მიწისძვრა

მსოფლიო 1766176873

თურქეთში მიწისძვრა მოხდა

თურქეთში 4.2 მაგნიტუდის სიმძლავრის მიწისძვრა მოხდა.თურქეთის საგანგებო სიტუაციებისა და კატასტროფების მართვის სააგენტოს ცნობით, მიწისძვრა ადგილობრივი დროით 16:19 საათზე, ქაჰრამანმარაშის პროვინციაში დაფიქსირდა.ნგრევის ან დაშავებულების შესახებ ინფორმაცია არ გავრცელებულა.

თბილისის საკრებულოს დელეგაცია თურქეთში ქართული კულტურის ასოციაციების ფედერაციის პრეზიდენტს შეხვდა

პოლიტიკა 1765784311

თბილისის საკრებულოს დელეგაცია თურქეთში ქართული კულტურის ასოციაციების ფედერაციის პრეზიდენტს შეხვდა

თბილისის  საკრებულოს  დელეგაციის წევრებმა, რომლებიც სამუშაო ვიზიტით თურქეთში იმყოფებიან,  ქართული კულტურის ასოციაციების ფედერაციის პრეზიდენტთან შეხვედრა გამართეს. შეხვედრები ასევე გაიმართა ორჰანგაზსა და ბურსაში მოქმედი ქართული კულტურის ასოციაციების ხელმძღვანელებთან და სტამბოლში არსებულ შოთა რუსთაველის ასოციაციის წარმომადგენლებთან.თბილისის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილეები, ბექა დავითულიანი, თინათინ ნიბლოშვილი, განათლებისა და კულტურის კომისიის თავმჯდომარე, ბექა ოდიშარია და ამავე კომისიის წევრი  გურამ ნიკოლაშვილი ასოციაციების მრავალწლიან საქმიანობას, მიმდინარე პროექტებსა და იმ გამოწვევებს გაეცნენ, რომელთა წინაშეც  ქართული დიასპორა დგას. შეხვედრებზე განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო ქართული ენის სწავლების პროგრამებს, ფოლკლორული ანსამბლების საქმიანობას, ახალგაზრდებისა და ბავშვების ჩართულობას კულტურულ პროცესებში. როგორც შეხვედრებზე აღინიშნა,  თურქეთში მოქმედი ქართული კულტურის ასოციაციები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ ადგილობრივი ქართული თემის გაერთიანებაში და აქტიურად მონაწილეობენ როგორც თურქეთში, ისე საქართველოში გამართულ კულტურულ და საგანმანათლებლო ღონისძიებებში.დელეგაციის წევრებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ დიდია ამ ორგანიზაციების წვლილი ქართული კულტურის პოპულარიზაციისა და ტრადიციების შენარჩუნების საქმეში. თბილისის საკრებულოს წარმომადგენლებმა ასოციაციების ხელმძღვანელებს მხარდაჭერა გამოუცხადეს და მზადყოფნა გამოთქვეს, მომავალშიც გაგრძელდეს თანამშრომლობა ერთობლივი პროექტების, გაცვლითი პროგრამებისა და კულტურული ღონისძიებების განხორციელების მიმართულებით. მხარეებმა სამომავლო თანამშრომლობის კონკრეტული მიმართულებებიც  განიხილეს.თურქეთში ვიზიტის ფარგლებში, ორჰანგაზის ქართული კულტურის ასოციაციასთან არსებულმა ქართულმა ფოლკლორულმა ანსამბლმა „ოქრო“  თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დელეგაციის წევრებისთვის კონცერტი გამართა.თბილისის საკრებულოს დელეგაცია თურქეთში ორჰანგაზის კავკასიური კულტურისა და სოლიდარობის ასოციაციაციის მიწვევით იმყოფება. ვიზიტის მიზანი დიასპორულ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობის გაღრმავება, არსებული კულტურულ-საგანმანათლებლო პროგრამების მხარდაჭერა და გაცვლითი პროექტების განხორციელებაა.

ვიზიტი

საზოგადოება 1765713624

თბილისის საკრებულოს დელეგაციამ თურქეთში ქართული დასახლებები მოინახულა

თბილისის საკრებულოს დელეგაციამ სამუშაო ვიზიტის ფარგლებში მოინახულა თურქეთში არსებული ქართული დასახლებები. თბილისის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილეები ბექა დავითულიანი და თინათინ ნიბლოშვილი განათლებისა და კულტურის კომისიის თავმჯდომარესთან, ბექა ოდიშარიასთან და ამავე კომისიის წევრთან, გურამ ნიკოლაშვილთან, ერთად იმყოფებოდნენ სოფლებში, სადაც ქართველები XIX საუკუნის ბოლოს დასახლდნენ და სადაც დღემდე ქართული წარმომავლობის მოსახლეობა ცხოვრობს.საკრებულოს წევრებმა მოინახულეს ორჰანგაზისა და იზნიქის მუნიციპალიტეტებში მდებარე ქართული სოფლები და შეხვდნენ ადგილობრივ ოჯახებს.აღნიშნული დასახლებები თურქეთში ქართული კულტურისა და ტრადიციების შენარჩუნებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.სოფლებში შემორჩენილია ტრადიციული არქიტექტურა და ისტორიული განაშენიანება, რაც ნათლად ასახავს ქართული ყოფისა და კულტურის კვალს. წლების განმავლობაში ადგილობრივმა მოსახლეობამ შეინარჩუნა ქართული ენა, ფოლკლორი და ტრადიციები, ხოლო თემური თვითორგანიზაციის საფუძველზე ჩამოყალიბდა ქართული კულტურული ასოციაციები.თბილისის საკრებულოს დელეგაცია თურქეთში ორჰანგაზის კავკასიური კულტურისა და სოლიდარობის ასოციაციის მიწვევით იმყოფება.  

სასამართლო

პოლიტიკა 1765351302

სასამართლოს დამოუკიდებლობით საქართველო ევროპის საუკეთესო ოცეულშია

ევროპის ანტიკორუფციული კვლევების ცენტრმა (ევროპის ანტიკორუფციული და სახელმწიფო აღმშენებლობის კვლევის ცენტრი) ევროპის ქვეყნებში კორუფციის რისკის მიზეზების და ტენდენციების შესახებ ვრცელი ანგარიში გამოაქვეყნა.კვლევა ევროკავშირის წევრ და კანდიდატ ყველა, 41 ქვეყანას მოიცავს და მომზადებულია ევროკავშირის დაკვეთით ევროკომისიის კვლევისა და ინოვაციების პროგრამის ფარგლებში.ანგარიშში სხვადასხვა თემებთან ერთად გაანალიზებულია ევროპის ქვეყნების სასამართლო სისტემების დამოუკიდებლობის საკითხი (გვ 54-57). რეიტინგში წარმატებული პოზიცია აქვს საქართველოს. დოკუმენტის ფარგლებში ვიზუალიზირებულია ევროპის რუკა, სადაც სასამართლოს დამოუკიდებლობის შეფასების 10 ბალიანი სისტემით საქართველომ 6.5 ქულა დაიმსახურა და ლიეტუვასთან და პორტუგალიასთან ერთად თანაბარი მაჩვენებლით ევროპის საუკეთესო ოცეულში 16 პოზიციაზეა.სასამართლოს დამოუკიდებლობით საქართველო უსწრებს ევროკავშირის ყველა კანდიდატ ქვეყანას, ევროკავშირის და ნატოს წევრ შემდეგ სახელმწიფოებს: იტალიას, ესპანეთს, ლატვიას, საბერძნეთს, სლოვენიას, ბულგარეთს, უნგრეთს, სლოვაკეთს, ალბანეთს, რუმინეთს, პოლონეთს, თურქეთს, ჩრდილოეთ მაკედონიას, ხორვატიას და ა.შ.ევროპაში ბოლო ადგილებზე სამ ქულაზე დაბალი შეფასებით ორი ქვეყანა მოხვდა მოლდოვა (2.6 ქულა) და ბოსნია-ჰერცოგოვინა (2.2 ქულა).სასამართლო სისტემის ხარისხის შესახებ ფაქტებზე დაფუძნებული ანალიზი, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს (ECHR) გადაწყვეტილებებსაც ეხება, რომელიც ევროკავშირის წევრ და კანდიდატ ქვეყნებში სამართლიანი სასამართლოს უფლების დარღვევბს ადგენს. სტრასბურგის სასამრთლოს მიერ გადამოტალი გადაწყვეტილებების მიხედვით, ირკვევა რომ მაგალითად ალბანეთში დარღვევების ნახევარი (78-დან 38) გამოწვეულია სამართლიანი სასამართლოს უფლების დარღვევით, რომელიც მითითებულია ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლში. მოლდოვასთან დაკავშირებით თავისუფალი სასამართლოს უფლების დარღვევისთვის 180 გამამტყუნებელი განაჩენია (492-დან), თურქეთში - 3458-დან 991 და უკრაინაში - 1800-დან 622. ევროკავშირის წევრ ქვეყნებს შორის, ავსტრიაში თავისუფალი სასამართლოს უფლების დარღვევად 97 (287-დან) იქნა მიჩნეული, ხორვატიაში - 142 (406-დან) საქმით, რუმინეთში - 481 (1541-დან), საბერძნეთში - 145 (969-დან) და იტალიაში - 301 (1915-დან). რუმინეთში დარღვევების ერთი მესამედი თავისუფალი სასამართლოს უფლების დარღვევას უკავშირდება, რაც ერთ სულ მოსახლეზე ყველაზე მაღალი წილია ევროპაში.ევროპის ქვეყნებში კორუფციის რისკის მიზეზების და ტენდენციების შესახებ ვრცელი ანგარიში ევროკავშირის დაკვეთით ევროკომისიის პროგრამის ფარგლებში ევროპის ანალიზისა და პოლიტიკის ინსტიტუტის ჩართულობით მომზადდა პროექტის მიერ რომლის სახელწოდებაა "ანტიკორუფციული პოლიტიკის მტკიცებულებებში, რეგულაციებსა და გავლენას შორის არსებული ხარვეზის შევსება".

გიორგი ცუცქირიძე

პოლიტიკა 1765197452

გიორგი ცუცქირიძე: ინფლაცია არ არის მხოლოდ მაკრო ფაქტორი. იგი ეხება ბიზნესსაც და რიგით ადამიანებსაც, რადგან გაზრდილი ფასები ერთნაირად მოქმედებს ბიზნეს ხარჯებზეც და ადამიანთა ჯიბეზეც, ანუ, მათ გუნება-განწყობაზე

ნოემბერში, წლიური ინფლაციის ტემპმა გასულ თვესთან შედარებით (5.2%) დაიკლო და 4.8% შეადგინა, ხოლო თვის ინფლაცია 0.4%-ს გაუტოლდა. როგორც ნოემბრის დასაწყისში ინფლაციის შეფასებისას ავღნიშნე, წლიურ ინფლაციაზე ზრდის მიმართულებით დიდწილად სურსათის ფასები მოქმედებს. ნოემბრის ინფლაციაში სურსათისა და უალკოჰოლო სასმელების წვლილი 3.5 პპ (პროცენტული პუნქტი) იყო. ამ ჯგუფის წონა საქართველოს სამომხმარებლო კალათაში დიდია (34.5%) და შესაბამისად, მისი ფასების ცვლილების გავლენა ინფლაციაზე მნიშვნელოვანია, - წერს ეკონომიკის ექსპერტი გიორგი ცუცქირიძე სოციალურ ქსელში.მისივე შეფასებით, ინფლაციის შემცირების ტენდენცია მიანიშნებს, რომ მომავალ წელს ინფლაცია მიზნობრივ 3%-იან დონესთან დაბრუნდება.„ინფლაცია არ არის მხოლოდ მაკრო ფაქტორი. იგი ეხება ბიზნესსაც და რიგით ადამიანებსაც, რადგან გაზრდილი ფასები ერთნაირად მოქმედებს ბიზნესხარჯებზეც და ადამიანთა ჯიბეზეც ანუ მათ გუნება-განწყობაზე. ამიტომ არის, რომ ინფლაცია ზოგჯერ სპეკულირებისთვისაც საკმაოდ მსუყე ლუკმა.ნოემბერში, წლიური ინფლაციის ტემპმა გასულ თვესთან შედარებით (5.2%) დაიკლო და 4.8% შეადგინა, ხოლო თვის ინფლაცია 0.4%-ს გაუტოლდა. როგორც ნოემბრის დასაწყისში ინფლაციის შეფასებისას ავღნიშნე, #წელს წლიურ ინფლაციაზე ზრდის მიმართულებით დიდწილად სურსათის ფასები მოქმედებს. ნოემბრის ინფლაციაში სურსათისა და უალკოჰოლო სასმელების წვლილი 3.5 პპ (პროცენტული პუნქტი) იყო. ამ ჯგუფის წონა საქართველოს სამომხმარებლო კალათაში დიდია (34.5%) და შესაბამისად, მისი ფასების ცვლილების გავლენა ინფლაციაზე მნიშვნელოვანია.ამასთან, სურსათის ფასებს, სეზონურობის და კლიმატური პირობების ცვალებადობის გამო, დიდი მერყეობაც ახასიათებს. თუ გავითვალისწინებთ, რომ გასულ წელს სურსათი ძირითადად დეფლაციური იყო, აქედან გამომდინარე, წელს, სურსათის ინფლაციის ზრდა ნაწილობრივ საბაზო ეფექტს უკავშირდება.ამავდროულად, საერთაშორისო ბაზრებზე სასურსათო ნედლეულზე ფასების მატება ადგილობრივ ფაქტორებთან ერთად, სურსათის ინფლაციას დამატებით ზრდის. ნოემბერში გასულ თვესთან შედარებით სამომხმარებლო კალათაში აღსანიშნავი იყო ზოგიერთი სურსათისთვის (მანდარინი, კივი, ყველი, პომიდორი) დამახასიათებელი სეზონური მერყეობა, როგორც ფასების ზრდის, ასევე კლების მიმართულებით. პურის და ზეთის გაძვირებამ თვის ინფლაცია ჯამში 0.2 პპ-ით გაზარდა. თავის მხრივ, ზეთის გაძვირება მსოფლიო ბაზარზე ბოლო თვეებში მზესუმზირის ზეთის გაძვირებას უკავშირდება.წლიურ ჭრილში, როგორც აღინიშნა, ინფლაციის მატებაზე ყველაზე მეტად სურსათის გაძვირება მოქმედებდა.ადგილობრივად წარმოებული პროდუქტების წლიურმა ინფლაციამ 6.4% შეადგინა. ადგილობრივი ინფლაციის ზრდას დიდწილად პურისა და ყველის ფასების ზრდა განაპირობებს. შერეულად წარმოებული პროდუქტების ინფლაცია 5.8% იყო. აქ ყველაზე დიდი წვლილი ზეთს, კარტოფილსა და შოკოლადს აქვს, ხოლო იმპორტირებულმა ინფლაციამ 0.8% შეადგინა.ნიშანდობლივია, რომ ინფლაცია მაღალი იყო შავი ზღვის რეგიონის ქვეყნებშიც, რომლებიც ამავდროულად ჩვენი წამყვანი სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნებია. თუ საქართველოში წლიური ინფლაცია ნოემბერში მიზნობრივზე(3%) მაღალი იყო- 4.8 % იყო, სომხეთში 3.1 % , ანალოგიურ პერიოდში ბულგარეთში 5.3 %, რუსეთში 6.9 %, თურქეთში მიუხედავად შემცირებისა, კვლავ მაღალია და 31 % შეადგენდა, რაც ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციაში (OECD) ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია, ხოლო აზერბაიჯანში წლიური ინფლაცია 5.9 % იყო, რაც ასახავს ფასების გარკვეულწილად უფრო ძლიერ ზეწოლას და გარკვეულწილად ინფლაციის იმპორტსაც ჩვენს შემთხვევაში.ინფლაციის შეფასებისას დიდი მნიშვნელობა აქვს საბაზო ინფლაციის მაჩვენებელს, რომელიც სამომხმარებლო კალათიდან მაღალი მერყეობით გამორჩეულ სურსათის, ენერგომატარებლების და სიგარეტის ფასებს გამორიცხავს. ამ ფაქტორის გაუთვალისწინებლობა იძლევა ინფლაციის შეფასების დამახინჯებულ სურათს, რასაც ოპოზიციურად განწყობილი ექსპერტების ნაწილი არ ითვალისწინებს ან შეგნებურად არ აქცევს ყურადღებას, ამ დროს საბაზო ინფლაციაზე დაკვირვება მნიშვნელოვანია შედარებით გრძელვადიანი ინფლაციური მოლოდინების სტაბილურობის შესაფასებლად.მთლიანი ინფლაცია კი გაიზარდა დროებით, მაგრამ საბაზო ინფლაცია, მომსახურების ფასების ინფლაციასთან ერთად არ გაზრდილა და კვლავ სტაბილურად მიზნობრივ 3%-ს ქვემოთაა, ხოლო ნოემბერში საბაზო ინფლაციამ 2.3% შეადგინა. თავის მხრივ, მომსახურების ინფლაცია, რომელიც ადგილობრივის ძირითადი შემადგენელი ნაწილია, მიზნობრივზე დაბალ დონეზე ნარჩუნდება და ნოემბერში 2.6%-ს გაუტოლდა.შედარებისთვის ევროზონის ქვეყნებს მთლიანი ინფლაცია მიზნობრივთან ახლოს აქვთ, რაც 2.1% შეადგენს (მიზნობრივი 2%-ია), თუმცა ამავდროულად მომსახურების ფასების ინფლავია 3-4%-ს შორის მერყეობს.სწორედ მომსახურების ფასები არის უტყუარი ინდიკატორი თუ რამდენად არსებობს ინფლაციის შემდგომში გამძაფრების რისკი. ნოემბერში, წლიური ინფლაციის ტემპის შემცირება მომსახურების ინფლაციის დაბალ მაჩვენებელთან ერთად აჩვენებს ინფლაციური ტრენდის გარდატეხასაც შემცირების მიმართულებით.გასულ პერიოდში, განსაკუთრებით ბოლო თვეებში ჩვენ მოვისმინეთ არაერთი უსაფუძლო კრიტიკა სებ ის და მისი პრეზიდენტის მისამართით, მონეტარული პოლიტიკის „ჩავარდნაზე“ და ინფლაციის მორიგ „გაქცევაზე”. პროგნოზი კი რომელიც გააკეთა ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა ნათია თურნავამ - წლის ბოლოსკენ ინფლაციური ტრენდის გარდატეხაზე, ამჯერადაც აღმოჩნდა სწორი.ამასთან, ინფლაციური პიკის გადავლა, მისი შემცირებისაკენ მიანიშნებს უკვე მომავალი წლისათვის მის მიზნობრივ მაჩვენებელზე დაბრუნებასაც და რაზეც ინფლაციური მოლოდინების დაბალ დონეზე შენარჩუნებაც მეტყველებს“, - წერს ცუცქირიძე.

სანდრო ბაზაძე

სპორტი 1765191788

სანდრო ბაზაძე მსოფლიო რეიტინგის პირველი ნომერია

ქართველი ხმლით მოფარიკავე სანდრო ბაზაძე 225 ქულით მსოფლიო რეიტინგს ჩაუდგა სათავეში.2025 წელს 32 წლის ქართველმა სპორტსმენმა თბილისში მსოფლიოს ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა. შეჯიბრების ფინალში ბაზაძემ ფრანგი ჟან-ფილიპ პატრისი დამაჯერებლად, 15:9 დაამარცხა.განახლებულ მსოფლიო რეიტინგში მეორე ადგილს სწორედ პატრისი იკავებს 206 ქულით. კლასიფიკაციაში მესამეა (169 ქულით) ასევე ფრანგი სებასტიან პატრისი, მეოთხეზე იტალიელი ლუკა კურატოლია (145 ქულა), ხოლო მეხუთეზე – ეგვიპტელი აჰმედ ჰეშამი (143 ქულა).მსოფლიო ჩემპიონის ტიტულის გარდა, სანდრო ბაზაძე ევროპის ორგზის ჩემპიონია. კონტინენტის პირველობა პირველად მან 2022 წელს თურქეთში მოიგო, ხოლო მეორედ – 2023 წელს ბულგარეთში. ქართველი მოფარიკავე 2023 წელს ასევე გახდა ევროპული თამაშების გამარჯვებულიც.

მიწისძვრა

მსოფლიო 1765190458

თურქეთში ძლიერი მიწისძვრა მოხდა

თურქეთში ძლიერი მიწისძვრა მოხდა. ეპიცენტრი საკურორტო ქალაქი, ანტალიაა. ბიძგების სიმძლავრემ 5,3 მაგნიტუდა შეადგინა.დამატებითი ინფორმაცია, ამ ეტაპზე, არ გავრცელებულა.

ქანდაკება, რომელსაც ტუჩები აქვს ამოკერილი

ტექნოლოგიები 1764954168

თურქეთში აღმოაჩინეს 11 000 წლის წინანდელი უცნაური ქანდაკება, რომელსაც ტუჩები აქვს ამოკერილი

სამხრეთ-აღმოსავლეთ თურქეთის უზარმაზარ ვაკეებზე აღმართულ ქარიან ბორცვებზე გაკეთებული ახალი არქეოლოგიური აღმოჩენები გვიყვება, როგორი შეიძლება ყოფილიყო სიცოცხლე 11 000 წლის წინ, როცა მსოფლიოს ყველაზე ადრეულმა საზოგადოებებმა დაიწყო გამოჩენა.უახლესი აღმოჩენა — ქვის ფიგურა ამოკერილი ტუჩებით, ქვისგან გამოკვეთილი სახეები და შავი სერპანტინიტის მძივი ორივე მხრიდან მეტყველი სახეებით — გვთავაზობს მინიშნებებს ნეოლითური შეხედულებებისა და რიტუალების შესახებ.„ადამიანის სკულპტურათა სულ უფრო მზარდი რაოდენობა შეიძლება აღვიქვათ, როგორც დასახლებული ცხოვრების პირდაპირი შედეგი. როცა საზოგადოება უფრო უმოძრაო გახდა, ადამიანები თანდათან დისტანცირდნენ ბუნებისგან და სამყაროს ცენტრში დააყენეს ადამიანის ფიგურა და ადამიანური გამოცდილება“, — ამბობს ძეგლ კარაჰან-თეფეზე მიმდინარე გათხრების ხელმძღვანელი ნესმი კარული და გულისხმობს T-ს ფორმის სვეტზე ამოკვეთილ ადამიანის სახეს.გათხრები წარმოადგენს თურქეთის „ქვის ბორცვების“ პროექტის ნაწილს — სამთავრობო ინიციატივის, რომელიც 2020 წელს დაიწყო შანლიურფის პროვინციის 12 ძეგლზე. ამ პროვინციას თურქეთის კულტურის მინისტრი „მსოფლიოს ნეოლითურ დედაქალაქს“ უწოდებს.წყარო

ბანკი

ფინანსები 1764865140

ეროვნული ბანკი ინფორმაციას ავრცელებს

საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა სავალუტო ბაზარზე არსებული ვითარება მიმოიხილა. ცენტრალური ბანკის ინფორმაციით, ოქტომბერში, წინა თვესთან შედარებით, ლარის საშუალო გაცვლითი კურსი აშშ დოლარის მიმართ 2.7067- დან 2.7160-მდე, ანუ 0.3%-ით გაუფასურდა, ხოლო ევროს მიმართ 3.1740-დან 3.1640-მდე, ანუ 0.3%-ით გამყარდა.„თვის ბოლოს ლარის ოფიციალურმა გაცვლითმა კურსმა აშშ დოლარისა და ევროს მიმართ 2.7139 და 3.1514 შეადგინა. საანგარიშო პერიოდში ლარი-დოლარის გაცვლითი კურსის მაქსიმალური მნიშვნელობა 2.7263 იყო, მინიმალური კი – 2.7076.ოქტომბერში, საშუალო კურსთან შედარებით, გაცვლითი კურსის მაქსიმალური მნიშვნელობა მინიმალურთან შედარებით მეტად იყო გადახრილი. ოქტომბერში საშუალოდ დოლართან მიმართებაში მნიშვნელოვნადაა გაუფასურებული თურქული ლირა, სახეზეა ევროს და ლარის გაუფასურებაც. როგორც თვის, ისე წლის ჭრილში გამყარებულია რუსული რუბლი. მცირე გამყარებით ხასიათდებოდა სომხური დრამი, აზერბაიჯანული მანათი კი პრაქტიკულად არ შეცვლილა. ლარის რეალური ეფექტური გაცვლითი კურსი წლიურად 3.6%-ით, თვის ჭრილში კი 0.4%-ით გაუფასურდა. რაც შეეხება ნომინალური ეფექტური გაცვლითი კურსის ინდექსს, წლიურად 0.2%-ით, თვის ჭრილში კი 0.3%- ით გაუფასურდა.ეფექტური კურსის გაუფასურება ქვეყნის კონკურენტუნარიანობაზე დადებითად აისახება, თუმცა იმპორტულ ინფლაციაზე ზრდის მიმართულებით მოქმედებს.სავაჭრო პარტნიორთაგან ოქტომბერში წლიური ინფლაცია თურქეთში, უკრაინაში, რუსეთში, ბელარუსსა და აზერბაიჯანში საქართველოსთან შედარებით მაღალი იყო, ხოლო სომხეთსა და ევროზონაში – დაბალი. ძირითადი სავაჭრო პარტნიორი ქვეყნებიდან ნაწილში ინფლაციის კლების ტენდენცია შეინიშნება, თუმცა მთლიანობაში ფასების დონე ჯერ ისევ მაღალი ნარჩუნდება“, – ნათქვამია ანგარიშში.

„ბი-ბი-სის“ ბრალდება

საზოგადოება 1764608899

ტრიქლორეთილენი კარგად იხსნება ორგანულ გამხსნელებში , მაგრამ პრაქტიკულად არ იხსნება... წყალში! - ირაკლი ალადაშვილი BBC-ის სტატიას ეხმაურება

ბრიტანულმა BBC-იმ გამოაქვეყნა სტატია იმის შესახებ, რომ საქართველოს შსს-მ ბოლო წლებში მიტინგების დაშლისას თითქოს გამოიყენა ისეთი ქიმიური ნივთიერება, რომელსაც პირველი მსოფლიო ომის დროს ქიმიური იარაღის სახით ხმარობდნენ. ბიბისის სტატიას სამხედრო ექსპერტი,  სამხედრო-ანალიტიკურ ჟურნალ „არსენალის“ მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი ეხმაურება. "ეს ძალზე სერიოზული ბრალდებაა, რომლის დასამტკიცებლად BBC-ის საგამომძიებლო ჟურნალისტებმა სამი ძირითადი არგუმენტი მოიყვანეს:პირველი - გამოკითხეს მომიტინგეები, რომლებიც აცხადებნენ, რომ სხვადასხვა სიმპტომს უჩიოდნენ, მათ შორის თვალების წვას, ქოშინს, ხველასა და ღებინებას, რომელიც კვირების განმავლობაში გაგრძელდა;მეორე - ესაუბრნენ შსს-ს ყოფილ თანამშრომელს ლაშა შერგელაშვილს, რომელიც აცხადებს, რომ ჯერ კიდევ 2009 წელს მას დაავალეს შეემოწმებინა წყალმტყორცნი მანქანების ავზებში კონკრეტული ქიმიური ნივთიერების შერევის შემდეგ წარმოქმნილი ეფექტი, რის შემდეგაც მან და მისმა ორ ათეულამდე კოლეგამ თავი ცუდად იგრძნო და მისი რეკომენდაცია იყო, აღარ გამოეყენებინათ ეს ნივთიერება, თუმცა მას 2022 წლამდე (ვიდრე შერგელაშვილი ჯერ კიდევ მუშაობდა შსს-ს სტრუქტურაში) მაინც ამატებდნენ იმ წყალმტყორცნი მანქანების ავზებში, რომლებიც დემონსტრანტების წყლის ჭავლის საშუალებით დაშლისას გამოიყენებოდნენ;მესამე - გამოცემის ცნობით, მათ მოახერხეს საქართველოს შსს-ს განსაკუთრებულ დავალებათა დეპარტამენტის ქიმიასთან დაკავშირებული ინვენტარის ნუსხის ასლის მოპოვება, რომელიც 2019 წლის დეკემბრით თარიღდება.„აღმოვაჩინეთ, რომ ის შეიცავდა ორ უსახელო ქიმიურ ნივთიერებას. ისინი უბრალოდ სიაში ეწერა, როგორც „ქიმიური სითხე UN1710“ და „ქიმიური ფხვნილი UN3439“, შერევის ინსტრუქციებთან ერთად. გვინდოდა გადაგვემოწმებინა, იყო თუ არა ეს სია ავთენტური, ამიტომ ის ვაჩვენეთ სპეცრაზმის ყოფილ მაღალჩინოსანს, რომელმაც დაადასტურა, რომ ნამდვილი ჩანდა. მისი თქმით, ორი ქიმიური ნივთიერება, რომელიც დასახელებული არ არის, სავარაუდოდ, ის ქიმიური ნივთიერებები იყო, რომლებიც წყლის ჭავლში ჩაამატეს“, - წერს BBC-ი.გამოცემის ცნობით, შემდეგი ნაბიჯი იყო იმის გარკვევა, თუ რა იყო ეს ქიმიკატები. BBC წერს, რომ UN1710-ის იდენტიფიცირება ადვილი იყო, რადგან ეს არის ტრიქლორეთილენის (TCE) კოდი, გამხსნელი, რომელიც სხვა ქიმიკატებს წყალში გახსნის საშუალებას აძლევს.„UN3439-ის იდენტიფიცირება გაცილებით რთული იყო, რადგან ეს არის ქოლგა კოდი სამრეწველო ქიმიკატების მთელი სპექტრისთვის, რომელთაგან ყველა საშიშია. აღმოვაჩინეთ, რომ მათგან ერთადერთი, რომელიც ოდესმე გამოიყენებოდა არეულობების კონტროლის აგენტად, არის ბრომბენზილციანიდი, ასევე, ცნობილი როგორც კამიტი, რომელიც მოკავშირეებმა შექმნეს პირველ მსოფლიო ომში გამოსაყენებლად.რა კომენტარის გაკეთება შეიძლება ბრიტანული BBC-ის ამ გამოძიებაზე?პირველი - იმ არალეტალური სპეციალური საშუალებებიდან, რასაც საქართველოში 2007 წლის 7 ნოემბრის მიტინგის დარბევიდან იყენებს შსს-ს განსაკუთრებულ დავალებათა დეპარტამენტი, ქიმიასთან კავშირი აქვს ე.წ. წიწაკის სპრეის ახლო მანძილზე მოქმედ ბალონებსა და ცრემლსადენი და გამაღიზიანებელი აირით (და არა „მხუთავი გაზით“, როგორც ამას ხშირად შეცდომით აცხადებენ) დატუმბულ ყუმბარებს, რომლებსაც თოფიდან ისვრიან.მათ გამოყენებას თავის უსაფრთხოების ინსტრუქცია ახლავს - არ შეიძლება აირით დატუმბული ყუმბარის ახლო მანძილზე ადამიანზე დამიზნებით სროლა, რადგან ამ შემთხვევაში დამაზიანებელ საშუალებად თავად ამ ყუმბარის კონსტრუქცია იქცევა (2007 წლის 7 ნოემბერს სწორედ ასე დაასახიჩრეს რამდენიმე დემონსტრანტი);მეორე - წყალმტყორცნი მანქანების გამოყენება დემონსტრაციების დასაშლელად მსოფლიოში მიღებული პრაქტიკაა და ის ყველაზე ნაკლებად სახიფათოდ ითვლება, იმავე ხელკეტების, „წიწაკის სპრეის“, ცრემლსადენი ყუმბარების და მით უმეტეს - რეზინის ტყვიების გამოყენებასთან შედარებით;მესამე - საქართველოს შსს, 2007 წლიდან მოყოლებული, ყოველი მიტინგის დაშლა-დარბევისას იყენებს წყალმტყორცნ მანქანებს, რომლებიც „რობოკოპების“ კოლოფის შუაში დგანან და იქიდან დიდი წნევით უშვებენ წყლის ნაკადს დემოსტრანტების დასაშლელად.ერთი წლის წინ დაწყებული დემონსტრაციების დროს, 2024 წლის დეკემბერში, შსს-მ პირველად გამოიყენა თურქეთში ნაყიდი Nurol Makina-ს EJDER TOMA® 4x4-ის ტიპის სპეციალური დანიშნულების წყალმტყორცნი, რომელიც განკუთვნილია ადამიანების ჯგუფების დასაშლელად, წყლის ჭავლის (და არა მარტო) გამოყენებით.და არა მარტოში, იგულისხმება ის, რომ ამ ორხიდიან სპეცმანქანას ოთხი ავზი უყენია. პირველი, ყველაზე დიდი ავზი 10 ათასი ლიტრი წყლის სატარებლადაა განკუთვნილი, მეორე და მესამე - 60-60-ლიტრიან ავზებში, შესაბამისად, ცრემლსადენი აირი და საღებავია მოთავსებული, ხოლო მეოთხე, 80-ლიტრიანი ავზი კი ქაფითაა გავსებული.მანქანის ეკიპაჟს შეუძლია, წყლის მასას შეურიოს სხვა ავზების შემადგენლობაც და მძლავრი, დისტანციურად მართვადი ბრანდსპოინტებიდან მაღალი წნევით გარშემო, ათეულ მეტრზე ისე გატყორცნოს წყლის ჭავლი, რომ ადამიანები წააქციოს...ანუ წყალმტყორცნი მანქანის კონსტრუქციაში თავიდანვე ტექნიკურად გათვალისწინებულია დამატებითი ავზები, რომელშიც მოთავსებული ქიმიური ნივთიერებები ერევა წყალს და ისე გაიტყორცნება ბრანდსპოინტებიდან.და ეს უკვე მათ სინდისზეა, თუ რა სახის ქიმიურ ნივთიერებებს და რა კონცენტრაციით ჩაასხამენ წყალმტყორცნი მანქანის დამატებით ავზებში...ახლა რაც შეეხება BBC-ის მხრიდან მტკიცებას, რომ დემონსტრანტების დასაშლელად წყალმტყორცნი მანქანების ავზებში წყალთან შერეული იქნა „ქიმიური სითხე UN1710“ - ტრიქლორეთილენი და „ქიმიური ფხვნილი UN3439“- ბრომბენზილციანიდი…BBC-ის ჟურნალისტები სტატიაში წერენ, რომ ტრიქლორეთილენი არის „გამხსნელი, რომელიც სხვა ქიმიკატებს წყალში გახსნის საშუალებას აძლევს“.ტრიქლორეთილენი - C2HCl3 მართლაც არის კარგი გამხსნელი (მას ადრე ნარკოზადაც კი გამოიყენებდნენ), ოღონდ მის ქიმიურ თვისებებში გარკვევითაა მითითებული, რომ ის კარგად იხსნება ორგანულ გამხსნელებში , მაგრამ პრაქტიკულად არ იხსნება... წყალში!„კამიტად“ მოხსენიებული ბრომბენზილციანიდი -C6H5CHBrCN, რომელიც პირველი მსოფლიო ომის დროს ანტანტის ჯარების მიერ იქნა გამოყენებული, კარგად იხსნება ბენზოლში, ეთანოლში, მაგრამ, ასევე, მცირედ იხსნება წყალში...ამასთან, ბრომბენზილციანიდი „ჭამს“ ლითონს და ამიტომაც მას მინის ან ფაიფურის ჭურჭელში თუ ინახავენ, შესაბამისად, ამ ნივთიერებას შეეძლო წყალმტყორცნი მანქანების ლითონისგან დამზადებული ავზების დაზიანებაც...BBC-იმ დიდი მოცულობის ჟურნალისტური გამოძიება ჩაატარა, სპეციალისტების გამოკითხვის ჩათვლით და ჩვენ ვერ შევძლებთ სრული მტკიცებით კატეგორიულად დავადასტუროთ ან უარვყოთ მათ მიერ გამოტანილი დასკვნები, თუმცა ჩვენს ვარაუდს გამოვთქვამთ...პირველი - წყალმტყორცნ მანქანებში წყალთან დამატებითი ქიმიური ნივთიერებების შერევა ჯერ კიდევ 2009 წლიდან დაუწყიათ და ეს პრაქტიკა დღემდე გრძელდება, ისევე, როგორც 2007 წლიდან დაიწყო და გრძელდება აირის შემცველი ყუმბარების, „წიწაკის სპრეისა“ და აკუსტიკური იარაღის გამოყენება დემონსტრაციების დაშლისას.ერთი ეგაა, რომ ბოლო დროს აღარ იყენებენ რეზინის ტყვიებს და რაც უფრო საშიშია, FN-303-ის პლასტიკურ ტყვიებს, რომელთა „საბრძოლო ნათლობაც“ 2007 წლის 7 ნოემბრის საპროტესტო აქციის დარბევისას განხორციელდა (სხვათა შორის, ამ აქციის დარბევის შემდეგ ამ სტატიის ავტორი პარლამენტის კომიტეტის სხდომაზე მიიწვიეს ექსპერტის რანგში, იმის ასახსნელად, თუ რატომ იყო სახიფათო FN-303-ის 8,5-გრამიანი პლასტიკური ტყვიის 90 მ/წმ-მდე საწყისი სიჩქარით გასროლა რამდენიმე მეტრში მდგარი მომიტინგის სახისკენ - „ნაციონალური მოძრაობის“ დეპუტატების მწვავე კრიტიკის შემდეგ იძულებული გავხდი, მეპასუხა - ისე არ მოხდეს, რომ ხელისუფლების ნაცვლად ქუჩის ოპოზიციაში აღმოჩნდეთ და მერე თქვენ თავზე „გამოსცადოთ“ FN-303 -იდან ნასროლი პლასტიკური ტყვიების სიმწარე-მეთქი, როგორც აღმოჩნდა, ენამ მიყივლა...);მეორე - თუკი BBC-ის მიერ დასახელებული ტრიქლორეთილენი საერთოდ არ იხსნება წყალში, ხოლო ბრომბენზილციანიდი თითქმის არ იხსნება წყალში, ტექნიკურად როგორ შეიძლება მათი შერევა წყალმტყორცნი მანქანების ავზებში წყალთან და ისე გატყორცნა ბრანდსპოინტებიდან?ჩვენი ვერსიით, რომელსაც არ აქვს პრეტენზია, ერთადერთ სწორ ახსნაზე, წყალმტყორცნი მანქანის იმ ავზში, რომელშიც საღებავი თავსდება და გატყორცნილ წყალს ღებავს, დემონსტრანთა „მოსანიშნად“, შეიძლება მაღალი კონცეტრაციის ნივთიერება ჩაასხეს, დარღვეული იქნა უსაფრთხოების წესები, რამაც გამოიწვია ის შედეგი, რასაც წყალმტყორნი მანქანიდან წყლის ჭავლგადავლებული დემონსტრანტები უჩიოდნენ...თუმცა, სურვილის შემთხვევაში სიმართლის დადგენა რთული არ არის - წყალმტყორცნი მანქანების ავზების ქიმიური ექსპერტიზა ბევრ კითხვას გასცემს პასუხს...P.S. „ქართული ოცნება“ BBC-ის წინააღმდეგ საერთაშორისო სასამართლოებში სამართლებრივ დავას იწყებს. პარტიის განცხადებით, BBC-იმ საქართველოს ხელისუფლების მიმართ მძიმე ბრალდებები გაავრცელა, რომელიც დაინტერესებული პირების მონათხრობზეა აგებული და რეალობასთან არანაირი კავშირი არ აქვს,- წერს ირაკლი ალადაშვილი. 

სომხ თურქ

მსოფლიო 1764599400

სომხეთმა და თურქეთმა „ტრამპის გზის“ პროექტი განიხილეს

სომხეთმა და თურქეთმა „ტრამპის გზის“ პროექტი განიხილეს. სომხური მედიის ინფორმაციით, სომხეთის ეკონომიკის მინისტრი გევორგ პაპოიანი თურქეთის სოფლის მეურნეობისა და სატყეო მეურნეობის მინისტრს, იბრაჰიმ იუმაკლის სტამბოლში შეხვდა.პაპოიანის თქმით, ორივე მხარემ ხაზი გაუსვა სომხეთ-თურქეთის რეგულარული კონტაქტების მნიშვნელობას და კიდევ ერთხელ დაადასტურა დიალოგის გაგრძელებისთვის მზადყოფნა.სომხეთის მთავრობის წარმომადგენლის მტკიცებით, მინისტრმა იბრაჰიმ იუმაკლიმ მაღალი შეფასება მისცა სომხეთის პრემიერ-მინისტრის, ნიკოლ ფაშინიანის თურქეთში ბოლოდროინდელ ვიზიტს და ხაზი გაუსვა მის დადებით გავლენას ორმხრივი ურთიერთობების განვითარებაზე.„ჩვენ განვიხილეთ ყარსი-გიუმრის რკინიგზის ხელახლა გახსნის შესაძლებლობები და „ტრამპის გზის“ პროექტის მეშვეობით ორივე ქვეყნისთვის წარმოქმნილი ახალი ეკონომიკური, ლოგისტიკური და სავაჭრო შესაძლებლობები. საუბრის დროს ყურადღება გამახვილდა ბაზრის დივერსიფიკაციის, ახალი ლოგისტიკური მარშრუტების შექმნისა და ორმხრივი ეკონომიკური ინტერესების გაფართოების შესაძლებლობებზე. ასევე განიხილეს სოფლის მეურნეობის სექტორში თანამშრომლობის საკითხები, კერძოდ, სოფლის მეურნეობის დაზღვევასთან, ასევე სეტყვისგან მიყენებული ზიანისა და პირუტყვის დაავადებების წინააღმდეგ ბრძოლის ერთობლივი ძალისხმევის საკითხებზე“, – განაცხადა პაპოიანმა.

miwiszvra

მსოფლიო 1764498072

თურქეთში მიწისძვრა მოხდა

დასავლეთ თურქეთში, ქალაქ ქუთაჰიაში 4.0 მაგნიტუდის სიმძლავრის მიწისძვრა მოხდა. ინფორმაციას თურქული მედია ავრცელებს.თურქეთის საგანგებო სიტუაციების მართვის სააგენტოს ინფორმაციით, მიწისძვრის ეპიცენტრი გედიზის რაიონში იყო.მიწისძვრა ადგილობრივი დროით მიწისძვრა დილის 11:36 საათზე მოხდა. ბიძგების ეპიცენტრი 10,3 კილომეტრის სიღრმე იყო.