1762203184

შაკიკის პრევენციის ახალი ნაბიჯი - ჯანდაცვის ექსპერტი წამალზე წერს, რომელიც ტკივილამდე მოქმედებს

საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, სოციალურ ქსელში საზოგადოებას პერიოდულად უზიარებს სასარგებლო რჩევებს.ამჯერად იგი შაკიკის შესახებ საუბრობს და სტატუსში წამალს ასახელებს, რომელიც ტკივილამდე მოქმედებს: „შაკიკი მხოლოდ ძლიერი თავის ტკივილი არ არის — ეს არის რთული ნევროლოგიური მდგომარეობა, რომელსაც თან ახლავს თავის ტკივილის გარდა ისეთი სიმპტომები, როგორიცაა გულისრევა, სინათლისა და ხმის მიმართ მგრძნობელობა, ტვინის დაბინდვა, კისრის ტკივილი და ხშირ შემთხვევაში ცხოვრების ხარისხის მკვეთრი გაუარესება.ახალი კვლევის შედეგები:ახალ კვლევამ აჩვენა, რომ ინოვაციური პრეპარატი უბროგეპანტი (Ubrogepant, ბრენდული სახელწოდება Ubrelvy) შეიძლება არამარტო ტკივილის შემსუბუქებისთვის იყოს ეფექტური, არამედ შაკიკის პროდრომალური ეტაპზეც — ანუ იმ სიმპტომებზე, რომლებიც ტკივილის დაწყებამდე ვლინდება (ტვინის დაბინდვა, გულისრევა, კისრის ტკივილი, სინათლის ან ხმის მიმართ მგრძნობელობა).• პროდრომალური ეტაპზე პრეპარატის მიღების შემდეგ, ტვინის დაბინდვა ერთ საათში მკვეთრად იკლებს.• სინათლის მიმართ მგრძნობელობა – ორ საათში უმჯობესდება.• კისრის ტკივილი – სამ საათში იკლებს.• 24 საათში უფრო ნაკლებია თავბრუსხვევა და ხმაზე მგრძნობელობა.რას ამბობს მეცნიერება:ადრე მეცნიერები მიიჩნევდნენ, რომ შაკიკი ძირითადად სისხლძარღვების ცვლილებებით იყო გამოწვეული. ახლა კი უფრო და უფრო მკაფიო ხდება, რომ ეს ტვინის პირველადი დისფუნქციაა და სწორედ ამ ფაზაზე მოქმედება შესაძლოა იყოს ეფექტური პრევენციის გზა.უბროგეპანტი მიეკუთვნება CGRP-რეცეპტორების ანტაგონისტების კლასს — ანუ უშუალოდ აჩერებს იმ ბიოლოგიურ გზებს, რომლებსაც ტვინი იყენებს შაკიკის დასაწყებად.ვის შეიძლება დაეხმაროს ეს მიდგომა?• მათ, ვისაც ხშირად აქვს შაკიკის შეტევები და სტანდარტული ტკივილგამაყუჩებლები საკმარისი არ არის;• პაციენტებს, რომლებსაც შეტევები იწყებათ არატიპური სიმპტომებით — მაგალითად, ძლიერი გულისრევით, დაბინდული ტვინით, კისრის ტკივილით;• მათ, ვისაც სწრაფი მოქმედების და გრძელვადიანი ეფექტი სჭირდებათ. შაკიკი მთელს მსოფლიოში მილიონობით ადამიანს აწუხებს და მისი მართვა ძალიან რთულია. ინოვაციური პრეპარატები, რომლებიც არა მხოლოდ ტკივილს, არამედ უშუალოდ შეტევის დაწყების პროცესს აჩერებენ, შეიძლება სრულიად შეცვალონ დაავადების მართვის სტრატეგია.მნიშვნელოვანია, რომ ყველა პაციენტმა იცოდეს: პრევენცია დღეს უკვე შესაძლებელია — და დროული და სწორი მკურნალობით ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება — რეალობაა!“, - წერს გიორგი ფხაკაძე.

1762202414

ნუტრიციოლოგმა ყველაზე ჯანსაღი ჩაი დაასახელა

დროა პიტნის ჩაი თქვენს რაციონში დაამატოთ. მას გამაგრილებელი გემო აქვს და მდიდარია სასარგებლო თვისებებით.რადგან პიტნა კოფეინს არ შეიცავს, ამ ჩაის დალევა დღის ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ: დილით მსუბუქი მატონიზირებლად, ჭამის შემდეგ საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად ან საღამოს ძილის წინ, წერს Realsimple .ნუტრიციოლოგმა ისაუბრა პიტნის ჩაის სასარგებლო თვისებებზე და ახსნა, თუ რატომ არის ის ერთ-ერთი ყველაზე ჯანსაღი ჩაი ყოველდღიური მოხმარებისთვის.ხელს უწყობს საჭმლის მონელების გაუმჯობესებასპიტნის ჩაი ერთ-ერთი საუკეთესოა კუჭის აშლილობის დროს. გარდა ამისა,  ამ სასმელის დალევა საჭმლის მომნელებელი სისტემისთვის ერთგვარი მინი-გადატვირთვის ფუნქციას ასრულებს.ამცირებს ჟანგვით სტრესსოქსიდაციური სტრესის წინააღმდეგ გემრიელად საბრძოლველად დალიეთ პიტნის ჩაი: „პიტნა მდიდარია ანტიოქსიდანტებით, განსაკუთრებით როზმარინის მჟავით და ფლავონოიდებით, როგორიცაა ლუტეოლინი და აპიგენინი. ეს ნაერთები ორგანიზმის გამწმენდ საშუალებად მოქმედებენ და ანეიტრალებენ თავისუფალ რადიკალებს, რომლებიც იწვევენ ანთებას და ოქსიდაციურ სტრესს“, - თქვა პეტერსონმა.ხელს უწყობს ჰორმონების დაბალანსებასეს შეიძლება სასარგებლო იყოს, თუ თქვენ განიცდით ანდროგენების მომატებულ დონესთან დაკავშირებულ სიმპტომებს, როგორიცაა აკნე ან თმის ზრდა, რომლებიც ხშირად გვხვდება პოლიკისტოზური საკვერცხეების სინდრომის მსგავს მდგომარეობებში, აღნიშნა პეტერსონმა.უმკლავდება სტრესსპირველ რიგში, პიტნა შეიცავს ბუნებრივ ნაერთებს მსუბუქი შფოთვის საწინააღმდეგო ეფექტით: „ამ ნაერთებმა შეიძლება გავლენა მოახდინონ გამა-ამინოერბომჟავას (GABA) აქტივობაზე.ნაზი დამამშვიდებელი ეფექტით, პიტნა ხელს უწყობს სიმშვიდისა და მოდუნების შეგრძნებას სედაციის გარეშე“, - დასძინა სპეციალისტმა.თბილი პიტნის ჩაის დალევა ასევე სტრესს ხსნის. რამდენი პიტნის ჩაის დალევა შეიძლება?პეტერსონმა აღნიშნა, რომ დღეში ერთიდან ორ ჭიქამდე პიტნის ჩაის დალევა უსაფრთხო და დამამშვიდებელი ჩვევაა ზრდასრულთა უმეტესობისთვის. ეს რაოდენობა „ჩვეულებრივ საკმარისია მისი დამამშვიდებელი ეფექტის განსაცდელად და საჭმლის მონელების გასაუმჯობესებლად“.

1762200559

ნოემბრის თვეში მიცვალებულები ოჯახის წევრებს სტუმრობენ - ეზოტერიკოსების მოსაზრება

ნოემბერი არის დრო, როდესაც სამყარო განსაკუთრებული ენერგიით არის მოცული. ითვლება, რომ ამ თვეში  ცოცხლებსა და მიცვალებულებს შორის უხილავი ფარდა უფრო თხელი ხდება, რაც ჩვენი წინაპრების სულებს საშუალებას აძლევს, შეგვხდნენ და შეგვახსენონ თაობებს შორის მარადიული კავშირი. ეს თვე ინახავს უძველესი რიტუალების, მისტიკური ტრადიციებისა და საუკუნეების განმავლობაში გადაცემული წმინდა მნიშვნელობების საიდუმლოებებს. უძველესი შეხედულებების თანახმად, ნოემბერში ბუნება თითქოს ჩერდება და ადგილს უთმობს სიმშვიდესა და სიჩუმეს. ითვლება, რომ სწორედ ამ დროს ხდება სამყაროებს შორის საზღვარი უფრო თხელი და გამტარი: წინაპრების სულებს შეუძლიათ ერთი წუთით დაუბრუნდნენ ცოცხლებს, რათა შეახსენონ მათ თაობებს შორის მარადიული კავშირი. ამ მისტიკური პერიოდის განმავლობაში, გარდაცვლილები, სავარაუდოდ, ხალხს მიმართავენ, მოაქვთ ნიშნები, რჩევები და ზოგჯერ გაფრთხილებებიც კი, ეხმარებიან მათ საბედისწერო გადაწყვეტილებებში ან აკურთხებენ ახალი წამოწყებებისთვის.ტრადიციები და რიტუალები: რა უნდა გააკეთონ ცოცხლებმა ნოემბერი არის ხსოვნისა და სინათლის დრო, როდესაც ცოცხლები პატივს მიაგებენ მათ, ვინც მიწიერი სამყარო დატოვა. სხვადასხვა ტრადიციებში, ამ დღეს თან ახლავს რიტუალები, რომლებიც მიზნად ისახავს თაობებს შორის სულიერი კავშირის განმტკიცებას: სასაფლაოებზე სანთლებს ანთებენ, საფლავებს ყვავილებით ამშვენებენ და მიაქვთ ნუგბარი. ეს სიმბოლურად გამოხატავს მადლიერებას და სიყვარულს, რომელიც ერთგვარ ხიდს წარმოადგენს სამყაროებს შორის.მაგიდასთან ცარიელი სკამის დადგმა განსაკუთრებულ ჩვეულებად ითვლება - წინაპრის სულის მოწვევის ნიშნად. ანთებული სანთლები ქმნის წმინდა ყოფნის ატმოსფეროს, თითქოს ანათებს გზას გარდაცვლილებისთვის თავიანთ სახლებში. თუ ამ გრძნობთ ნაზ შეხებას, ეს შეიძლება იყოს ნიშანი მათგან, ვინც უხილავად თქვენთანაა. ნოემბრის ტრადიციებთან ჰარმონიაში აღსანიშნავად, რეკომენდებულია სულების განსასვენებლად ლოცვა, სახლში ან სასაფლაოზე სანთლების დანთება და საყვარელ ადამიანებთან და მეზობლებთან ნუგბარის გაზიარება. რწმენის თანახმად, როდესაც სიკეთეს ვუზიარებთ, ის აღწევს მათ, ვინც ამ სამყაროს მეორე მხარეს ცხოვრობს.რა არის აკრძალულინოემბერი შინაგანი სიმშვიდისა და სულიერი ერთიანობის დროდ ითვლება, როდესაც ცოცხლები გონებრივად ურთიერთობენ თავიანთ წინაპრებთან. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დუმილის დაცვა და უხილავი სამყაროს პატივისცემა, ყველაფრის თავიდან აცილება, რამაც შეიძლება სამყაროებს შორის ნაზი კავშირის დარღვევა გამოიწვიოს.ხმაურიანი ნადიმი, წვეულებები და ხმამაღალი საუბრები მკაცრად აკრძალულია. მხოლოდ მშვიდ, მშვიდობიან გარემოში შეიძლება იგრძნოთ გარდაცვლილი სულების ყოფნა და მოისმინოთ მათი მშვიდი ნიშნები. ასევე რეკომენდებულია კამათისა და კონფლიქტების თავიდან აცილება - ნეგატიურმა ენერგიამ შეიძლება „დახუროს“ სულიერი არხები და დაარღვიოს ჰარმონია.განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სიტყვებს: ცილი არ უნდა დასწამოთ, განსაჯოთ ან, განსაკუთრებით, ცუდად ილაპარაკოთ გარდაცვლილებზე. გავრცელებული იყო მოსაზრება, რომ წინაპრების ხსოვნისადმი ნებისმიერი უპატივცემულობა განსაცდელების სახით უბრუნდება ადამიანს. ამიტომ, ადამიანმა უნდა შეინარჩუნოს ნათელი ფიქრები, გაიხსენოს კარგი მომენტები და მადლიერება გამოხატოს მათთვის, ვინც ჩვენამდე ცხოვრობდა და კვალი დატოვა ჩვენი ოჯახის ისტორიაში.

1762199659

სიმსივნის 10 სიმპტომი, რომელიც უყურადღებოდ არ უნდა დატოვოთ

ავთვისებიანი სიმსივნე ერთ-ერთი ყველაზე საშიში დაავადებაა. მისი 100-ზე მეტი ტიპი არსებობს, მათგან ზოგი სხვებზე მეტად საშიში და მომაკვდინებელია, ზოგი კი — შედარებით მსუბუქი. ნებისმიერ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია, ჯანმრთელობის ასეთი სერიოზული პრობლემა დროულად გამოვავლინოთ და მის წინააღმდეგ ბრძოლა დავიწყოთ. გაგაცნობთ სიმპტომებს, რომლებიც, შესაძლოა, სიმსივნეზე მიანიშნებდეს.ცვლილებები კანზეშეეცადეთ, კანი ხშირად დაათვალიეროთ და მასზე გაჩენილ ახალსა თუ ძველ ხალებს მიაქციოთ ყურადღება. მაგალითად, ისეთ წარმონაქმნებს, რომელთა შეფერილობა, ზომა ან ფორმა შეიცვალა, სხვებს არ ჰგავს და რაიმე მახასიათებლის გამო საეჭვოდ გამოიყურება.შემაწუხებელი ხველათუ არ ეწევით, ძალიან მცირეა იმის შანსი, რომ შემაწუხებელი ხველა კიბოს ნიშანი იყოს. ჩვეულებრივ, ეს გამოწვეულია ასთმით, ინფექციით , ან სხვა დაავადებით. მაგრამ თუ თქვენი ხველა არ ქრება, ან სისხლს აყოლებთ ნახველს - განსაკუთრებით, თუ მწეველი ხართ - მიმართეთ ექიმს.შებერილობაშებერილობის შეგრძნება შესაძლოა იყოს დიეტის, ან თუნდაც სტრესის გამო. მაგრამ თუ დიდი ხნის განმავლობაში ის არ ქრება და, ასევე, გაქვთ დაღლილობა, წონის დაკლება ან ზურგის ტკივილი, გაიარეთ შემოწმება. ქალებში მუდმივი შებერილობა, შესაძლოა, საკვერცხის კიბოს ნიშანი იყოს.ყლაპვის პრობლემაგაციებამ, ან ზოგიერთმა წამალმა  შეიძლება, გაართულოს ყლაპვა. თუ დროთა განმავლობაში მდგომარეობა არ უმჯობესდება, მიმართეთ ექიმს. ყლაპვის პრობლემა ასევე შეიძლება იყოს კიბოს ნიშანი. ამიტომ , მიმართეთ ექიმს.ცვლილებები ძუძუშიძუძუში ცვლილებების უმეტესობა კიბო არ არის. თუმცა, მაინც მნიშვნელოვანია, აცნობოთ ექიმს მათ შესახებ და შეამოწმოთ. აცნობეთ ექიმს ძუძუს ნებისმიერი ცვლილებების, - გამონადენის, სიწითლის, შესიების, ან ტკივილის შესახებ. ექიმის ჩაატარებს გამოკვლევას. შეიძლება, შემოგვთავაზონ მამოგრაფია, MRI ან ბიოფსია.Წონის დაკლებარა თქმა უნდა, შეგიძლიათ, დაიკლოთ, როდესაც შეცვლით კვებას ან ივარჯიშებთ. ეს ასევე შეიძლება მოხდეს, თუ გაქვთ სხვა პრობლემები, როგორიცაა სტრესი ან ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემა. მაგრამ არ არის ნორმალური 10 კილოგრამის ან მეტის დაკლება ზედმეტი მონდომების გარეშე. არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს პანკრეასის, კუჭის, საყლაპავის, ფილტვის, ან სხვა ტიპის კიბოს პირველი ნიშანი.ლიმფური კვანძების შესივებათქვენ გაქვთ პატარა, ლობიოს ფორმის ჯირკვლები კისერზე, მკლავებში და სხეულის სხვა ადგილებში. როდესაც ისინი შეშუპებულია, ეს ხშირად ნიშნავს, რომ თქვენ ებრძვით ინფექციას, როგორიცაა გაციება ან ყელის სტრეპტოკოკი. ზოგიერთმა კიბომ, როგორიცაა ლიმფომა და ლეიკემია, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ამ სახის შეშუპება. დაელაპარაკეთ ექიმს, რათა დადგინდეს მიზეზი.სისხლი განავალში/ შარდშითუ განავალში სისხლს დაინახავთ, კარგი იდეაა, მიმართოთ ექიმს. სისხლიანი განავალი, სავარაუდოდ, ვენების ანთებამ შეიძლება გამოიწვიოს, რომელსაც ბუასილი ეწოდება, მაგრამ არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს მსხვილი ნაწლავის კიბო. შარდში სისხლი კი შეიძლება, იყოს ისეთი პრობლემა, როგორიცაა საშარდე გზების ინფექცია, მაგრამ ეს შეიძლება იყოს თირკმლის, ან შარდის ბუშტის კიბო. ამიტომ მიმართეთ ექიმს.სათესლე ჯირკვლების ცვლილებებითუ სათესლე ჯირკვალში სიმსივნე, ან შეშუპება შენიშნეთ, დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს. უმტკივნეულო სიმსივნე სათესლე ჯირკვლის კიბოს ყველაზე გავრცელებული ნიშანია. შესაძლოა , ეს კიბო არ იყოს და სხვა პრობლემა გაწუხებდეთ, მაგრამ ექიმის კონსულტაცია აუცილებელია.არამენსტრუალური ვაგინალური სისხლდენასისხლდენა შეიძლება, გამოიწვიოს მრავალმა მიზეზმა, მაგალითად, მიომამ ან თუნდაც ჩასახვის საწინააღმდეგო ზოგიერთმა სახეობამ. აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, თუ გაქვთ სისხლდენა, სისხლიანი გამონადენი სექსის შემდეგ, ან პერიოდულად. უნდა გამოირიცხოს საშვილოსნოს, საშვილოსნოს ყელის, ან საშვილოსნოს კიბო.

1762196701

„განკურნება მიიღწევა სამი პირობის დაცვით…“ - ყველაფერი, რაც მუნის შესახებ უნდა იცოდეთ

ბოლო პერიოდში, საქართველოში იმატა მუნის შემთხვევებმა და მოსახლეობაც პანიკამ მოიცვა. გთავაზობთ მოკლედ თუ რა არის მუნი და რა უნდა ვიცოდეთ, რომ დაავადება თავიდან ავიცილოთ:🦠მუნი - რა არის და როგორ ვებრძოლოთ?🧫მუნი არის კანის პარაზიტული დაავადება, რომელსაც იწვევს მიკროსკოპული ზომის ტკიპა, სახელად Sarcoptes scabiei. ეს პაწაწინა პარაზიტი იჭრება კანის ზედა შრეში, აკეთებს სავალ გზებს და დებს კვერცხებს, რაც იწვევს ძლიერ ალერგიულ რეაქციას და ინტენსიურ ქავილს.🚩ძირითადი სიმპტომებიმუნის მთავარი და ყველაზე შემაწუხებელი სიმპტომია ძლიერი ქავილი, რომელიც განსაკუთრებით ღამით და სითბოში ძლიერდება. სხვა ტიპიური ნიშნებია:• მუნის სავალი გზები: მცირე ზომის, თხელი, მონაცრისფრო ან წითელი, დაკლაკნილი ხაზები კანზე, რაც მდედრი ტკიპის მიერ გაკეთებული გვირაბია.• გამონაყარი: წვრილი ბუშტუკები, კვანძები ან პაპულები, ხშირად დაწყვილებული.• ლოკალიზაცია: გამონაყარი უმეტესად ჩნდება კანის ნაზ, თხელ უბნებზე:• თითებს შორის ნაკეცები და ხელისგულები;• მაჯები, იდაყვები;• მუცლის, წელისა და დუნდულების არე;• სარძევე ჯირკვლები და გენიტალიები.❗️მნიშვნელოვანია: ქავილის შედეგად გაჩენილმა ნაკაწრებმა (ექსკორიაციები) შესაძლოა გამოიწვიოს კანის მეორადი ინფექციები, როგორიცაა პიოდერმია ან ფურუნკულები.❔როგორ გადადის დაავადება?მუნი ძალიან გადამდები დაავადებაა. ის ძირითადად ვრცელდება:პირდაპირი კონტაქტით: დაავადებულ ადამიანთან ხანგრძლივი კანით-კანთან შეხებით (ხშირად ოჯახის წევრებს შორის ან სქესობრივი კონტაქტით).არაპირდაპირი გზით (იშვიათად): დაინფიცირებული ტანსაცმლით, საწოლის თეთრეულით ან პირადი მოხმარების ნივთებით. განკურნება მიიღწევა 3 პირობის დაცვით:👉ექიმის მიერ დანიშნული მკურნალობის სქემის ზუსტი შესრულება;👉ავადმყოფთან კონტაქტში მყოფი ყველა პირის პროფილაქტიკური დამუშავება;👉ჰიგიენური პირობების დაცვა. პირადი მოხმარების საგნებისა და საცხოვრებელი ადგილის დეზინფექცია.მუნის პრევენციის საუკეთესო საშუალებას წარმოადგენს ჰიგიენური პირობების დაცვა და სხვა პიროვნების პირადი მოხმარების ნივთების გამოყენებისგან თავის შეკავება.დაავადების აღმოჩენის შემთხვევაში, აუცილებელია მუნის კერების აღმოფხვრა, ინფექციის წყაროს სრული მკურნალობა, საკონტაქტო პირზე დაკვირვება და სადეზინფექციო ზომების განხორციელება.

1762190633

10 მავნე საკვები და სასმელი, რომელიც მაღალი არტერიული წნევის დროს არ უნდა მიიღოთ

ადამიანებს მაღალი არტერიული წნევის კონტროლი რეგულარული ვარჯიშით, ჯანსაღი წონის შენარჩუნებით და დიეტისადმი დიდი ყურადღების მიქცევით შეუძლიათ. ასევე მნიშვნელოვანია მარილის, შაქრისა და არაჯანსაღი ცხიმების შემცველი საკვების შეზღუდვა ან საერთოდ გამორიცხვა. ჟურნალმა Health შეადგინა 10 საკვები, რომელთა თავიდან აცილებაც მაღალი არტერიული წნევის შემთხვევაშია საჭირო.მარილიანი საკვები:დაკონსერვებული სუპები;სანელებლები;დამუშავებული ხორცი;შეფუთული საჭმელები;პიცა.ნაჯერი ცხიმებით მდიდარი საკვებინაჯერი ცხიმები იწვევს ნადებების დაგროვებას არტერიებში, რაც იწვევს მათ შევიწროებას და სისხლის ნაკადის შეზღუდვას, რამაც შეიძლება გაზარდოს არტერიული წნევა.ნაჯერი ცხიმებით მდიდარი საკვები მოიცავს:ნაღების ბაზაზე დამზადებული სოუსები;ცხიმიანი ხორცი;შემწვარი საკვები;სრულცხიმიანი რძის პროდუქტები;დამუშავებული ხორცი.დამატებული შაქრის შემცველი საკვებიშაქრის მაღალი შემცველობის მქონე საკვების მიღებამ შეიძლება გამოიწვიოს სისხლში შაქრის დონის მკვეთრი მატება, რაც კიდევ უფრო აუარესებს გულ-სისხლძარღვთა ჯანმრთელობას და იწვევს ანთებას.დამატებული შაქრის შემცველ პროდუქტებს შორისაა:საუზმის ნამცხვრები;კანფეტები;დაკონსერვებული ხილი (სიროფში);დატკბილული იოგურტები;სიროფები;შაქრიანი სასმელები.ტკბილი სასმელები მოიცავს:ენერგეტიკული სასმელები;ჩვეულებრივი გაზიანი სასმელები;სპორტული სასმელები;დატკბილული ყავის სასმელები;ტკბილი ყინულიანი ჩაი.ალკოჰოლიალკოჰოლის მიღებისას თქვენი სისხლძარღვები, როგორც წესი, დუნდება, რამაც შეიძლება დროებით შეამციროს არტერიული წნევა.დამუშავებული გაყინული საკვებიგაყინული საკვები მოსახერხებელია, მაგრამ ისინი შეიცავს ნატრიუმის, ცხიმისა და შაქრის მაღალ დონეს და დაკავშირებულია ჰიპერტენზიის გაზრდილ რისკთან.გაყინული საკვები მოიცავს:გაყინული კარტოფილი ფრი;გაყინული ლაზანია;გაყინული პიცა;გაყინული ღვეზელები;გაყინული მზა კერძები.ქოლესტერინის მაღალი შემცველობის მქონე საკვებიასეთ საკვებს შეუძლია უარყოფითად იმოქმედოს არტერიულ წნევაზე, რაც ხელს უწყობს ათეროსკლეროზის განვითარებას. კვლევები ქოლესტერინის მაღალ დონეს ჰიპერტენზიის გაზრდილ რისკთან აკავშირებს.ქოლესტერინით მდიდარი საკვები მოიცავს:ზეთი;საქონლის ხორცი, მათ შორის ჰამბურგერები, ბეკონი და ძეხვი;ყველი;სუბპროდუქტები;მოლუსკები;მაღალი ცხიმიანობის სწრაფი კვების.ცხიმით მდიდარი საკვები მოიცავს:ასევე, სოუსები:ბარბექიუს სოუსი;კეტჩუპი და მდოგვი;სოიოს სოუსი;ტერიაკის სოუსი;კრემისებრი სახვევები.დამუშავებული ან შეფუთული სასუსნავები:შოკოლადის ფილები;ყველის არომატის მქონე საჭმელები;შეფუთული ნამცხვრები;კარტოფილის ჩიფსები, პრეცელები, პაკეტებში შეფუთული პოპკორნი.

1762183754

„ამ თემას მეტს აღარ გავშლი“ - ზაზა თელია განმარტავს შეიძლება თუ არა სარეცხი საპნით კანის დაბანა

სარეცხ საპონს სახეზე გამონაყარის სამკურნალოდ ჯერ კიდევ ხშირად იყენებენ. ასევე, გოგირდის საპონსაც მიმართავენ. რამდენად ეფექტურია ეს საშუალებები და შეიძლება თუ არა მათი გამოყენება – თემაზე დერმატო-ვენეროლოგი, მედიცინის დოქტორი, ზაზა თელია გადაცემაში “დილა მშვიდობისა საქართველო” საუბრობს:"სარეცხი საპონი ტანსაცმლის გასარეცხად უნდა გამოვიყენოთ. ამ თემას მეტს აღარ გავშლი. პარადოქსულად ჟღერს ეს ფაქტი, რომ ადამიანები ვინმეს რჩევითა და რეკომენდაციით სარეცხ საპონს კანის გასასუფთავებლად, დასაბანად იყენებენ.არ შეიძლება, არ არის, რეკომენდებული. რაც შეეხება გოგირდის ნივთიერებების შემცველი სხვადასხვა გარეგანი გამოყენების ლოსიონები და ასე შემდეგ, დერმატოლოგიაში წლების წინ გამოიყენებოდა. დერმატოლოგია ძალიან განვითარებადი დარგია.დღეის მონაცემებით, გოგირდის გამოყენება რეკომენდებული აღარ არის იმიტომ, რომ ბევრი ისეთი უფრო ეფექტური საშუალება გვაქვს, რითაც შეგვიძლია, პრობლემა უკეთესად ვმართოთ."- აცხადებს ის. 

1762181042

ობიანი საკვების მოხმარების წესები და საფრთხეები - ტოქსიკოლოგის განმარტება

როდესაც მაცივარში რაიმე გემრიელ, მაგრამ ობისმიერ პროდუქტს აღმოაჩენთ, შეიძლება ცდუნება გაგიჩნდეთ, რომ ობისმიერ ნაწილი მოაჭრათ და დარჩენილი ნაწილი გადაყრის ნაცვლად შეჭამოთ. თუმცა, Livescience-ის მიხედვით, ასეთმა ეკონომიურობამ შეიძლება ჯანმრთელობისთვის სავალალო შედეგები მოიტანოს.ტოქსიკოლოგმა ბრედ რაისფელმა, შეისწავლა, თუ როგორ მოქმედებს საკვების გაფუჭების დროს გამოყოფილი უცხო ქიმიკატები ორგანიზმზე.მისი თქმით, ბევრი გაფუჭებული საკვები შეიცავს სპეციფიკურ მიკროორგანიზმებს, რომლებიც ტოქსინებს გამოყოფენ. ვინაიდან ამ ნივთიერებების მიმართ ინდივიდუალური მგრძნობელობა განსხვავებულია და გაფუჭებულ საკვებში მათი რაოდენობაც შეიძლება განსხვავდებოდეს, არ არსებობს ზუსტი რეკომენდაციები იმის შესახებ, თუ რა არის უსაფრთხო მოხმარებისთვის. მეცნიერის თქმით, სოკოები მცენარეული საკვების, მაგალითად, მარცვლეულისა და თხილის გაფუჭების მთავარი ფაქტორები არიან. გაფუჭებისას ისინი სხვადასხვა ფერის ბუნდოვან ობის ლაქებს ქმნიან და ნესტის სუნს გამოყოფენ. ამ ობის მრავალი სახეობა მიკოტოქსინებს, ტოქსიკურ ნივთიერებებს გამოყოფს.სიმინდში, ბრინჯსა და არაქისშო ორი გავრცელებული სოკოა - Aspergillus flavus და A. parasiticus. მათ შეუძლიათ გამოიმუშაონ მიკოტოქსინები, რომლებიც აფლატოქსინების სახელითაა ცნობილი. აფლატოქსინები წარმოქმნიან მოლეკულებს, რომლებსაც ეპოქსიდები ეწოდებათ და დნმ-თან შეკავშირებისას მუტაციების გამოწვევა შეუძლიათ. ჯანმო-ს ვებსაიტზე 2023 წელს გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, აფლატოქსინების განმეორებითმა ზემოქმედებამ შეიძლება დააზიანოს ღვიძლი და გამოიწვიოს შეუქცევადი შედეგები, განსაკუთრებით იმ ადამიანებში, რომლებსაც უკვე აქვთ სხვა რისკ-ფაქტორები, როგორიცაა B ჰეპატიტი .თუ მარცვლეული ან თხილი ობისფერი, გაუფერულებული ან დაჭმუჭნული ჩანს, ან თუ მათ უსიამოვნო სუნი აქვთ,  ისინი უნდა გადაყაროთ.ხილიხილი ასევე შეიძლება შეიცავდეს მიკოტოქსინებს. როდესაც ისინი ზედმეტად მწიფდებიან, ან ნესტიან პირობებში ინახება, ობი ადვილად შეიძლება გავრცელდეს და დაიწყოს ამ მავნე ნივთიერებების გამომუშავება.ერთ-ერთი ყველაზე პრობლემურია ლურჯი ობი, Penicillium expansum. ტოქსიკოლოგების თქმით, ის აზიანებს ვაშლს, მსხალს, ალუბალს, ატამს და სხვა ხილს. ეს სოკო გამოიმუშავებს პატულინს - ტოქსინს, რომელიც ხელს უშლის უჯრედების ძირითად ფერმენტებს.ჟურნალ MDPI- ში გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად , პატულინის დიდმა რაოდენობამ შეიძლება დააზიანოს თირკმელები, ღვიძლი, საჭმლის მომნელებელი ტრაქტი და იმუნური სისტემა.ექსპერტი გვირჩევს, რომ ნაყოფს ობისებრი ნაწილები არ მოვაჭრათ და დანარჩენი არ შევჭამოთ, რადგან ობი წარმოქმნის მიკროსკოპულ, ფესვისმაგვარ სტრუქტურებს, რომლებსაც ჰიფები ეწოდება და რომლებიც საკვებში ღრმად აღწევს. ეს განსაკუთრებით რბილ ხილს ეხება, სადაც ჰიფები უფრო მეტად აღმოცენდებიან.ყველიობი მრავალი ყველის ძირითადი კომპონენტია. ექსპერტის თქმით, ლურჯფორმიანი ჯიშები, როგორიცაა როკფორი და სტილტონი, დამახასიათებელ მომჟავო არომატს სოკო Penicillium roqueforti-ს მიერ გამომუშავებული ქიმიკატებისგან იღებენ, ხოლო ბრისა და კამამბერის მსგავსი ყველების რბილი თეთრი ქერქი მათ არომატსა და ტექსტურას უწყობს ხელს.ტოქსიკოლოგი გვირჩევს, ობის პირველივე ნიშნის გამოვლენისთანავე რბილი ყველები - რიკოტა, ნაღების ყველი და ხაჭო - გადააგდოთ. ეს ყველები დიდი რაოდენობით ტენიანობას შეიცავს და ობის ძაფები ადვილად აღწევს მათში.მაგარი ყველები - ჩედარი, პარმეზანი და შვეიცარიული - ნაკლებად ფოროვანია, ამიტომ შეგიძლიათ ყალიბი და კიდევ მინიმუმ 2 სმ ყველი მოაჭრათ, თუმცა ფრთხილად უნდა იყოთ, რომ დანით ფორმას არ შეეხოთ, ამბობს მეცნიერი.ხორციხორცის გაფუჭების ძირითადი მიზეზი ბაქტერიებია. გაფუჭების ნიშნებია სრიალა ტექსტურა, ფერის შეცვლა და მჟავე ან ჩირქოვანი სუნი. ხორცის დაშლის დროს წარმოქმნილმა ქიმიკატებმა შეიძლება გამოიწვიოს გულისრევა, ღებინება, მუცლის სპაზმები, თავის ტკივილი და დაბალი არტერიული წნევა.ტოქსიკოლოგის თქმით, E. coli, რომელსაც ხორცის დაინფიცირება შეუძლია, გამოიმუშავებს შიგას ტოქსინს, რომელიც თრგუნავს ზოგიერთი უჯრედის მიერ ცილების გამომუშავების უნარს და შეიძლება გამოიწვიოს თირკმლის საშიში დაავადება, რომელსაც ჰემოლიზურ-ურემიული სინდრომი ეწოდება.ფრინველის ხორცი ხშირად შეიცავს ბაქტერიას Campylobacter jejuni, რომელიც გამოყოფს ტოქსინს, რომელიც აღწევს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის უჯრედებში და იწვევს დიარეას, მუცლის სპაზმებს და სიცხეს. ექსპერტის თქმით, ამან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ორგანიზმის იმუნური სისტემის მიერ საკუთარი ნერვების დამარცხება, რამაც პოტენციურად შეიძლება გამოიწვიოს გიენ-ბარეს სინდრომი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს დროებითი დამბლა.სალმონელა, რომელიც კვერცხსა და ქათმის ხორცში გვხვდება, საკვებით მოწამვლის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სახეობაა. ის წვრილი და მსხვილი ნაწლავების ლორწოვან გარსში ტოქსინებს გამოყოფს, რაც მნიშვნელოვან ანთებას იწვევს.ბაქტერია Clostridium botulinum, რომელიც არასწორად დამუშავებულ ხორცში გვხვდება, ბოტულინის ტოქსინს გამოიმუშავებს - ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ ბიოლოგიურ შხამს, რომელიც მცირე რაოდენობითაც კი შეიძლება ფატალური იყოს, აცხადებს ექსპერტი.მისი თქმით, ბაქტერიების უმეტესობა 63-დან 74 გრადუს ცელსიუსამდე ტემპერატურაზე იღუპება, თუმცა ბაქტერიული ტოქსინების უმეტესობა თბოსტაბილურია. ამიტომ, ექსპერტი არ გირჩევთ დიდი ხნის განმავლობაში მაცივარში შენახული ხორცის ჭამას.

1762180499

მიხაკი - კბილების, ნიორი მუცლის ტკივილისთვის - გიორგი ფხაკაძე ბუნებრივ ტკივილგამაყუჩებლებზე საინტერესო პოსტს აქვეყნებს

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე სოციალურ ქსელში საინტერესო პოსტს აქვეყნებს. „პრაიმტაიმი" მას უცვლელად გთავაზობთ:„იცოდით, რომ თქვენი სამზარეულო ნამდვილი ბუნებრივი აფთიაქია?ბევრ საკვებს, რომელსაც ყოველდღიურად ვიყენებთ, აქვს უნიკალური ტკივილგამაყუჩებელი და სამკურნალო თვისებები. ბუნებრივი ინგრედიენტების სწორი შერჩევით შესაძლებელია ზოგიერთი ქრონიკული და მწვავე ტკივილის შემსუბუქება, ქიმიური პრეპარატების გამოყენების გარეშე. აი, რვა ძლიერი ბუნებრივი ტკივილგამაყუჩებელი, რომლებიც უკვე თქვენს სამზარეულოშია!მიხაკი – კბილების ტკივილისთვისმიხაკი (Clove) შეიცავს ევგენოლს, რომელსაც ძლიერი ტკივილგამაყუჩებელი და ანტიბაქტერიული მოქმედება აქვს.გამოყენება: დაღეჭეთ ერთი მიხაკი ან გამოიყენეთ მიხაკის ზეთი დაზიანებულ კბილზე ტკივილის შესამსუბუქებლად.თაფლი – ყელის ტკივილისთვისთაფლი ბუნებრივი ანტიბიოტიკია, რომელიც ებრძვის ანთებას და ხსნის ყელის ტკივილს.გამოყენება: შეურიეთ თბილ ჩაის ან მიიღეთ ერთი კოვზი სუფთა თაფლი ყელის ტკივილის შემსუბუქებისთვის.ნიორი – ყურის ან მუცლის ტკივილისთვისნიორი ძლიერი ანტივირუსული და ანტიბაქტერიული საშუალებაა, რომელიც აუმჯობესებს იმუნურ სისტემას და ამცირებს ანთებით პროცესებს.გამოყენება:  ყურის ტკივილისას – გააცხელეთ ნივრის ზეთი და რამდენიმე წვეთი ჩაიწვეთეთ ყურში.მუცლის ტკივილისას – მიიღეთ ნედლი ნიორი თბილ წყალში ან საკვებთან ერთად.სუფრის მარილი – ტკივილისთვის ფეხებში  მარილი ხელს უწყობს კუნთების რელაქსაციას და ამცირებს ანთებას.  გამოყენება:   ფეხების შეშუპებისა და ტკივილის დროს – თბილ წყალში გახსენით მარილი და ფეხები ამოავლეთ 15-20 წუთის განმავლობაში.ყურძენი – ზურგის ტკივილისთვის  ყურძენი მდიდარია ანტიოქსიდანტებით, რომლებიც ხელს უწყობენ სისხლის მიმოქცევას და ამცირებენ ანთებას ზურგის არეში.  გამოყენება: ყოველდღიურად მიირთვით ერთი მუჭა ყურძენი, რათა შეამციროთ ზურგის ტკივილი და შეინარჩუნოთ სახსრების მოქნილობა.მოცვი – შარდის ბუშტის პრობლემებისთვის  მოცვი ცნობილია თავისი ძლიერი ანტიბაქტერიული თვისებებით, რაც ხელს უწყობს შარდსასქესო გზების ინფექციების პრევენციას.  გამოყენება: ყოველდღიურად მიირთვით ახალი ან ხმელი მოცვი შარდის ბუშტის ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.კურკუმა – ქრონიკული ტკივილისთვისკურკუმა შეიცავს კურკუმინს, რომელიც ცნობილია თავისი ანთების საწინააღმდეგო თვისებებით.  გამოყენება: დაუმატეთ კურკუმა ჩაის, თბილ რძეს ან საკვებს ქრონიკული ტკივილის შესამსუბუქებლად. გააქტიურეთ მისი ეფექტი შავი პილპილის დამატებით.ბალი – მრავალფეროვანი ტკივილისთვისბალი შეიცავს ანტიოქსიდანტებსა და ბუნებრივ ანთების საწინააღმდეგო ნაერთებს, რომლებიც ეფექტურად ამცირებენ სხვადასხვა სახის ტკივილს.გამოყენება: მიირთვით ახალი ან გამხმარი ბალი მუხლის, სახსრებისა და კუნთების ტკივილის შესამსუბუქებლად.რატომ ავირჩიოთ ბუნებრივი ტკივილგამაყუჩებლები?ნაკლები გვერდითი ეფექტები – ქიმიურ პრეპარატებთან შედარებით, ბუნებრივ პროდუქტებს ნაკლებად აქვს უარყოფითი გავლენა ორგანიზმზე.ორგანიზმის გაძლიერება – ეს პროდუქტები არა მხოლოდ ტკივილს ხსნის, არამედ აუმჯობესებს იმუნიტეტს და ზოგად ჯანმრთელობას.ხელმისაწვდომობა – ისინი ადვილად მოიძებნება თქვენს სამზარეულოში ან ბაზარში".  ვრცლად

1762171560

ბავშვებს, რომლებსაც ბებია-ბაბუებთან ძლიერი ემოციური კავშირი აქვთ, დეპრესიის განვითარების დაბალი რისკი აქვთ - კვლევა

ბოსტონის კოლეჯის მეცნიერების მიერ ჩატარებული ახალი კვლევის მიხედვით, იმ ბავშვებს, რომლებსაც ბებია-ბაბუებთან ძლიერი ემოციური კავშირი აქვთ, დეპრესიისა და ქრონიკული სტრესის განვითარების დაბალი რისკი აქვთ.ექსპერიმენტის ფარგლებში, სპეციალისტებმა 1500-ზე მეტი ოჯახის მონაცემები გააანალიზეს. შედეგებმა აჩვენა, რომ თაობათა შორისი მჭიდრო ურთიერთობები, არასრულწლოვნებს  ემოციურ სტაბილურობას და თავდაჯერებულობის შეგრძნებასა უჩენს. მეცნიერების თქმით, ბებია-ბაბუების მხრიდან მიღებული  სითბო და ცხოვრებისეული გამოცდილება, ბავშვისთვის ერთგვარ ემოციური საყრდენს წარმოადგენს, რაც მათ სტრესის დაძლევაში ეხმარებათ.

1762171391

„ყურადღება მიაქციეთ ცხიმს ხორცზე...“ - სპეციალისტების გაფრთხილება ხორცის შეძენის წინ

ხორცის ყიდვისას ადამიანები ძირითადად მის ფასს აქცევენ ყურადღებას. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ პროდუქტი იყოს ნამდვილად მაღალი ხარისხის და ძალიან სუფთა.სურსათის ეროვნული სააგენტო და გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაცია (FAO) მოსახლეობას ხშირად მოუწოდებენ, თავი შეიკავონ ხორცის, ხორცპროდუქტებისა და კვერცხის შეძენისაგან ისეთ ადგილებში, სადაც არ არის დაცული ჰიგიენური ნორმები პროდუქტების შენახვის პირობები.ხორცის შეძენისას მომხმარებელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს რიგ გარემოებებს:ხორცი უნდა ინახებოდეს სუფთა, დახურულ მაცივარში, შესაბამისი ტემპერატურული რეჟიმის დაცვით, რომელიც განსაზღვრულია 2-დან 6-გრადუსამდე, ხოლო, შენახვის ვადაა 48 საათი.გასაყიდი ხორცის ეტიკეტზე დატანილი უნდა იყოს შემდეგი ინფორმაცია:• ქვეყნის დასახელება (სადაც მდებარეობს სასაკლაო), სასაკლაოს აღიარების ან პირობითი აღიარების ნომერი (სადაც დაიკლა ცხოველი); ასევე დამზადების თარიღი და საათი;• თუ ხორცი მიღებულია საქართველოში დაბადებული, გაზრდილი ცხოველისგან („წარმოშობა − საქართველო“), ეტიკეტზე მითითებული უნდა იყოს ცხოველის საიდენტიფიკაციო საყურე ნიშნის ნომერი;• თუ ხორცი იმპორტირებულია, ეტიკეტზე მითითებული უნდა იყოს იმპორტიორი ქვეყნის დასახელება;• სხვადასხვა წარმომავლობის ხორცი (საქონელი, ცხვარი, ღორი, თხა) მაცივარში განცალკევებით უნდა იყოს განთავსებული.ასევე, ცალ-ცალკე უნდა განთავსდეს სხვადასხვა ქვეყნიდან (ბრაზილია, უკრაინა და სხვა) იმპორტირებული ხორციც.ეტიკეტი გამოკრული უნდა იყოს თვალსაჩინო ადგილას იმ მაცივარზე, რომელშიც პროდუქტი ინახება.რჩევები:ხორცი არ უნდა იყოს ბოჭჯოვანი, თუ ის ბოჭკოვანია, სავარაუდოდ, მას ვადა გასული აქვს და სასარგებლო თვისებები დაკარგული.ხორცი უნდა იყოს მტკიცე და მშრალი, არ უნდა იყოს ლორწოვანი.ხორცის შიგნითა ფერი უნდა იყოს ისეთი, როგორიცაა ზედაპირზე.თუ ხორცი იშლება, მაშინ მას აუცილებლად პარაზიტი ჰყავს გაჩენილი.ხორცი არ უნდა იყოს ძალიან მუქი ან პირიქით.ღორის ხორცის ყიდვისას ყურადღება უნდა გავამახვილოთ იმაზე, რომ ცხიმი არ არის გამოყოფილი ხორცისგან. ხორცის ფერი უნდა იყოს ღია ვარდისფერი და არ უნდა შეიცავდეს ბევრ სისხლს.თუ ხორცი კარგი ხარისხისაა. ის უნდა იყოს რბილი და ელასტიური.ცხვრის ხორცის საუკეთესო ნაწილია ძვალზე არსებული ხორცი. ეს არის ყველაზე ნაზი და რბილი ადგილი.არომატი - ერთ-ერთი დეტალი, რომელზეც აუცილებლად უნდა გავამახვილოთ ყურადღება. ხორცის არომატი არ უნდა იყოს ნესტიანი, ასევე არ უნდა ჰქონდეს უსიამოვნო სუნი რაც ადვილად შესამჩნევია.ყურადღება მიაქციეთ ცხიმს ხორცზე, მაშინაც კი თუ მის გამოყენებას არ აპირებთ. ცხიმი უნდა იყოს თეთრი. ყვითელი ცხიმი - ძველი ხორცის დამახასიათებელი ნიშანია. ძროხის ხორცის ცხიმი უნდა იშლებოდეს, ხოლო ცხვირს ხორცის ცხიმს მკვრივი კონსისტენცია აქვს. 

1762116717

გიორგი ღოღობერიძე ასახელებს სახლში არსებულ 8 პროდუქტს, რომელიც სიმსივნეების განვითარების რისკს ზრდის

ონკოლოგი გიორგი ღოღობერიძე ასახელებს სახლში არსებულ 8 პროდუქტს, რომელიც სიმსივნეების განვითარების რისკს ზრდის. ↓ @giorgighoghoberid7 ♬ Epic News - DM Production