როგორ ცხოვრობს ჩერნობილის ტრაგედიის შემდეგ ერთადერთი დაბადებული გოგონა - რთული ბავშვობის საინტერესო დეტალები

26 აპრილი მსოფლიო ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი ადამიანური კატასტროფის წლისთავია. 38 წლის წინ ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურის მეოთხე ენერგობლოკის რეაქტორი განადგურდა. ტრაგედიის მიუხედავად, გაგიკვირდებათ, მაგრამ დანგრეული სადგურიდან არც თუ ისე შორს, თვითმოსახლეებად წოდებული ადამიანები უკვე ათწლეულებია, რაც საკუთარი რისკის ქვეშ ცხოვრობენ. გაიცანით მარია სოვენკო.

1990-იანი წლების დასაწყისში სხვა მოსახლეებთან ერთად, ჩერნობილში დაბრუნდა ლიდია სოვენკოც. 40 წლის ასაკში ქალი სრულიად მარტო დარჩა - მისი ვაჟები დიდი ხანია გაიზარდნენ, ქმარი სხვასთან წავიდა, თავდაცვის საწარმო კი, სადაც იგი მთელი ცხოვრება მუშაობდა, დაიხურა. ლიდია მივიდა მიტოვებულ ჩერნობილში, დაიკავა ერთ-ერთი ცარიელი სახლი ატომურ ზონაში, შემდეგ კი დასაქმდა ერთადერთ სასურსათო მაღაზიაში, რომელიც განაგრძობდა ფუნქციონირებას სპონტანურად ჩამოყალიბებული სოფლიდან არც თუ ისე შორს. 

მალე სოვენკო შეხვდა მის სიყვარულს, ყოფილ მეხანძრე მიხაილ ვედერნიკოვს, რომელიც დარჩა მეზობელ რეგიონში დამცავ სამუშაოებში მონაწილეობის მისაღებად.

წყვილი ბედნიერად ცხოვრობდა ღვთისგან მივიწყებულ ტყეში. თუმცა, რამდენიმე წლის შემდეგ ქალს უეცრად ჯანმრთელობის პრობლემები შეექმნა. სოვენკომ დიდი ხნით გადადო ექიმთან მისვლა. რამდენიმე თვის შემდეგ იგი საბოლოოდ წავიდა საავადმყოფოში, სადაც სპეციალისტმა იმედგაცრუებულმა აცნობა, რომ მას ოპერაცია დასჭირდებოდა სიმსივნის მოსაშორებლად.

„ექიმმა მითხრა, რომ ოპერაციისთვის მოვმზადებულიყავი და ჰოსპიტალიზაციის სავარაუდო თარიღიც კი მომცა. მაგრამ ეჭვი მეპარებოდა ამ დიაგნოზის შესახებ“, - იხსენებდა ერთხელ ლიდია.

1999 წლის 25 აგვისტოს ღამეს ქალმა ტკივილისგან გაიღვიძა. სწორედ მაშინ მიხვდა, რომ მშობიარობის ტკივილები ჰქონდა. 47 წლის ასაკში მოულოდნელად სოვენკო დედა გახდა.

ლიდიას დაბადებას მისი ქმარი შეძლებისდაგვარად დაესწრო. რამდენიმე საათის შემდეგ ჯანმრთელი გოგონა დაიბადა. მათ გოგონას მარიამი დაარქვეს.

მიხეილმა და ლიდიამ იცოდნენ ზონის მკაცრი კანონები - ბავშვებს კატეგორიულად ეკრძალებოდათ აქ ყოფნა, თუნდაც მცირე ხნით. იმისათვის, რომ ოფიციალური პირების ყურადღება არ მიეპყროთ, მშობიარობისთანავე სოვენკო წავიდა სამსახურში და დაანახა მათ, რომ მის ცხოვრებაში უჩვეულო არაფერი მომხდარა. დასახლებულებმა პატარა შეაფასეს, როგორც „ჩერნობილის სასწაული" და ნორმალური ცხოვრების აღდგენის იმედი იმ ტერიტორიაზე, სადაც ყველას ასე ეშინია დაბრუნება. 

„ბავშვი ყველამ ერთად გავზარდეთ. ზოგიერთი მეზობელი ეხმარებოდა ახალგაზრდა მშობლებს საკუთარი ფერმებიდან საკვებით, სხვები დახეტიალობდნენ მიტოვებულ შენობებში იმ იმედით, რომ მაშასთვის საწოლს, საფენს და სათამაშოებს იპოვიდნენ“,- იხსენებდა ერთ-ერთი მოსახლე.

მალევე, ბავშვის დაბადების შესახებ ჭორებმა მიაღწია ოფიციალურ პირებთანაც. სწორედ აქ დაიწყო ნამდვილი სირთულეები. ერთ დღეს, საჯარო მოხელეებმა იძულებით გამოასახლეს ოჯახი ჩერნობილიდან. როგორც ლიდია იხსენებდა, სახლი, სადაც ოჯახი შეასახლეს, საცხოვრებლად უვარგისი იყო და ამ დროს ბავშვი პირველად გახდა ავად. ამიტომ, მათ ისევ ჩერნობილში დაბრუნება გადაწყვიტეს.

ბავშვთან ერთად ზონაში შესასვლელად ლიდიას და მიხაილს გოგონა მანქანაში კარტოფილის ტომრებს შორის უნდა დაემალათ. ეს დიდი რისკი იყო, რადგან თუ ზონაში ბავშვის ტირილს გაიგებდნენ, მშობლებს დააპატიმრებდნენ, ბავშვს კი ბავშვთა სახლში გააგზავნიდნენ.

ჩერნობილში დაბრუნების შემდეგ ოჯახმა უფრო ფრთხილად მოქცევა დაიწყო. თუ სახლში უცნობები შედიოდნენ, მაშამ იცოდა, რომ დამალვა სჭირდებოდა. გოგონას ალბათ ეგონა, რომ ეს სახალისო თამაში იყო. მშობლები კი შეშფოთებულები იყვნენ, რადგან იცოდნენ, რომ ხელისუფლება მათთვის მეურვეობის ჩამორთმევას აპირებდა. თუმცა ჩერნობილის ერთადერთი შვილის დასაცავად ყველა ადგილობრივი მოსახლეობა ყოველთვის ფეხზე იდგა. როგორც ჩანს, ეს დაეხმარა მაშენკას დედასთან და მამასთან დარჩენილიყო.

რაც დრო გადიოდა, ბავშვის შესახებ ინტერესი უფრო და უფრო იზრდებოდა. ერთ დღეს კუბელი ექიმები ჩაფრინდნენ კიევში ატომური აფეთქების შემდეგ დაბადებული ბავშვების გამოსაკვლევად. როდესაც მათ შეიტყვეს მაშას შესახებ, მათ ოჯახი მიიწვიეს კუბაში საკუთარი ხარჯებით, რათა უფრო დეტალური კონსულტაციები გაეწიათ გოგონას ჯანმრთელობაზე. თუმცა, ლიდიას და მიხაილს ეშინოდათ, რომ მათი ქალიშვილი საცდელ საგნად ჩაითვლებოდა და უარი თქვეს ამ ძალიან მაცდურ შეთავაზებაზე.

გავიდა წლები, დრო იყო მაშა პირველ კლასში წასულიყო, თუმცა ახლოს სკოლები არ არსებობდა. მასწავლებელმა, რომელიც ტრაგედიის შემდეგ ასევე ჩერნობილში დარჩა, ბავშვს პირადად შეასწავლა საგნები.

თავიდან ჩერნობილის ხელისუფლება ნეგატიურად გამოეხმაურა მასწავლებლის ინიციატივას. მიიჩნია, რომ გოგონას განათლების მიღება სჭირდებოდა ნამდვილი სკოლის კედლებში და არა ქოხში. თუმცა, გარკვეული პერიოდის შემდეგ მათ შეწყვიტეს ზეწოლა და მაშამ დაამთავრა დაწყებითი სკოლა მშობლიურ სოფელში. საშუალო სკოლაში სწავლის მიზნით, მარიკას მაინც მოუწია ზონიდან ახლომდებარე ქალაქ ივანკოვოში გადასვლა. გასაკვირია, რომ დედამ, რომელიც იმ დროისთვის მაშას მამას გაშორდა, ცივილიზაციისგან შორს დარჩენა არჩია და გოგონა იმ ბინის პატრონთან დატოვა, რომელშიც მისთვის ოთახი იქირავა.

მარიკა სკოლაში კვირაში ხუთი დღე სწავლობდა, შაბათ-კვირას კი დედასთან მიდიოდა. სწავლის დასრულების შემდეგ გოგონა გადავიდა დედაქალაქ ნეზალეჟნაიაში და ჩაირიცხა ერთ-ერთ უნივერსიტეტში მომსახურებისა და სასტუმრო ბიზნესის მიმართულებით.

უახლესი ინფორმაციის თანახმად, სოვენკო სწავლობდა ფასიან განყოფილებაში და სრულად ირჩენდა თავს კიევის ერთ-ერთ ბარში მუშაობით. ამერიკული სერიალის „ჩერნობილის" გამოსვლის შემდეგ, მაშას პიროვნებით მრავალი ქვეყნის ჟურნალისტი დაინტერესდა.  საზოგადოების გაზრდილი ყურადღების ფონზე, მარიკამ ყველა სოციალური ქსელი გააუქმა და უარი თქვა კომენტარის გაკეთებაზე.  სხვათა შორის, ის კვლავ ცხოვრობს ჩერნობილის ზონაში.

„მას არ აინტერესებს საკუთარი უნიკალურობა, რომელიც დაკავშირებულია ჩერნობილში დაბადებასთან. სინამდვილეში, მისთვის საკმაოდ მტკივნეულია იმის გაცნობიერება, რომ აფეთქების შემდეგ ის ერთადერთი შვილია, რომელიც დაიბადა და გაიზარდა ჩერნობილში“, - უთხრა დასავლურ პრესას გოგონას ახლო მეგობარმა.