8 ნიშანი იმისა, რომ ტოქსიკური დედა გყავთ

ტირილი

დედასთან არაჯანსაღი ურთიერთობას შეიძლება ჰქონდეს უარყოფითი შედეგები მას შემდეგ, რაც ბავშვი 18 წლის ასაკში მოიპოვებს კანონიერ თავისუფლებას. ბავშვისთვის შესაძლო გვერდითი მოვლენები მოიცავს დეპრესიას, შფოთვას, ბრაზს და ქცევის პრობლემებს, წერს უცხოური გამოცემა. 

ფსიქოლოგი ჯეიმ ცუკერმანი აღნიშნავს, რომ დედაც და მამაც შეიძლება იყვნენ ტოქსიკურები საკუთარ შვილთან ურთიერთობაში. მაგრამ ამ „ტოქსიკურობის" სპეციფიკა მათთვის განსხვავებულია, ამიტომ ღირს მათზე ცალკე საუბარი. მოდით ვისაუბროთ დედის ტოქსიკურობაზე.

8 ძირითადი ნიშანი იმისა, რომ თქვენი დედა ტოქსიკურია:

1. ბრალდებები

თუ ყოველ საღამოს ბრალდებების მოსმენა გიწევთ, მაშინ დედა ტოქსიკურია.

„ბრალდებები შეიძლება იყოს ნებისმიერი, მაგალითად: „ცუდი დღე მქონდა სამსახურში. სახლში მოვედი და დაყრილი სათამაშოები მხვდება“.

ფსიქოლოგი აღნიშნავს, რომ სათამაშოების იატაკზე დატოვება ბავშვის ნორმალური ქცევაა. 

2. სიტყვიერი ან ემოციური შეურაცხყოფა

სიტყვიერი ან ემოციური შეურაცხყოფა შეიძლება იყოს ბავშვის ემოციური ან სიტყვიერი მანიპულირების, გაკიცხვის ან დამცირების ფორმა. ეს აყენებს ბავშვს ისეთ მდგომარეობაში, რომ მას ეჭვი ეპარება მის ღირსებაში.

3. ეგოცენტრიზმი

ტოქსიკურმა დედებმა შეიძლება საკუთარი საჭიროებები და სურვილები ბავშვის მოთხოვნილებებზე წინ დააყენონ.

4. გადაჭარბებული ჩარევა

დოქტორი ცუკერმანი გვაფრთხილებს, რომ ასეთი ქცევის მქონე დედები ყოველთვის არ არიან ნამდვილად ტოქსიკურები. ზოგჯერ ბავშვის საქმეებში ზედმეტად ჩაბმა არის ზრუნვის ნამდვილი სურვილი. მაგრამ როდესაც ეს ჩარევა ძალიან ბევრია, ეს ხდება უკვე ტოქსიკური.

ასეთი გადაჭარბებული ჩარევის მაგალითებია მასწავლებლებისთვის გამუდმებით დარეკვა და იმის კითხვა, რას აძლევენ დავალებად.  ასევე, ბავშვებს შორის ჩხუბის დროს ჩარევა.

„ეს არა მხოლოდ ართმევს ბავშვს ემოციების კონტროლის პასუხისმგებლობას, არამედ ართმევს მათ შესაძლებლობას განავითაროს სოციალური პრობლემების გადაჭრის უნარები“, - ამბობს დოქტორი ცუკერმანი.

5. ეჭვიანობა

ეს თვისება ყველაზე ხშირად უკვე ზრდასრულ ბავშვში ვლინდება. კლასიკური სიტუაციაა, როდესაც ბავშვი იღებს საოცნებო სამუშაოს ან ხვდება შესანიშნავ პარტნიორს. ამ შემთხვევაში ტოქსიკურ დედას ეშინია, რომ ახლა მას ნაკლები ყურადღება მიექცევა.

6. „საზღვრების“ დარღვევა.

ტოქსიკური დედები მიდრეკილნი არიან გადალახონ გარკვეული გამოუთქმელი საზღვრები ბავშვის ინფორმირების გარეშე. ეს ყველაფერი გავლენას ახდენს ბავშვის უნარზე, შეინარჩუნოს ჯანსაღი ურთიერთობა მშობლებთან.

7. ქცევის კონტროლი

ბავშვის ავტონომია ასევე საფრთხეს წარმოადგენს ტოქსიკური დედებისთვის.

„მშობლის კონტროლი შეიძლება ბავშვის მიკრომართვას ჰგავს“, ამბობს დოქტორი გოლდმანი.

8. დამოკიდებულება

ტოქსიკურ დედებს შეიძლება ჰქონდეთ ნარკომანიის ან აზარტული თამაშების პრობლემები.

როგორ გამოჯანმრთელდეს ტოქსიკური დედისგან

1. დააწესეთ საზღვრები

ეს ნაბიჯი რთულია, მაგრამ აუცილებელია ბავშვებისთვის, რომლებიც გაიზარდნენ ტოქსიკურ დედებთან. საზღვრები შეიძლება მოიცავდეს ლიმიტების დაწესებას ტოქსიკურ დედასთან კომუნიკაციის დროის რაოდენობაზე, სატელეფონო ზარების სიხშირეზე ან იმ თემებზე, რომელთა განხილვაც სურთ.

2. თერაპია

საზღვრების დადგენაც კი შეიძლება სტრესული იყოს ტოქსიკური დედისთვის. თერაპია მნიშვნელოვანია წარსული და აწმყო პრობლემების განსახილველად. ზოგჯერ პროფესიონალი ფსიქოლოგის კურსი შეიძლება დაეხმაროს ტოქსიკური დედის შეცვლას.

დოქტორ ცუკერმანის თქმით, ამან შეიძლება იმუშაოს მაშინ, თუ ეს არის ტოქსიკური ქცევის ნიმუში, პირველ რიგში, ცუდი ზრახვების გარეშე. თუმცა, რაც უფრო დიდია დედის ნარცისიზმი ან შეცვლის სურვილი, მით უკეთესი იქნება, თუ დედის გარეშე აღმოჩნდებით თერაპიის ოთახში.

3. ყურადღება საკუთარ სურვილებზე

დოქტორი ცუკერმანი ამბობს, რომ თქვენ უნდა ისწავლოთ დროისა და ენერგიის დათმობა საკუთარი სურვილების დაკმაყოფილებისთვის, რათა განიკურნოთ ტოქსიკური დედის მიერ გამოწვეული ფსიქოლოგიური ტრავმისგან.

ასევე ნახეთ:

გაფრთხილება! - საქართველოში ამინდი მკვეთრად იცვლება

„ყურადღების და კრიტიკული აზროვნების დაქვეითება“ - როგორ გამოიხატება ქცევებში სტრესი და როგორ დავძლიოთ ის – ინტერვიუ ფსიქოლოგ ირმა კვაჭაძესთან