეგვარებინა და დალაგება გადავწყვიტე.11 სექტემბერს, იოანე ნათლისმცემლის თავის კვეთის დღეს, რომელსაც დედაჩემი სულ ინახავდა მარხვას, სულ ამბობდა, ამ დღეს ჩიტიც კი არ გაიფართხალებსო. ვიფიქრე, ტაძარში წავალ წირვაზე, ვეზიარები და ამ საქმის კურთხევას ავიღებ-მეთქი მოძღვართან.ისეთი რამე მოხდა, გაგიკვირდებათ, მამაოს მოვუყევი, დილით სანთელი ავიღე და კარებში რომ გავდიოდი, ფეხი გამიშეშდა და ვერ გადავდგი. ოფლმა დამასხა, ისეთი სისუსტე ვიგრძენი, სკამზე ჩამოვჯექი. ვერ წავედი, სანთელი ავანთე და უფალს პატიება ვთხოვე.სახლში წავიკითხე ლოცვები, ვიფიქრე ალბათ გადავიღალე-მეთქი და სავარძელში ჩავჯექი. ზურგით აღმოსავლეთისკენ. მეშვიდე სართულზე ვცხოვრობ, უცებ ოთხივე კედელი გაიხსნა და ღია ცის ქვეშ აღმოვჩნდი.ამ დროს, თავზე დამადგა უფლის უზარმაზარი ქანდაკება. ეს სასწაული, არასდროს დამავიწყდება. უცებ მარჯვენა ხელი მაღლა ასწია და ორი თითის კომბინაციით, რაღაც მიმანიშნა. თან თავიდან ბოლომდე, ბრწყინავი სამოსელი ეცვა.რომ ავიხედე და დავინახე, თავი დავხარე, ვერ ვბედავდი თავის აწევას და მხოლოდ უფლის კალთებს ვუყურებდი. უცებ ეს ქანდაკება დაიძრა და დიდი სისწრაფით წავიდა აღმოსავლეთისაკენ. მიქრის დიდი სისწრაფით და უცებ, აღმოვჩნდი უსასრულო სამყაროში, ჩრდილო-დასავლეთ ნაწილში, სადაც ვიდექი, ჩემ მეგობრებთან ერთად.ყველა გაკვირვებული ვუყურებდით, როგორ მიფრინავდა უფალი, აღმოსავლეთისკენ. ამ მეგობრებიდან, მხოლოდ დადა-შვილი დამამახსოვრდა, მარინა, რომელიც მორწმუნე ადამიანია, თავის შვილთან ერთად.უცებ 180 გრადუსით შემოტრიალდა, იმ ხელით, რომელიც აწეული ჰქონდა, მკვეთრად აამოძრავა და ჯვარი გადაგვსახა. ისე შემეშინდა, ფეხზე წამოვხტი, და ღმერთო ჩემო, ნეტავ ეს რას ნიშნავს-მეთქი.სწორედ, მარინა გახდა მიზეზი, რომ ლევან გოთუას ნაწარმოები -  „ჩაძირული სოფელი“ მომეძიებინა. 12 საათზე ტელეფონის ზარი გაისმა, ავიღე და ერთ-ერთი ჩემი ყოფილი მეზობელი, სქემ-მონაზონი დედა ანა (ერში გულიკო დათიაშვილი) შემრჩა, რომელიც ქარელის ერთ-ერთ მონასტერში მსახურობდა.დედა ანას ხმა რომ გავიგე, გამიხარდა, რაღაც უნდა გითხრათ-მეთქი. არც მომისმინა. მხოლოდ, ეს სიტყვები მითხრა - ბავშვო, დაწერე ყველაფერი შენ სოფელზე. უფალმა უკვე მოგცა კურთხევა, არსად არ წახვიდეო. მივხვდი, რაშიც იყო საქმე.მეორე დღესვე, უშიშროების არქივში წავედი, შევიტანე განცხადება, პაპაჩემის შესახებ მასალები რომ მომეძიებინა, მერე წავედი საჯარო ბიბლიოთეკაში და 1926 წლის ნოემბრის თვის გაზეთ „კომუნისტში“ დაბეჭდილი მასალა ამოვიღე.ამის შემდეგ, ლევან გოთუას ნაწარმოების ძებნა დავიწყე და ჟურნალ „საქართველოს ქალში“ დაბეჭდილი მასალა აღმოვაჩინე. მაინც სულ ეჭვებში ვიყავი, იქნებ, ეს ყველაფერი სიზმარი იყო და არ უნდა დავიჯერო-მეთქი.ჟურნალი რომ გამოვიტანე, სადაც ლევან გოთუას ნაწარმოებზე წერდნენ, ამ სტატიის გარდა, ჟურნალში შემთხვევით აღმოვაჩინე მიტროპოლიტ კონსტანტინე მელიქიძის წერილი სიზმრებზე - ეგრევე გამეცა პასუხი. წერდა, სიზმრები მხოლოდ ეშმაკის არ არისო.იმ პერიოდში, როცა ამ მასალებს ვეძებდი, აბსოლუტურად მართული ვიყავი, თითქოს, უფალი პირდაპირ მიკარნახებდა და სწორ გზაზე მაყენებდა.ერთ დღეს ქაშუეთის ეკლესიაში მივედი, ვიფიქრე, მოვილოცებ და მერე საჯარო ბიბლიოთეკაში წავალ-მეთქი. ტაძარში, ჩემი მეგობარი მარინა დამხვდა, რომელიც გამომეცხადა და უფალმა ჯვარი გადაგვსახა.რომ დამინახა, მთხოვა, არ წახვიდე საჯაროში, სკოლაში  დირექტორმა დამიბარა და მარტო წასვლა არ მინდაო. რომ მივედით, დირექტორი მასწავლებლებს, თავისი მოგზაურობის შესახებ ამბავს უყვებოდა.ეს მართლაც, სასწაული იყო. აღმოჩნდა, რომ ყოველ ზაფხულს, თავის მოსწავლეებს საქართველოში ამოგზაურებდა და კულტურულ ძეგლებს აცნობდა.ამჯერად, ახალციხის რაიონში ყოფილან. დავჯექი და მოსმენა დავიწყე. ჰყვება, რომ მოსწავლეები სოფელ ხეოთში ჰყავდა, რომელიც ჩემი წინაპრების სამშობლოა. იცით, ხეოთი ჩემი წინაპრების სამშობლოა-მეთი, ვუთხარი.რას ამბობ, ახლა სად ცხოვრობო. წალკის რაიონ სოფელ რეხაში მეთქი. წამოხტა ფეხზე  და მეუბნება, შენ იცი, რომ შენი თავი უფალმა გამომიგზავნაო. შენ იცი, რეხაში რა არის, შეგიძლია წამიყვანოო?რა თქმა უნდა-მეთქი, ვუპასუხე. მე ვუთხარი, თქვენ იცით, ლევან გოთუამ რეხას ნაწარმოები რომ მიუძღვნა „ჩაძირული სოფელი“-მეთქი? არაო მიპასუხა.ლევან გოთუა ჩემი ნათესავი იყო, თუ მართალია ეგ ინფორმაცია, აუცილებლად მოვიძიებ და მოგიტანო. სწორედ, ამ ქალბატონმა მომიტანა ეს ნაწარმოები. ეს, მართლაც სასწაული იყო, ოჯახს არ მოეპოვებოდა, არქივში მოიძია და მომიტანა.- სად არის ახალა ეს ნაწარმოები, არსებობს?რა თქმა უნდა არსებობს, მაგრამ საპატრიარქოს ტელევიზიას ვათხოვე და იქ დარჩა. რეხაზე უამრავი ინფორმაცია მოვიძიე - ბევრმა არ იცის, სამხრეთ საქართველოში, 1918 წელს, ფაქტობრივად რუსეთის ხელშეწყობით მოხდა, მართლმადიდებელი ქართველების გენოციდი. ეს არავინ იცის.პირველი მსოფლიო ომის დროს, როცა ლენინი ომიდან გამოვიდა, რუსის ჯარში ბოლშევიკები მოვიდნენ და წარმოიდგინეთ, რას უშვრებოდნენ რუსები იქ მცხოვრებ ქართველებს.საშინელი სისასტიკით ექცეოდნენ, ტერორი და გენოციდი მოუწყვეს, მერე ეს მაჰმადიანი ქართველები, მართლმადიდებელ ქართველებზე გაბრაზდნენ, რადგან მაშინ რუსეთის მხარეს წარმოვადგენდით. ამ დროს თურქეთიდან ძალიან ბევრი მართლმადიდებელი ქართველი წამოვიდა, რომელსაც გენოციდი მოუწყვეს.სამცხე ჯავახეთიდან 100 000 კაცი გამოიქცა, რომლებიც სოფელმა რეხამ შეიფარა.საპატრიარქოს ტელევიზიაში სასულიერო პირმა, მღვდელმა გიორგი მაჩურიშვილმა დამარეკინა, რომელიც ამ ეტაპზე, თიანეთში მოღვაწეობს.სწორედ, მაშინ მივიტანე ეს ნაწარმოები და დღემდე ვერ მოვახერხე გამოტანა. ძალიან ბევრი გვარია სამცხე-ჯავახეთიდან, ბევრმა არ იცის მისი გვარის წარმოშობის ისტორია.მაისურაძეები, კაპანაძეები მესხეთიდან გადასულები არიან, კაპანი ჯავახური სიტყვაა, ძირითადად,  იმერეთში გადასახლებულები არიან.რამდენიმე ხნის წინ, არქეოლოგი გოდერძი ნარიმანაშვილი დამეკონტაქტა, რომელმაც თრიალეთის შესახებ, წიგნი დაწერა, შემთხვევით დავეკონტაქტე და თომა პაპას და ავრალოს სალოცავების ისტორია გავაცანი.საშუალება რომ იყოს, ამ ადგილებს, აუცილებლად გავთხრიდიო, მითხრა. ეგ მართლაც გასათხრელია, რომ ამბობენ,- „დამარხულ არს ენაჲ ქართული დღემდე მეორედ მოსვლისა მისისა საწამებლად, რაჲთა ყოველსა ენასა ღმერთმა ამხილოს ამით ენითა“(იოანე ზოსიმე: ქებაჲ და დიდებაჲ ქართულისა ენისაჲ) ვფიქრობ, რომ სწორედ ამ ადგილიდან დაიწყება მეორედ მოსვლა.ძალიან საინტერესოა, სად წავიდა ის გვამები, რაც თომას სალოცავის გათხრის დროს ვერ აღმოაჩინეს. ბევრი კვლევის შემდეგ, დავადგინე ამის შესახებ, ზუსტი ინფორმაცია, რასაც შემდეგ მოგიყვებით, ამიტომ ძალიან მინდა, რომ ეს ადგილი ბევრმა ადამიანმა მოილოცოს, ეს მხოლოდ, მეასედი ნაწილია იმისა, რაც უკვე მოვიძიე. 

1678917494

"ეთეროს ხელის სათხოვნელად, ამირანს სასიმამროსთან, ცხვარში ვახლდი. თუ უკვე ყველაფერი გადაწყვეტილი გაქვთ, აქ რა მოგარბენინებდათო, გვითხრა..." - ტარიელ ხარხელაური იუბილარ ეთეროზე

ეთერ თათარაიძე იუბილარია. ქართული ფოლკლორის უერთგულესი მკვლევარი, ქომაგი, გამორჩეული ფოლკლორისტი 67 წლის გახდა. მიუხედავად მიღწევებისა, დიდი ღვაწლისა და მსუყე ბიოგრაფიისა, საუბრისას ისეთი უშუალოა, გეგონება, რომ მისი თანასწორი ხარ. ისეთი მთხრობელია, საათობით შეგიძლია გაყურსულმა უსმინო და არ მოგწყინდეს. ჩვენი თვალ-მარგალიტი ეთერო მართლა გამორჩეული მადლის მატარებელია. უჩუმრად აკეთებს თავის საყვარელ საქმეს და არასდროს ხმაურობს. ერთი კვირის წინ მისი მეუღლე, ფოლკლორისტი ამირან არაბული გახდა 67 წლის. უთქმელი კაცია, მიყვარხარ არასდროს უთქვამსო, ჩვენთან თქვა ეთერომ. ტარიელ ხარხელაურს მათ ცხოვრებაში განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს. როდესაც ამირანი ეთეროს ხელის სათხოვნელად სასიმამროსთან ზამთრის საძოვრებზე გაეშურა, თან ტარიელი ახლდა."პრაიმტაიმთან" ამბავს პოეტი იხსენებს.ტარიელ ხარხელაური: მე და ამირან არაბული 1976 წლიდან მოვდივართ ერთად. როგორც ხევსური ხევსურთან, ვმეგობრობთ... ეთეროს ხელის სათხოვნელად მამამისთან მე, ამირანი და ლელა ვიყავით ჩასული სამუხში, ცხვარში, ზამთრის საძოვარზე. ექვსი საათი ვიარეთ. თუ უკვე ყველაფერი გადაწყვეტილი გაქვთ, აქ რა მოგარბენინებდათო, გვითხრა და იქვე პატარა გორაზე სუფრა გაგვიშალა, ცხვრის ხორცი და ყველი ჰქონდა...და უზარმაზარი თუშის გულით დაგვხვდა. სასიამოვნო ოჯახი აქვთ თათარაიძეებს... და ჩემს ამირანს. ეთეროს ოჯახისნაირი ოჯახების სიმრავლეს ვუსურვებ საქართველოს.ამ ამბავს ეთერო "პრაიმტაიმთან" ასე იხსენებს.ეთერ თათარაიძე: მოვიდა ტარიელი და მეუბნება, ახლა მე და ამირანი მამაშენთან მივდივართო. რატო-მეთქი, გამიკვირდა. შენი ხელის სათხოვნელადო. მე ხუმრობა მეგონა. მე კი ვხვდებოდი, რომ ამირანს მოვწონდი, მაგრამ არც ისე იყო საქმე, რომ ხელის სათხოვნელად მისულიყო მამაჩემთან.მართლა წასულან. ორ დღეში უკან მობრუნდნენ და ამბავი მომიტანეს. მამას შირაქში ჩააკითხეს, ცხვარში. მამას უკითხავს, ამხელა გზაზე გატარათ ეთერომ, იცისო? ტარიელს უთქვამს, იცისო. მე ჩემს შვილს ვენდობი, თანახმა ვარო. ბიჭებს რაღაც საგზალი ჩაუტანიათ და სად გავშალოთო, უკითხავთ მამაჩემისთვის. იქვე მინდორში ყვავილები ბიბინებდაო, ჰყვებოდნენ. მამა პოეტური კაცი იყო. ნახეთ, რომელი სუფრაც მოგეწონებათ, იქ გაშალეთო, უთქვამს.ტარიელ ხარხელაური: ეთეროს საოცარი იუმორის განცდა აქვს. არ შეიძლება ასეთი იუმორის მატარებელი ადამიანი ცუდი იყოს. უყვარს ხუმრობა. შეუძლია უზომოდ დაიხარჯოს სხვისთვის, არ დააკლოს სიყვარული, სითბოს არავისთვის იშურებს. სამწუხაროა, მაგრამ ბოლო დროს იშვიათად ვნახულობ. მე ქალაქში ყოფნა მიჭირს. თუმცა უნდა გითხრათ, რომ მნიშვნელობა არ აქვს, ხშირად შეხვედრას, მთავარია, სულიერი კავშირის ქონა. ეს კი ჩვენს შორის მუდმივად არის. ჩემი თბილი ეთერო... საუკეთესო მეგობარი. მინდა, დიდხანს იყოს, რომ მე მშვიდად ვიყო. ძალიან მიხარია, რომ ეთეროსთვის მილოცვის საშუალება მომეცი, შვილო. გაიხარე.

1678884288

ანი ხუბუტია - 11 წელი მესხეთის თეატრის სცენაზე

11 წელი მესხეთის სახელმწიფო დრამატული თეატრის სცენაზე. ანი ხუბუტია ახალციხეში მეუღლესთან და შვილთან ერთად ცხოვრობს. მისი მეუღლე, ლექსო ჩემიაც მესხეთის თეტრის მსახიობია. 11 წლის განმავლობაში ანიმ მესხ მაყურებელს არაერთი საინტერესო და დასამახსოვრებელი როლი წარუდგინა.  

1678732062

"ჩემი მთავარი სიმღერა დის დასაფლავების დღეს დავწერე - ლია ზღვაში გარდაცვლილი იპოვეს" - დათო ევგენიძე

დათო ევგენიძის პირველი საავტორო კონცერტიდან 50 წელი გავიდა. როგორც "პრაიმტაიმთან" ამბობს, ამ საიუბილეო თარიღს, წელს ორ კონცერტს მიუძღვნის, ერთს თბილისში, მეორეს - პარიზში. პარიზიდან ახლახან დაბრუნდა.  უფროსი ქალიშვილი და შვილიშვილები ნახა. ანჟელიკას ექვსი შვილი ჰყავს. როდესაც თბილისში, პირველი ვიზიტის დროს, ქართული ოჯახები უნახავს, მაშინ გადაუწყვეტია, მეც ქართული ოჯახი მექნება, ბევრი შვილი უნდა გავაჩინოო. და როგორც ჩანს, სიტყვა შეასრულა.  დათო ევგენიძე: ანჟელიკა 12 წლის იყო საფრანგეთიდან საქართველოში პირველად რომ ჩამოვიყვანე. ქართული ოჯახები და სითბო რომ ნახა, მახსოვს, დედაჩემს ეუბნებოდა: მეც ასეთი ქართული ოჯახი უნდა მქონდეს, ბევრი შვილი უნდა მყავდესო.  და პარიზში ექვსი შვილიშვილი მყავს. ფანტასტიკური იყო მათთან შეხვედრა. ძალიან მენატრებოდნენ... მათი გვარი ასე გამოითქმის - პაღიაწი. სიძე ბიზნესმენია, სერიოზული. ნაბოლარა ორი შვილიშვილი არ მყავდა ნანახი. ოთხი წელიწადია პარიზიში არ ვყოფილვარ და ამ პერიოდში გაჩნდნენ. სამწუხაროდ, ქართული არ იციან.მაისში საქართველოში აპირებენ ჩამოსვლას. მთელი შემადგენლობით პირველად ჩამოვლენ. მანამდე ანჟელიკა ქმართან ერთად დედაჩემის დასაფლავებაზე იყო თბილისში.მე მესმის ფრანგული. მე ჩემი საქმით, კონცერტებით ხშირად ვიყავი საფრანგეთში. ჩავდიოდი პერიოდულად, ხან შვიდი თვით, ხან უფრო ნაკლებით. ენა მესმის, მაგრამ ვერ ვლაპარაკობ. იმდენად მუსიკალური ენაა, თუ სრულყოფილად არ ფლობ, სჯობს არ ილაპარაკო. მნიშვნელოვანი იყო ის, რომ ჩემი უმცროსი ვაჟი, 17 წლის ნიკოლოზი მახლდა თან და ნახა და და დისშვილები.  ამ ვოიაჟის მერე გადაწყვიტა, რომ პარიზში ისწავლოს. ცნობილი ფრანგი ფოტოგრაფი, ჟან პიერ გოძო ვნახე, ოცი წლის შემდეგ. ამერიკაში ცხოვრობდა. გოძოს პიკასოს ცნობილი ფოტო აქვს გადაღებული, ზოლიან მაისურში. მე გოძოს სახლში ოცი წლის წინ ვცხოვრობდი, ერთი წლის მანძილზე. სამ სართულიანი სახლია და აივნიდან პარიზი მოჩანს. ვნახე სხვა ძველი მეგობრებიც.  ამდენად ემოციურად დატვირთული ვოიაჟი გამოვიდა.თბილისის შემდეგ პარიზი ჩემთვის მეორე ქალაქია. - და პარიზული ინსპირაციებით დაწერთ ახლა რამეს... დათო, ნათქვამი გაქვთ, რომ თქვენი მთავარი სიმღერა გარდაცვლილი დის დასაფლავების დღეს დაწერეთ.- დიახ. ეს არის სიმღერა "თოლია". როდესაც ჩემი დის დასაფლავების დღეს დავწერე მელოდია, მორის ფოცხიშვილმა დამიწერა ლექსი.ზღვა­ში ბავშვები თამაშობდნენ, შეაშინეს და ლიას გული გაუსკდა. 16 წლის იყო. და ლია ზღვა­ში გარ­დაც­ვლი­ლი იპო­ვეს... და ჩემი მთავარი სიმღერა დის დასაფლავების დღეს დავწერე. "თოლიას" ასეთი ტექსტი აქვს:"დაბლა დაფრინავენ ნისლები, გევედრები, ნუღარ დამესიზმრები. ქარი კივის, და კლავიშებს აწვალებს. გევედრები სულის მოთქმა მაცალე.  ჩემთვის უკვე ყველაფერი გაფრინდა. სიკვდილი რა არის, სიცოცხლე ძნელია..."მორის ფოცხიშვილს ჩემს ცხოვრებაში დიდი ღვაწლი აქვს. 10 წლის ვიყავი, როდესაც ის ჩემს მელოდიებზე ლექსებს წერდა. ბევრი სიმღერა მაქვს მისი ლექსით. ლიას გარდაცვალების შემდეგ მეუღლესთან ერთად მოსკოვში ჩამოვიდა და გვერდით მედგა... მე იქ კონსერვატორიაში ვსწავლობდი, მორისი მამხნევებდა. ბედით განებივრებული ვიყავი, პატარა ასაკიდან გვერდით მედგნენ დიდი ხელოვანები...პირველი საავტორო კონცერტი რომ გავაკეთე, 13 წლის ვიყავი. წელს საიუბილეო წელია, პირველი საავტორო კონცერტიდან 50 წელი გავიდა. ერთ კონცერტს თბილისში გავაკეთებ, მეორეს - პარიზში. პარიზში როცა მომინდება, შემიძლია ჩავიდე. იქ პროდიუსერები მყავს. წლებია მთავაზობენ სერიოზულ პროექტებს. ახლა დადგა ის დრო, რომ უნდა გავაკეთო რაღაც ახალი.მოკლედ, საავტორო სიმღერების კონცერტი არ მქონია და წელს გავაკეთებ. იქ შევასრულებ ძველსა და ახალს. ერთ-ერთი ბოლო ნამუშევარია ბესიკის ("ტანო ტატანო") და მუხრან მაჭავარიანის ("ანდუყაფარო, ლიპარიტო") ლექსებზე დაწერილი სიმღერა, სპეციალურად ბერლინის კონცერტისთვის დავწერე. ბუნებრივია, შევასრულებ შევასრულებ "თოლიასაც"...

1678692060

როგორ გამოიყურებოდნენ ვარსკვლავები „ოსკარი 2023“-ის დაჯილდოების ცერემონიაზე

ლოს-ანჯელესში ამერიკის კინოაკადემიის დაჯილდოების, რიგით 95-ე ცერემონია გაიმართა. წითელ ხალიჩაზე გამოჩენილი მსახიობების ჩაცმულობა ტრადიციულად მედიის ყურადღების ცენტრში აღმოჩნდა.