1746129486

Messenger-ს კიდევ ერთი ახალი ფუნქცია დაემატა

Messenger-ს კიდევ ერთი ახალი ფუნქცია დაემატა, - ამის შესახებ ინფორმაციას ბლოგერი და ჟურნალისტი უჩა პირმისაშვილი ავრცელებს.„მესიჯს რომ წერ და მეგობარი გაკვირდება რამდენი ხანი ანდომებს წერას, ამიერიდან შეგიძლია გამოურთო“, - ამბობს უჩა პირმისაშვილი.ვრცლად, ნახეთ ვიდეო:

1746119574

რას ნიშნავს როცა სიზმარში სიზმარს ხედავთ - რა ხდება ამ დროს ჩვენს ტვინში

ოდესმე გინახავთ სიზმარი, რომელშიც ხვდებით, რომ სიზმარში ხართ?ასეთი ფაქტის გაცნობიერებას თავისი სარგებელი აქვს — სიზმარში შეგიძლიათ გააკეთოთ ის, რაც რეალურ ცხოვრებაში შეუძლებელია. დიახ, ლუციდურ სიზმარში შეგიძლიათ იფრინოთ, კედლებზე იაროთ და ბევრი სხვა რამ.ლუციდური სიზმრების სახელით ცნობილი მდგომარეობა უდავოდ სიურრეალისტურია და ახალი კვლევის მიხედვით, ის კიდევ უფრო უცნაურიცაა. ნიდერლანდების რადბოუდის უნივერსიტეტის სამედიცინო ცენტრის მკვლევრებმა აღმოაჩინეს, რომ ლუციდური სიზმრების დროს ცნობიერება სრულიად განსხვავებულ მდგომარეობაშია. განსხვავება აშკარაა როგორც სიფხიზლესთან, ისე REM ძილთან (მდგომარეობა, რომელიც ჩვეულებრივ სიზმრებთან ასოცირდება) შედარებით.კვლევის ავტორის, ჩაგატაი დემირელის თქმით, ეს ასოცირდება ტვინის აქტივობის საკუთარ უნიკალურ ტიპთან.იმის დასადგენად, თუ რა განასხვავებს გაცნობიერებულ სიზმრებს ძილის სხვა ეტაპებისგან, დემირელმა და მისმა გუნდმა წინა კვლევები შეაჯამეს — რომლებშიც ტვინის აქტივობა იზომებოდა ელექტროენცეფალოგრამის სენსორებით — და შექმნეს ძილის კვლევის ამ სფეროში ამჟამად ყველაზე ვრცელი მონაცემთა კრებული.ამის შემდეგ, მკვლევრებმა ტვინის აქტივობის ნიმუშები სიფხიზლის, სწრაფი თვალის მოძრაობის (REM) ფაზის ძილისა და ლუციდური სიზმრების მონაცემები ერთმანეთს შეადარეს. შედეგებმა აჩვენა, რომ ლუციდური სიზმრების დროს განცდილი უცნაური თვითშეგნება დაკავშირებულია ნეირონებში არსებულ ელექტრულ რითმებთან, ანუ ტვინის ტალღებთან.აღქმა და მეხსიერების დამუშავება გაცნობიერებული (ლუციდური) სიზმრის მდგომარეობაში განსხვავდებოდა არაგაცნობიერებული REM ძილისგან. სიზმარში არსებობის გააზრება დაკავშირებული იყო ბეტა ტალღებთან მარჯვენა ცენტრალურ წილში (რომელიც აკონტროლებს სივრცით აღქმას და არავერბალურ მეხსიერებას) და პარიეტალურ წილთან (რომელიც აკონტროლებს შეხების შეგრძნებასა და სივრცით აღქმას). რაც შეეხება ბეტა ტალღებს, ისინი ტვინში მაღალი სიხშირის ელექტრომაგნიტური აქტივობაა, რომელიც ჩართულია ცნობიერი აზროვნების პროცესებში, როგორიცაა პრობლემების გადაჭრა და გადაწყვეტილებების მიღება. ჩვენს ცნობიერებაში ბეტა ტალღები დომინირებს, როდესაც ფხიზლად ვართ.შესაძლოა, სწორედ ამით აიხსნას, თუ რატომ არის ამდენი კოგნიტიური კონტროლი ლუციდურ სიზმრებში. REM ძილის ღრმა ფაზაში მყოფ ადამიანს არ აქვს ცნობიერი კონტროლი ისეთ ფაქტორებზე, როგორიცაა აზრები, გრძნობები და ქცევები. ლუციდური სიზმრების შემთხვევაში ეს ყველაფერი ფიგურირებს.დემირელმა გამა ტალღები ასევე ლუციდურ სიზმრებთან დააკავშირა. ეს არის ტვინის ყველაზე სწრაფი ტალღები, რომლებიც EEG-ზე მაშინ ჩანს, როდესაც ტვინი განსაკუთრებით ფხიზლადაა და რაღაცაზეა კონცენტრირებული.როდესაც ლუციდური სიზმარი იწყება, გამა ტალღები იზრდება მარჯვენა პრეკუნეუსის ნერვულ ტვინში, რომელიც მონაწილეობს თვითრეფერენციულ აზროვნებაში. ამაში იგულისხმება საკუთარ თავზე და არსზე ფიქრი. როდესაც ფხიზლად ვართ, ხშირად სწორედ ამ ტიპის აზროვნებას მივმართავთ ხოლმე.კვლევამ ასევე აჩვენა, რომ ლუციდური სიზმრის დროს ტვინის მდგომარეობა დაახლოებით ისეთია, როგორიც ეს ფსიქოდელიური ნივთიერებების მიღებისას.მეორე მხრივ, ლუციდური სიზმრების დროს არ ხდება ეგოს ცვლილება და ცნობიერთან კავშირის დაკარგვა, როგორც ეს ფსიქოდელიური ნივთიერებების მიღებას ახასიათებს.კვლევა Journal of Neuroscience-ში გამოქვეყნდა.

1746103680

ასაკში ტექნოლოგიების გამოყენება დემენციის რისკებს ამცირებს - კვლევა

თუ თქვენი ბებია-ბაბუებიც მიეჯაჭვნენ ტელეფონებს, ამაზე შეგიძლიათ აღარ ინერვიულოთ. კი წუხან იმაზე, რომ ტექნოლოგიები ჩვენს კოგნიტიურ უნარებზე უარყოფითად მოქმედებს, მაგრამ ახალი კვლევა ამის საპირისპიროში გვარწმუნებს და გვეუბნება, რომ ასაკში ტექნოლოგიების გამოყენება დემენციის რისკებს ამცირებს.მეცნიერებმა მანამდე ჩატარებული 57 კვლევა შეისწავლეს და ასე 411 000 ადამიანი მოიცვეს, რომელთა ასაკი 50 წელს აღემატებოდა. შემდეგ კი დააკვირდნენ კავშირებს ციფრულ ტექნოლოგიურ ჩვევებსა და დემენციას შორის.„ნებისმიერ დღეს ახალ ამბებში რომ ჩაიხედოთ, წააწყდებით ადამიანებს, რომლებიც ტექნოლოგიების გამოყენების ზიანზე საუბრობენ. ხშირად ამბობენ ტერმინს ტვინის გამოფიტვა, ახლა კი წინ ციფრულმა დემენციამ წამოიწია. როგორც მკვლევრებს, გვინდოდა, გაგვეგო, სიმართლე იყო თუ არა ეს“, — განმარტავს ფსიქოლოგი და ნეირომეცნიერი მაიკ შულინი.სტატისტიკამ აჩვენა, რომ ტექნოლოგიების გამოყენება კოგნიტიური დაქვეითების რისკების 58%-იან შემცირებას უკავშირდება. ამას გარდა, ტექნოლოგიების მოყვარულმა მომხმარებლებმა დროთა განმავლობაში კოგნიტიური დაქვეითების 26-34%-ით დაბალი მაჩვენებელი შემოგვთავაზეს.მნიშვნელოვანია, აღვნიშნოთ, რომ ეს არ არის კვლევის ის ტიპი, რომელიც პირდაპირ მიზეზ-შედეგობრივ პასუხებს შემოგვთავაზებს. თითოეული კვლევისას განსხვავებული მიდგომები გამოიყენეს და ტექნოლოგიების გამოყენებაც სხვადასხვანაირად გაზომეს: ზოგიერთი სმარტფონის გამოყენებას აკვირდებოდა, ზოგიც სოციალური მედიის. თუმცა, რისკების შემცირება კვლავ აქტუალური იყო მაშინაც კი, როცა ისეთი ფაქტორები დააკორექტირეს, როგორებიცაა დასაქმება, განათლება და სოციოეკონომიკური სტატუსი. გამოდის, კავშირი ნამდვილად არსებობს, რაც სამომავლო კვლევების საგანიც კი შეიძლება, გახდეს.„ჩვენი მონაცემები აჩვენებს, რომ ასაკოვან ადამიანებს ტექნოლოგიების გამოყენებისკენ უნდა მოვუწოდოთ, განსაკუთრებით იმ გზებით, რომლებიც მათ ეხმარებათ კოგნიტიურ პრობლემებთან გამკლავებაში“, — აცხადებს ნეიროფსიქოლოგი ჯარედ ბენჯი.ტექნოლოგიების გამოყენებამ რამდენიმე გზით შეიძლება დაგვიცვას კოგნიტიური დაქვეითებისა თუ დემენციისგან:ტვინის სტიმულირებაში შეიძლება, დაგვეხმაროს, განსაკუთრებით მაშინ, როცა საქმე ახალი მოწყობილობებისა და აპლიკაციების გამოყენების სწავლას ეხება. სოციალური მედია და ვიდეოზარები კავშირების შენარჩუნებაში გვეხმარება. უკვე კარგად ვიცით, რომ მარტოობა დემენციის განვითარების რისკებს ზრდის, სოციალური კავშირების შენარჩუნება კი აქ ერთ-ერთი გამოსავალია.არსებობს იდეაც, რომელიც გვეუბნება, რომ ტექნოლოგია მენტალური უნარების შენარჩუნებას უწყობს ხელს და ხანდაზმულებს მეტად დამოუკიდებელს ხდის დიდი ხნის მანძილზე. მაგალითისთვის, ეს მაშინ ხდება, როცა აპლიკაციები მათ მედიკამენტებსა და სამედიცინო ვიზიტებს შეახსენებს.საკმაოდ კომპლექსური საკითხი კი არის, მაგრამ კვლევაც ფართომასშტაბიანია და იმის თქმის საფუძველს ნამდვილად გვაძლევს, რომ ასაკში შესვლასთან ერთად ტექნოლოგიების გამოყენება ძალიან დაგვეხმარება. ამიტომაც, მეცნიერები გვირჩევენ, მშობლებს, ბებიებსა თუ ბაბუებს მოთმინებით ვასწავლოთ ფოტოების გადაღება/ატვირთვა, შეტყობინებების გაგზავნა და კალენდარში ექიმთან ვიზიტების ჩანიშვნა…

1746100140

ბიოლოგი მსოფლიოში „ყველაზე მარტოსულ“ მცენარეზე საუბრობს - ის დინოზავრებზე უფრო ძველია

მცენარეებიდან არცერთი არ არის ისეთი მარტოსული, როგორც ვუდის ციკადი. ამის შესახებ Forbes- ისთვის ამერიკელი ევოლუციური ბიოლოგი სკოტ ტრავერსი წერს .ექსპერტის თქმით, ციკადი პირველად 1895 წელს სამხრეთ აფრიკაში, ონგოიეს ტყეში აღმოაჩინეს. ეს მცენარე მიეკუთვნება გვარს, რომელიც დინოზავრებზე უფრო ძველია. თუმცა, მისი მდგრადობის მიუხედავად, ეს სახეობა შესაძლოა მალე გადაშენდეს.„აქამდე მხოლოდ მამრი ვუდის ციკადები იყო ნაპოვნი და ათწლეულების განმავლობაში ძებნის მიუხედავად, ვერცერთი მდედრი ვერ იქნა ნაპოვნი. დღეს ყველა ცოცხალი ვუდის ციკადი ამ ორიგინალური მამრის კლონია. ეს სახეობა მთელ მსოფლიოში ბაღებსა და სათბურებში არსებობს, ცოცხალია, მაგრამ ბუნებრივად ვერ მრავლდება - ბოტანიკური აჩრდილივითაა, რომელიც არსებობას ეჭიდება“, - თქვა ტრავერსმა.როგორ ახერხებს მსოფლიოში ყველაზე მარტოსული მცენარე პარტნიორის პოვნას?ათწლეულების განმავლობაში ძებნის მიუხედავად, ამ მცენარის მდედრი ეგზემპლარი ვერასდროს იპოვეს.„ყვავილოვანი მცენარეებისგან განსხვავებით, ციკადების გამრავლებისთვის ცალკე მამრი და მდედრი მცენარეებია საჭირო. მდედრის გარეშე, ამ მცენარეს თესლის ბუნებრივად გამომუშავება არ შეუძლია. სიტუაციას ართულებს ციკადის ნელი მომწიფება, რომელსაც რეპროდუქციული ასაკის მიღწევას ხშირად ათწლეულები სჭირდება“, - ხაზგასმით აღნიშნა ბიოლოგმა.ამიტომ, კონსერვაციონისტები ეძებენ შემოქმედებით გზებს, რათა კომპენსირება გაუწიონ მამრს მდედრის თანამგზავრობის ნაკლებობის გამო.იმედი ხელოვნურ ინტელექტში?ახლა ხელოვნურ ინტელექტს შეუძლია ციკადებს „სხვების გაცნობაში“ დაეხმაროს. კერძოდ, დრონებისა და ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით მკვლევრებს შეუძლიათ დაკარგული მდედრის პოვნა, რომელიც სადღაც ძალიან შორს არის დამალული.„დრონები ტყეზე დაფრინავენ და მაღალი გარჩევადობის მულტისპექტრულ სურათებს იღებენ, რომლებსაც შემდეგ ღრმა სწავლების მოდელი ამუშავებს პოტენციური შესატყვისების დასადგენად. ჯერჯერობით ტყის 2%-ზე ნაკლებია გაანალიზებული, მაგრამ ძებნა გრძელდება“, - თქვა ტრავერსმა.

1746096931

ხელი „ადამსების ოჯახიდან“ რეალობა გახდა

თუ გაინტერესებთ, როგორი იქნება მომავალი, პასუხს რობოტიკის კომპანია Open Bionics გაგცემთ - Hero PRO წარადგინა, პირველი უსადენო ბიონიკური ხელის მტევანი ამპუტირებული კიდურების მქონე პირებისთვის. ასე კი მათ კონტროლის, მოძრაობისა თუ დამოუკიდებლობის სრულიად ახალი დონე შესთავაზა, ინვაზიური ოპერაციებისა და იმპლანტირებადი ჩიპების გარეშე. ჩაშენებული აპარატურის ნაცვლად, Hero PRO MyoPods-ს იყენებს - უსადენო ელექტრომიოგრაფიის (EMG) სენსორებს, რომლებიც კუნთების სიგნალებს მომხმარებლის ხელიდან კითხულობს. შემდგომში ეს სიგნალები ხელისა და მაჯის ზუსტ მოძრაობებად გარდაიქმნება, რაც მფლობელს უფრო ინტუიციურად აძლევს მოჭიდების, მოხრის, ბრუნვისა თუ სხვა ქმედებების საშუალებას. მაჯის არე 360 გრადუსით ბრუნავს, წყალგაუმტარია IPX7-ის სტანდარტის შესაბამისად და საკმარისად მსუბუქია - სწორედ ეს მახასიათებლები გამოარჩევს მანამდე არსებული პროთეზებისგან.  ბიონიკური ხელის მტევნის ერთ-ერთი ყველაზე თვალშისაცემი დეტალი მისი დამოუკიდებლად ფუნქციონირებაა, ანუ მაშინ, როცა მფლობელს ხელზე არ აქვს დამაგრებული, რითაც Thing-საც გვაგონებს „ადამსების ოჯახიდან“… ამაში კი 19 წლის ინფლუენსერი ტილი ლოქი თქვენც დაგარწმუნებთ:   3D ტექნიკით მიღებული სტრუქტურის გამოყენებით შექმნილი Hero PRO შესამჩნევად სწრაფი და ძლიერია, რასაც ვერ ვიტყვით მანამდე არსებულ ბიონიკურ მკლავებზე. თუ Open Bionics-ს დავუჯერებთ, ორჯერ უფრო ძლიერი და სწრაფია, სხვა წამყვან მოდელებთან შედარებით. წყალგაუმტარი დიზაინი კი დამცავი საფარის საჭიროებას გამორიცხავს ხელის დაბანის, ცურვის ან სხვა მსგავსი აქტივობების დროს, რაც მომხმარებლებს მეტ თავისუფლებას სთავაზობს დამატებითი სირთულეების გარეშე.რა თქმა უნდა, Hero PRO ერთ დღეში არ შექმნილა, ამას 4 წელი და 2.5 მილიონი დასჭირდა კვლევებისა თუ სატესტო მოდელებისთვის. მართალია, დიზაინი ახალია, მაგრამ მისია იგივე რჩება - გააუმჯობესოს ყოველდღიური ცხოვრება ტექნოლოგიების საშუალებით…

1745996079

უცნაურმა გალაქტიკამ, რომელსაც შავი მატერია არ აქვს, ასტრონომებს მოსვენება დააკარგვინა

მეცნიერებმა კიდევ ერთ გალაქტიკას მიაგნეს, რომელსაც შავი მატერია არ გააჩნია. მეცნიერებისთვის შავი მატერიის გარეშე გალაქტიკის აღმოჩენა იგივეა, რაც ჩრდილის დანახვა ობიექტის გარეშე. ბოლო ათი წლის განმავლობაში რამდენიმე მსგავსი აღმოჩენა გაკეთდა. ინფორმაციას LiveScience-ი აქვეყნებს.ყველა მათგანი ე.წ. ულტრადიფუზური გალაქტიკებია. შავი მატერია უხილავია, მაგრამ ასტრონომები ხვდებიან მის არსებობას იმაზე დაყრდნობით, თუ როგორ იქცევა ხილული მატერია სამყაროში. ის მატერიალური სამყაროს უდიდეს ნაწილს შეადგენს.ამ ამოუცნობი და უცნაური „კოლექციის“ ბოლო წევრი გალაქტიკა FCC 224-ია. იგი დედამიწიდან 65 მილიონი სინათლის წლის მანძილზე მდებარეობს.კვლევებმა აჩვენეს, რომ გალაქტიკას არ აქვს ძლიერი გრავიტაციული მიზიდულობა, რაც შავი მატერიისთვისაა დამახასიათებელი. მეცნიერებს FCC 224-ის თვისებების ახსნა ამ დროისთვის არ შეუძლიათ, თუმცა კვლევები გრძელდება.მეცნიერების ნაწილი თვლის, რომ FCC 224 ისევე, როგორც ჯუჯა გალაქტიკები, აირებით სავსე გალაქტიკების შეჯახების შედეგად წარმოიქმნენ. ამ შემთხვევაში აირი შავ მატერიას გამოეყოფა და გამოფრქვეულ აირში ვარსკვლავთწარმოქმნა ერთ ან რამდენიმე მსგავს გალაქტიკას ქმნის. თუმცა, ამ იდეის გასამყარებლად ჯერ კიდევ დიდი კვლევაა ჩასატარებელი.

1745995061

მეცნიერებმა კარიბის ზღვაში ორი აქამდე უცნობი ნიანგის სახეობა აღმოაჩინეს

მეცნიერებმა კარიბის ზღვაში ორი აქამდე უცნობი ნიანგის სახეობა აღმოაჩინეს. ჩატარებულმა დნმ-ის ანალიზმა ცხადყო, რომ ნიანგის ეს სახეობები კარიბის ზღვის იზოლირებულ კუნძულებზე - კოსუმელიზე და ბანკო ჩინჩოროზე ბინადრობენ.მეცნიერების თქმით, აქამდე უცნობი ნიანგების ჯიში გადაშენების პირას არის. ახალი სახეობებისთვის მეცნიერებს სახელი ჯერ არ შეურჩევიათ. სპეციალისტები ახლა მათი გენეტიკის შესწავლით არიან დაკავებულნი.„მიღებული მონაცემები მოულოდნელი აღმოჩნდა ჩვენთვის“, - განაცხადა კვლევის წამყვანმა ავტორმა ხოსე ავილა-სერვანტესმა.ძირითადი განსხვავება ამ ორ ახალ სახეობას შორის თავის ქალის ფორმასა და სიგრძეშია. მაგალითად, ბანკო ჩინჩოროზე მობინადრე ნიანგებს უფრო გრძელი და ფართო თავი აქვთ, ვიდრე კოსუმელის ნიანგებს.მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ეს აღმოჩენა ძალიან მნიშვნელოვანია მათი გადარჩენისთვის. ურბანიზაციის, ტურიზმისა და დაბინძურებული გარემოს გამო სხვადასხვა ცხოველთა თუ ქვეწარმავალთა სახეობები, შეიძლება ისე გადაშენდნენ, რომ ადამიანებმა მათი არსებობის შესახებ ცნობების მოპოვება ვერც კი მოასწრონ.„ახლა, როდესაც ჩვენ ვაღიარეთ ეს ნიანგები, როგორც ცალკე სახეობები, უკიდურესად მნიშვნელოვანია დავიცვათ მათი ბუნებრივი არსებობის გარემო“, - განაცხადა პროფესორმა ჰანს ლარსონმა.

1745929920

არქეოლოგებმა ეგვიპტელი პრინცის სამარხს მიაკვლიეს - ნახეთ რა აღმოაჩინეს მასში

არქეოლოგებმა ეგვიპტეში 4400 წლის წინანდელი სამარხი აღმოაჩინეს, რომელსაც ცრუ კარი აქვს. მაშინ სჯეროდათ, რომ ის "სულების შეღწევას ან იქიდან მათ გაღწევას" ხელს შეუშლიდა. იქ პრინცი უსერიფრე, მეფე უსერკაფის შვილია, დაკრძალული. მამამისი მეხუთე დინასტიის დროს ქვეყანას დაახლოებით ძვ.წ. 2465 -2458 წლებში მართავდა.ცრუ კარზე უსერიფრეს შესახებ წერია, რომ ის ორი რეგიონის "მემვკიდრე პრინცი", "მსაჯული", "მინისტრი" და "მმართველი" იყო, ასევე "სანაქებო ქურუმი". მეცნიერების თქმით, აქამდე მის არსებობაზე არც იცოდნენ და ვარაუდობენ, რომ პრინცის სახელში "რე" ეგვიპტურ მზის ღვთაება რა-ს უკავშირდება. კარი ვარდისფერი გრანიტისგანაა დამზადებული და მისი სიმაღლე 4.5 მეტრია, ხოლო სიგანე 1.2 მეტრს შეადგენს. დასაწყისში ხსენებული რწმენის გამო ძველეგვიპტურ სამარხებში ასეთი ცრუ კარები გავრცელებული იყო. ექსპერტები ამბობენ, რომ მისი ზომა და მასალა, რომლითაც შეიქმნა, გასაოცარია. მათი თქმით, საკარაში აქამდე ასეთი კარი არ იყო აღმოჩენილი, მისი შთამბეჭდავი ზომა თუ შეფერილობა კი პრინცის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს.იმ პერიოდში ეგვიპტეში მსგავს კარებს უფრო კირქვისგან ამზადებდნენ, რომელიც უხვად მოიპოვებოდა. ვარდისფერი და წითელი გრანიტი ქალაქ ასუანიდან მოჰქონდათ, ამიტომ ის უფრო ძვირად ღირებული იყო და სამეფო ან მაღალი ფენის წარმომადგენლების სამარხებისთვის გამოიყენებოდა. კართან ახლოს სწორედ წითელი გრანიტის შესაწირის მაგიდას მიაგნეს, რომელზეც საკვებს ტოვებდნენ იმ რწმენით, რომ მკვდარი ადამიანი მას როგორღაც შეჭამდა. რეალურად, ამ საკვებს დაკრძალვაში მონაწილე ქურუმები და მათი ოჯახები მოიხმარდნენ. სამარხის შესწავლით დადგინდა, რომ 26-ე დინასტიის დროს ის ხელმეორედ გამოიყენეს. ამ პერიოდში იქ ფარაონ ჯოსერის, მისი ცოლისა და შვილების ქანდაკება განათავსეს. ის ეგვიპტეს მესამე დინასტიის დროს მართავდა და საკარაში პირველი პირამიდაც მან ააშენა. ქანდაკების მახასიათებლების მიხედვით, შესაძლებელია, ის ამ პირამიდიდან იყოს გადმოტანილი, მაგრამ მიზეზი უცნობია. მასთან ერთად იმავე პერიოდის სხვა ქანდაკებასაც მიაკვლიეს.ეს მნიშვნელოვანია, რადგან მესამე დინასტიიდან ძალიან ცოტა ასეთი არტეფაქტია მოღწეული, განსაკუთრებით ქალის გამოსახულებით. სამარხში გათხრები ჯერ კიდევ მიმდინარეობს და პრინცის სარკოფაგი ჯერჯერობით არ აღმოუჩენიათ.

1745922373

VIDEO: გადაიღეს, როგორ ინაწილებენ და ჭამენ გარეული შიმპანზეები ალკოჰოლიან ხილს

ჩვენს უახლოეს ნათესავებში შემჩნეული ეს დამაინტრიგებელი მსგავსება მიუთითებს, რომ ალკოჰოლის მოხმარების ჩვენი ისტორია შეიძლება ჯერ კიდე იქიდან მოდის, როცა ჩვენი სახეობა არც არსებობდა.„ალკოჰოლის გაზიარება, მათ შორის ქეიფის მსგავსი ტრადიციებით, ხელს უწყობს სოციალურ კავშირთა გაძლიერებას. ახლა , როცა უკვე ვიცით, რომ გარეული შიმპანზეები ჭამენ და ერთმანეთს უზიარებენ ეთანოლის შემცველ ხილს, ჩნდება კითხვა — იღებენ თუ არა ისინიც ასეთივე სარგებელს?“, — ამბობს კვლევის ავტორი, ბრიტანეთის ექსეტერის უნივერსიტეტის პრიმატოლოგი ანა ბოულანდი.ბოულანდმა და მისმა კოლეგებმა ბრიტანეთიდან, კანადიდან და აშშ-დან, შეისწავლეს გვინეა-ბისაუს კანტანიესის ეროვნული პარკის ბინადარი დასავლური შიმპანზეები (Pan troglodytes verus).ეს შიმპანზეები მკვლევრებს შეჩვეული არ იყვნენ და შესაბამისად, მათი ბუნებრივი ქცევის შესასწავლად, ავტორებმა სამ სხვადასხვა ადგილას დააყენეს მოძრაობაზე აქტივირებადი კამერები. 

1745920831

ChatGPT-მ ქალის სიცოცხლე გადაარჩინა - ექიმებისგან განსხვავებით, მან ქალს სწორი კვლევა ურჩია

Fox News-ის ცნობით ჩრდილოეთ კაროლინაში მცხოვრებმა 40 წლის ლორენ ბენონმა ხელოვნური ინტელექტის დახმარებით საკუთარ თავს სიმსივნე აღმოუჩინა, რომელიც ექიმებს გამორჩათ.ქალს სხვადასხვა სიმპტომი თითების გაშეშება, ტკივილები და წონის კლება აწუხებდა,თუმცა დიაგნოზები მცდარი აღმოჩნდა. სასოწარკვეთილმა ChatGPT-ის დახმარებით დაიწყო კვლევა და ხელოვნურმა ინტელექტმა მას ურჩია ჰაშიმოტოს დაავადების შემოწმება.შემდგომმა ტესტებმა ფარისებრ ჯირკვალში სიმსივნე  გამოავლინა, რის შემდეგაც ლორენმა ოპერაცია გაიკეთა და ამბობს, რომ ხელოვნურმა ინტელექტმა მას სიცოცხლე შეუნარჩუნა.

1745920560

"შეუძლია, გაანადგუროს აგრესიული ვირუსები და ბაქტერიები..." - უახლესი გამოგონება

ნოტინჰემის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა გამოიგონეს საღებავის საფარი, რომელიც კლავს მავნე ბაქტერიებსა და ვირუსებს, მათ შორის გრიპს, COVID-19-ს , E. coli-ს და სტაფილოკოკს. ამის შესახებ InterestingEngineering წერს.აღნიშნულია, რომ ეს საღებავი შეიძლება გახდეს მარტივი და ფუნქციონალური საშუალება საავადმყოფოებში, ტრანსპორტსა და სხვა საზოგადოებრივ ადგილებში ზედაპირებზე ინფექციების გასანეიტრალებლად.საღებავში შედის სადეზინფექციო საშუალება, რომელიც ჩვეულებრივ გამოიყენება სტომატოლოგიასა და ქირურგიულ წმენდაში. მკვლევრებმა ის დაუმატეს ფისს, რომელიც გამოიყენება საღებავებისთვის. შედეგი არის ზედაპირის საფარი, რომლის ეფექტი აშკარა ხდება გაშრობისთანავე. ის კლავს ბაქტერიებს და არ ირეცხება და არ კარგავს ეფექტურობას შეხებისას."ამაღელვებელია ამ კვლევის პრაქტიკაში დანერგვა. საწყის კვლევებში ჩვენ დავამატეთ პოლიმერს სადეზინფექციო საშუალება ახალი ანტიმიკრობული საღებავის შესაქმნელად, რომელსაც აქვს შესანიშნავი ეფექტურობა; ის ასევე არ ვრცელდება გარემოში და არ ირეცხება ზედაპირებზე შეხებისას", - თქვა კვლევის ლიდერმა.საავადმყოფოს საწოლები, ტუალეტის სავარძლები, მაგიდები და სხვა მძიმე ზედაპირები საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში შეიცავს სხვადასხვა ბაქტერიებსა და ვირუსებს, რომელთა წინააღმდეგ რეგულარული გაწმენდა უძლურია.საავადმყოფოებში ეს ზედაპირები ხდება საშიში, წამლებისადმი მდგრადი ინფექციების გამრავლების საფუძველი. უფრო მეტიც, ეს მიკროორგანიზმები თანაარსებობენ, იზიარებენ რეზისტენტობის გენებს და წარმოქმნიან უფრო აგრესიულ შტამებს.არსებული პროდუქტებისგან განსხვავებით, რომლებიც დროთა განმავლობაში კარგავენ აქტივობას ან საზიანოა ადამიანის ჯანმრთელობისთვის, ახლად გამოგონილი პროდუქტის აქტიური ნივთიერება რჩება ეფექტური და უსაფრთხო.მკვლევრებმა განაცხადეს, რომ საღებავი ეფექტური იყო სხვადასხვა პლასტმასის და ლითონის ზედაპირებზე, რაც მას შესაფერისს ხდის არა მხოლოდ საავადმყოფოებისთვის, არამედ ისეთი ინდუსტრიებისთვის, როგორიცაა ავიაცია, რკინიგზა და სხვა.

1745839140

ზონდმა მზე ყველაზე ფართო ხედით გადაიღო - ნახეთ ვარსკვლავის გასაოცარი სურათი

ევროპის კოსმოსური სააგენტოს ზონდმა Solar Orbiter მზის ისეთი სურათი გადაიღო, რომლის მსგავსიც აქამდე ნანახი არ გვქონდა. 2 თვის წინ მან ვენერას გრავიტაცია გამოიყენა, რათა ჩვენი სისტემის სიბრტყე დაეტოვებინა და ვარსკვლავის პოლუსების ხედი ჰქონოდა.მზესთან ახლო მანძილზე მან 31 მარტს ჩაიარა, თუმცა მანამდე კადრები 77 მილიონი კილომეტრი დისტანციიდან აღბეჭდა. შედეგად მზის ყველაზე ფართო მაღალი გარჩევადობის გამოსახულება მივიღეთ, რომელიც 9 მარტს გადაღებული 200 კადრისგან შედგება. საერთო ჯამში, ფოტო 12 544/12 544 პიქსელს აერთიანებს.„Solar Orbite-ის უნიკალურობას ორი მთავარი რამ განსაზღვრავს: პირველი ისაა, რომ იგი მზესთან ძალიან ახლოს მიდის და მზის პირვანდელ ქართან თავად ვარსკვლავის ურთიერთქმედების შესწავლის შესაძლებლობას გვაძლევს; მეორე ისაა, რომ მომდევნო წლიდან მზის პოლუსების მიმდებარედ არსებულ მაგნიტურ ველებს დავაკვირდებით", - განაცხადა მისიაზე მომუშავე, დევიდ უილიამსმა 2024 წელს. აღსანიშნავია, რომ ჩვენს ვარსკვლავს შეუიარაღებელი თვალით ასეთი სახით ვერ დავინახავთ, რადგან ის უკიდურეს ულტრაიისფერ სპექტრშია დაფიქსირებული. ამან მეცნიერებს საშუალება მისცა, რომ მზის აქტიურობა დეტალურად აღებეჭდათ.სურათზე ნაჩვენებია მზის ლაქები და მისი გვირგვინიდან, ანუ ატმოსფეროს ზედა ფენიდან, ამოშვერილი პლაზმის ნაკადები, რომლებიც მაგნიტურ ველს უკავშირდება. თავად გვირგვინი ცხელი აირის გამო კაშკაშებს, ზოგან კი უფრო „გრილი" (10 000 გრადუსი ცელსიუსი ტემპერატურის) მატერია მუქად შეინიშნება.ეს და სხვა მსგავსი სურათები მზეზე მიმდინარე პროცესების უკეთ შესწავლაში გვეხმარება, რაც მნიშვნელოვანია, რადგან ის დედამიწის გარშემო ე.წ. კოსმოსურ ამინდს განსაზღვრავს.