1765955018

4 ეფექტიანი გზა უძილობასთან გასამკლავებლად

ბოლო პერიოდში უძილობას სულ უფრო მეტი ადამიანი უჩივის, რაც ხშირად სტრესითა და ცხოვრების სწრაფი ტემპით არის განპირობებული. სტატისტიკის მიხედვით, მსოფლიო მოსახლეობის დაახლოებით 16%-ს უძილობის (ინსომნიის) გარკვეული ფორმა აქვს, 20-30%-ს კი ძილის დარღვევები პერიოდულად ახსენებს თავს.სტატიაში, რომელსაც ფარმაცევტული კომპანია „სმარტფარმი“ წარმოგიდგენთ, მიმოვიხილავთ უძილობის გამომწვევ მიზეზებსა და მათთან გამკლავების გზებს.რა არის უძილობა და რა იწვევს მას?უძილობა შეიძლება დროებითი პრობლემა იყოს, რომელმაც თავი ცხოვრების სტრესულ პერიოდებში იჩინოს ან იყოს ქრონიკული და გაგრძელდეს კვირებისა და თვეების განმავლობაში. ის სხვადასხვა ფორმით ვლინდება:● დაძინების სირთულე – ამ შემთხვევაში ჩასაძინებლად ჩვეულებრივზე მეტი დრო გჭირდებათ, რადგან ვერ ახერხებთ მოსვენებასა და გონების გათიშვას.● ხშირი გაღვიძებები – ღამის განმავლობაში რამდენჯერმე იღვიძებთ უმიზეზოდ ან უმნიშვნელო ხმაურზე, რაც ძილის უწყვეტობას არღვევს.● ძალიან ადრე გაღვიძება – დილაობით საჭიროზე ადრე გეღვიძებათ და ვეღარ ახერხებთ ხელახლა ჩაძინებას.● ზედაპირული ძილი – ძილი იმდენად ზედაპირულია, რომ გაღვიძების შემდეგ ვერ გრძნობთ თავს გამოძინებულად და დასვენებულად.ამ სიმპტომების გახანგრძლივების შემთხვევაში მნიშვნელოვნად ქვეითდება ცხოვრების ხარისხი, კონკრეტულად, ქვეითდება ენერგია და ფოკუსირების უნარი, ირღვევა ემოციური სტაბილურობა და იზრდება ჯანმრთელობის პრობლემების განვითარების რისკი.რაც შეეხება უძილობის გამომწვევ ფაქტორებს, მათ შორის ყველაზე ხშირია:● სტრესი და შფოთვა – გადაღლილი გონება ვერ მშვიდდება და ძილის რეჟიმი ირღვევა.● არაჯანსაღი ჩვევები – არარეგულარული ძილის გრაფიკი, ღამისთევა, მძიმე საკვები მიღება ძილის წინ და სხვა.● გარემო ფაქტორები – ხმაური, სინათლე, არაკომფორტული ტემპერატურა.● ტექნიკის ჭარბად გამოყენება – ტელეფონისა და კომპიუტერის გამოსხივება აფერხებს მელატონინის გამოყოფას.● სამედიცინო მდგომარეობები და მედიკამენტები – როგორებიცაა ჰორმონალური დისბალანსი და ტკივილი. ძილის დარღვევებს ზოგჯერ გარკვეული მედიკამენტებიც იწვევს.რატომ არის უძილობა საზიანო?ძილის დროს ორგანიზმი რეგენერაციის ფაზას გადის – თავის ტვინი ახდენს ინფორმაციის დამუშავებას, ჰორმონები რეგულირდება, იმუნური სისტემა ძლიერდება და, ზოგადად, მიმდინარეობს სხვადასხვა მნიშვნელოვანი ბიოქიმიური პროცესი. შესაბამისად, ძილის დარღვევები იწვევს როგორც ფიზიკური, ისე ფსიქიკური ფუნქციების დაქვეითებას. მათ შორის ყველაზე საყურადღებოა:● იმუნიტეტის დაქვეითება – ძილში აქტიურდება იმუნური უჯრედების რეგენერაცია. როდესაც საკმარისად არ გძინავთ, იმუნიტეტი სუსტდება, რაც არა მხოლოდ ვირუსებთან ბრძოლას ართულებს, არამედ ზრდის ანთებითი პროცესების ალბათობასაც.● გულისა და სისხლძარღვების პრობლემები – ქრონიკული უძილობა დაკავშირებულია სისხლის წნევის მატებასთან, გულის რიტმის დარღვევებთან და სისხლძარღვების გამძლეობის შემცირებასთან. ღრმა ძილის ფაზაში ხდება გულის და არტერიების დატვირთვის შემცირება, ამიტომ მისი დეფიციტი გულის ჯანმრთელობაზე პირდაპირ გავლენას ახდენს.● დეპრესია და შფოთვა – უძილობის დროს რთულდება ემოციების კონტროლი და სტრესთან გამკლავება. ორგანიზმში იმატებს სტრესის ჰორმონის – კორტიზოლის დონე, რაც კიდევ უფრო აუარესებს განწყობას და ქმნის მძიმე ემოციურ ფონს.● კოგნიტიური ფუნქციების დაქვეითება – ძილის დარღვევების დროს თავს იჩენს ყურადღების დეფიციტი, რთულდება გადაწყვეტილების მიღების პროცესი და ინფორმაციის დამუშავება. ხანგრძლივ პერსპექტივაში კი ქრონიკული უძილობა მეხსიერების გაუარესებასაც იწვევს.4 ეფექტიანი გზა უძილობასთან გასამკლავებლადუძილობასთან ბრძოლა შეიძლება ადვილი არ იყოს, თუმცა სწორი მიდგომით ხარისხიანი ძილის აღდგენა შესაძლებელია. ქვემოთ წარმოდგენილია ოთხი სტრატეგია, რომელიც ამ პროცესში დაგეხმარებათ.დაიცავით ძილის ჰიგიენა – ძილის ჰიგიენა გულისხმობს კონკრეტულ ჩვევებსა და რუტინებს, რომლებიც ხელს უწყობს სწრაფ ჩაძინებას და ხარისხიან ძილს. მიეჩვიეთ ერთსა და იმავე დროს დაძინებასა და გაღვიძებას. შეზღუდეთ კოფეინის მიღება საღამოს საათებში, ასევე არ მიიღოთ მძიმე საკვები ძილის წინ. გამოიყენეთ სარელაქსაციო ტექნიკები– დაძინებამდე, სასურველია, ნერვული სისტემა მშვიდ ფაზაში გადაიყვანოთ. ამისთვის შეგიძლიათ მიმართოთ სუნთქვით ვარჯიშებს, მედიტაციას, მსუბუქ გაწელვებს, ასევე, მიიღოთ თბილი შხაპი.შექმენით იდეალური გარემო ძილისთვის – ჩააბნელეთ ოთახი, რადგან სიბნელე ხელს უწყობს ძილის ჰორმონის – მელატონინის გამოყოფას. ასევე, შეძლებისდაგვარად შეზღუდეთ ხმაური, ოთახში კი შეეცადეთ შეინარჩუნოთ 18–20°C ტემპერატურა. საჭიროების შემთხვევაში, მიმართეთ სპეციალისტს – სპეციალისტთან კონსულტაცია აუცილებელია იმ შემთხვევაში, როცა ძილის პრობლემები ორ კვირაზე მეტხანს გრძელდება. ეს კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია, თუ ამჩნევთ ყურადღების უნარისა და ენერგიის დაქვეითებას, ძლიერ შფოთვასა და დეპრესიის ნიშნებს. სპეციალისტის დახმარებით შეძლებთ პრობლემის დროულად იდენტიფიცირებას და მკურნალობას, რაც უფრო სწრაფად დაგიბრუნებთ ჯანსაღ ძილს, შესაბამისად, ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობას.დაბოლოს, თუ გადაწყვეტთ დამხმარე საშუალების გამოყენებას, გირჩევთ წინასწარ მოიძიოთ ინფორმაცია მედიკამენტზე. ერთ-ერთი უსაფრთხო და სანდო საშუალებაა მელაქსენ B, რომელიც დაგეხმარებათ ცირკადული რითმის მოწესრიგებასა და ძილისა და სიფხიზლის ფაზების დარეგულირებაში. პრეპარატზე მეტის გასაგებად მიმართეთ თქვენს მკურნალ ექიმს. 

1765817049

ჯანდაცვის მინისტრის თქმით, პირველადი ჯანდაცვა მომდევნო წელს ერთ-ერთ პრიორიტეტულ მიმართულებად რჩება და სახელმწიფო ამ მიმართულებით მნიშვნელოვან რეფორმებს გააგრძელებს

"ჯანდაცვის სერვისების ხარისხი კიდევ უფრო მეტად დაიხვეწება. მომდევნო წლის განმავლობაში, კიდევ უფრო მეტად იქნება ორიენტირებული პაციენტისთვის საუკეთესო შედეგების მიღწევაზე. ბუნებრივია, რომ ეს დამატებით გაზრდილი შესაძლებლობებია ჩვენთვის და გაზრდილი პასუხისმგებლობაც, რომ თითოეული თეთრი, რომელიც იქნება გამოყოფილი ჯანდაცვისთვის მაქსიმალურად ეფექტიანად იყოს გამოყენებული", - აღნიშნულის შესახებ მიხეილ სარჯველაძემ, სამინისტროს ბიუჯეტის ზრდასთან დაკავშირებით განაცხადა.მინისტრმა აღნიშნა, რომ ერთ-ერთ პრიორიტეტულ მიმართულებად რჩება პირველადი ჯანდაცვა და მომდევნო წელს, სახელმწიფო, ამ მიმართულებით, მნიშვნელოვან რეფორმებს გააგრძელებს."ეს არის ყველაზე ხშირად გამოყენებადი სამედიცინო სერვისი, რომელიც ყველაზე მეტი ეფექტის მომტანი უნდა იყოს თითოეული მოქალაქისთვის. საბედნიეროდ ყველა მოქალაქეს რთული და კომპლექსური მკურნალობა არ სჭირდება და იმისათვის, რომ რაც შეიძლება ნაკლებ ადამიანს სჭირდებოდეს ასეთი მკურნალობა, აი, ამ ფუნქციის მატარებელია მთლიანად პირველადი ჯანდაცვის რგოლი, იმისათვის, რომ რაც შეიძლება ეფექტურად ახდენდეს ადამიანი მძიმე დაავადებების პრევენციას. იმავდროულად ეს არის რგოლი, რომელიც სწორ მიმართულებას აძლევს ადამიანს, რომელსაც აქვს გარკვეული კითხვები ჯანდაცვის სექტორთან დაკავშირებით - სად უნდა გააგრძელოს მკურნალობა, რომელ სპეციალისტს მიმართონ, რამდენად აუცილებელია ჰოსპიტალიზაცია თუ შეიძლება, შემთხვევა, იმართებოდეს სახლშიც და ა.შ. იმისათვის, რომ მარტო არ აღმოჩნდეს დაავადებასთან ბრძოლაში ადამიანი, პირველი მრჩეველი, ვინც ჰყავს მას, არის პირველადი ჯანდაცვა. აქედან გამომდინარე, ნათელია, რამდენად დიდია მნიშვნელობა ამ რგოლის გამართული ფუნქციონირებისა და პოტენციალი, რომელიც მას აქვს. პირველადი ჯანდაცვის სისტემაში, მიცემული რჩევების შედეგად, შესაძლოა არსებითად შემცირდეს ჰიპერტენზიის შემთხვევები, შეიძლება თავიდან იქნეს არიდებული ისეთი გართულებები, როგორიც არის ინსულტი  და სხვა", - განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.

1765790839

ირაკლი სასანია და ირინა წაქაძე საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიის წარმომადგენლებს შეხვდნენ

ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილეები, ირაკლი სასანია და ირინა წაქაძე საერთაშორისო სავალუტო ფონდის (IMF) მისიის წარმომადგენლებს შეხვდნენ.შეხვედრაზე, განხილული იყო ჯანმრთელობისა და  სოციალური დაცვის სფეროში მიმდინარე და დაგეგმილი რეფორმები, დასაქმება და აქტიური შრომის ბაზრის პოლიტიკა, ფინანსური მდგრადობა, ასევე - სახელმწიფოს პრიორიტეტები, მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვის მიმართულებით.მხარეებმა, ყურადღება გაამახვილეს ჯანდაცვის სისტემის ეფექტიანობის გაზრდაზე, სერვისებზე ხელმისაწვდომობის კიდევ უფრო გაუმჯობესებასა და სოციალური პროგრამების განვითარებაზე.საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მისიის წევრებმა, საქართველოს მთავრობასთან მჭიდრო თანამშრომლობის მზადყოფნა კიდევ ერთხელ გამოთქვეს.

1765460009

ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის კამპანიის ფარგლებში, ზრუნვის სააგენტომ, 90-ზე მეტი საინფორმაციო შეხვედრა გამართა

ქალთა მიმართ ძალადობის წინააღმდეგ ბრძოლის 16 დღიანი კამპანიის ფარგლებში, სახელმწიფო ზრუნვისა და ტრეფიკინგის მსხვერპლთა, დაზარალებულთა დახმარების სააგენტომ, ქვეყნის ყველა მუნიციპალიტეტში, 90-ზე მეტი საინფორმაციო შეხვედრა გამართა. შეხვედრებში  მონაწილეობა 2 720-მა პირმა მიიღო.კამპანია, მიზნად ისახავდა ქალთა მიმართ და ოჯახში ძალადობის საკითხებზე საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებას, პრევენციული ღონისძიებების მნიშვნელობაზე ყურადღების გამახვილებასა და ძალადობის მსხვერპლთათვის სახელმწიფო მომსახურებების ხელმისაწვდომობის პოპულარიზაციას.საინფორმაციო შეხვედრები ჩატარდა სხვადასხვა სამიზნე ჯგუფთან, მათ შორის, ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლებთან, პროფესიული და უმაღლესი სასწავლებლების  სტუდენტებთან,  სკოლის მოსწავლეებთან, მასწავლებლებთან და სხვა დაინტერესებულ პირებთან.კამპანიის ფარგლებში გავრცელდა საინფორმაციო მასალები ქართულ, სომხურ და აზერბაიჯანულ ენებზე, რომელიც გაეროს ქალთა ორგანიზაციის მხარდაჭერით დამზადდა. ტელე და რადიო არხებზე განთავსდა სოციალური ვიდეო და აუდიო რგოლები „ძალადობის მსხვერპლთა დახმარების საკონსულტაციო ცხელი ხაზის - 116 006“  შესახებ.სახელმწიფო ზრუნვის სააგენტო მომავალშიც გააგრძელებს მსგავსი შეხვედრების გამართვას სხვადასხვა ჯგუფებთან.

1765440001

გრიპის სეზონი საქართველოში: მდგომარეობა სტაბილურია, ვაქცინაცია აქტიურად გრძელდება

საქართველო გრიპის სეზონს მზად ხვდება. ამჟამად, ქვეყნის ყველა რეგიონში, ძირითადად, A/H3N2 ვირუსი ცირკულირებს. ასევე, დაფიქსირებულია სხვა სეზონური რესპირაციული ვირუსები — რინოვირუსები, პარაგრიპი, რესპირატორული სინციტიური ვირუსი და სხვა.ვირუსი, ძირითადად, სახლის პირობებში, ოჯახის ექიმის მიერ იმართება. გრიპის წლევანდელ შტამებზე მოქმედი ვაქცინა ქვეყანაში აქტიურად გამოიყენება და დაახლოებით, 150 000 ადამიანი უკვე აიცრა. ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ შეძენილი ფრანგული წარმოების, ოთხკომპონენტიანი სეზონური ვაქცინა ყველა მსურველისთვის ხელმისაწვდომია და უფასოდ ტარდება.გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია რეკომენდებულია მოსახლეობის ყველა ჯგუფისთვის, განსაკუთრებით კი მნიშვნელოვანია მაღალი რისკის მქონე პირებისთვის, როგორებიცაა ორსულები, მოხუცები, ბავშვები (6 თვიდან), სუსტი იმუნური სისტემის და ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები.ვაქცინაციასთან ერთად, ვირუსის გავრცელების პრევენციის მიზნით, მნიშვნელოვანია ხელების ხშირი დაბანა, ოთახების განიავება, სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებისგან თავის არიდება.დღეს არსებული ეპიდსიტუაციის შეფასებით, პროცესი სრულად მართულია და ჯანდაცვის სისტემა მზადაა სეზონის მიმდინარეობის შესაბამისად, მოსახლეობას დროული და ხარისხიანი მომსახურება გაუწიოს.

1765438960

მიხეილ სარჯველაძემ, სამედიცინო სექტორის წარმომადგენლებთან ერთად, სისხლისა და მისი კომპონენტების ხარისხისა და უსაფრთხოების კანონთან დაკავშირებული სამართლებრივი აქტები განიხილა

ჯანდაცვის მინისტრი სამედიცინო სექტორის წარმომადგენლებს შეხვდა და ადამიანის სისხლისა და მისი კომპონენტების ხარისხისა და უსაფრთხოების შესახებ კანონთან დაკავშირებული სამართლებრივი აქტები განიხილა.მიხეილ სარჯველაძის განცხადებით, რეფორმის მთავარი მიზანი უსაფრთხო და ხარისხიანი სისხლის პროდუქტების ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფაა, ცვლილებების დანერგვის პროცესში კი აუცილებელია სექტორის უშუალო ჩართულობა და მათი მოსაზრებების გათვალისწინება. მინისტრმა განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა უანგარო დონაციის ხელშეწყობაზე, რაც ევროდირექტივების მოთხოვნათა შესაბამისად, უსაფრთხოების მაღალ სტანდარტებს ამკვიდრებს.შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ რეფორმის განხორციელების პროცესში, ხარისხთან ერთად, განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა სისხლის პროდუქტების მიწოდების უწყვეტობის უზრუნველყოფას.რეფორმის სრულყოფის მიზნით, სამუშაო შეხვედრები მომავალშიც გაგრძელდება, სადაც ჰემატოლოგები, სისხლის ბანკებისა და ჰოსპიტალური სექტორის წარმომადგენლები, მიმდინარე ცვლილებებთან დაკავშირებით, თავიანთ წინადადებებსა და რეკომენდაციებს წარადგენენ.წარმოდგენილი კანონქვემდებარე აქტების მიხედვით, სისხლის უსაფრთხო პროდუქტებით უზრუნველყოფის მიზნით, უმჯობესდება დონორთა შერჩევისა და ტესტირების პროცედურები, ინერგება სისხლისა და მისი კომპონენტების მიკვლევადობისა და ჰემოზედამხედველობის სისტემა, განისაზღვრება სისხლის დაწესებულებების ლიცენზირების ახალი წესები, რაც ხელს შეუწყობს მთლიანად ტრანსფუზიოლოგიის სექტორის ხარისხობრივ განვითარებას.

1765396929

BBC: კიბოს გენის მატარებელი დონორის სპერმა გამოიყენეს ევროპის 14 ქვეყანაში (მათ შორის საქართველოში) - ბავშვთა ნაწილი უკვე გარდაცვლილია

14 ორგანიზაციის მიერ ჩატარებული ჟურნალისტური გამოძიებით გამოვლინდა სპერმის დონორი, რომლის სპერმა გამოიყენეს ევროპის 14 ქვეყანაში (მათ შორის საქართველოში), დონორის სპერმამ მუტაცია განიცადა და მასში კიბოს კოდი აღმოჩნდა - ბავშვთა დიდ ნაწილს კიბოს გენი აღმოაჩნდა,  ნაწილი კი უკვე გარდაცვლილიაროგორც გამოძიებაში მონაწილე BBC იუწყება, ამ ბავშვების ნაწილი უკვე გარდაიცვალა და მხოლოდ მცირე რაოდენობა, ვინც მუტაცია მემკვიდრეობით მიიღო, გადაურჩება კიბოს მძიმე დიაგნოზს. დანიის ევროპის სპერმის ბანკმა, რომელმაც სპერმა გაყიდა, დაზარალებულ ოჯახებს “ღრმა თანაგრძნობა“ გამოუცხადა და აღიარა, რომ სპერმა ზოგიერთ ქვეყანაში, მათ შორის საბერძნეთში, ძალიან ბევრი ბავშვის მამობისთვის გამოიყენეს, რაც BBC-ის სტატიაშია ასახული.აღნიშნული სპერმა ანონიმური მამაკაცისგან იყო, რომელსაც სტუდენტობისას დონაციისთვის ანაზღაურებას 2005 წლიდან უხდიდნენ და შემდეგ ქალები დაახლოებით 17 წლის განმავლობაში იყენებდნენ. მამაკაცმა დონორის სკრინინგის ტესტები ჩააბარა, მაგრამ მის ზოგიერთ უჯრედში დნმ-მა დაბადებამდე მუტაცია განიცადა.“ამან გამოიწვია TP53 გენის დაზიანება, რომელიც გადამწყვეტ როლს ასრულებს ორგანიზმში უჯრედების კიბოს განვითარების თავიდან აცილებაში.დონორის სხეულის უმეტესი ნაწილი არ შეიცავს TP53-ის საშიშ ფორმას, მაგრამ მისი სპერმის 20%-მდე შეიცავს. თუმცა, დაზიანებული სპერმიდან დაბადებულ ბავშვებს ეს მუტაცია სხეულის ყველა უჯრედში ექნებათ. ეს ცნობილია როგორც ლი ფრაუმენის სინდრომი და მას თან ახლავს კიბოს განვითარების 90%-იანი შანსი, განსაკუთრებით ბავშვობაში, და ძუძუს კიბოს განვითარების მოგვიანებით ასაკში“, – იტყობინება BBC.“ეს საშინელი დიაგნოზია. ძალიან რთული დიაგნოზია ოჯახისთვის, არსებობს ამ რისკით ცხოვრების მთელი ცხოვრების ტვირთი“, – თქვა კლერ ტერნბულმა, ლონდონის კიბოს კვლევის ინსტიტუტის კიბოს გენეტიკოსმა.ქვეყნები, სადაც აღნიშნული სპერმა გამოიყენეს, რუკის მიხედვით:    

1765368562

მიხეილ სარჯველაძემ, ტრანსცხიმების ელიმინაციის საკითხებზე გამართულ კონფერენციაში მიიღო მონაწილეობა

ჯანდაცვის მინისტრმა მიხეილ სარჯველაძემ, ტრანსცხიმების ელიმინაციის საკითხებზე გამართულ კონფერენციაში მიიღო მონაწილეობა.ღონისძიება მიზნად ისახავდა საქართველოს მიერ, ამ მიმართულებით მიღწეული შედეგების შეჯამებასა და სამომავლო ნაბიჯების განსაზღვრას.კონფერენციაზე, ჯანდაცვის სამინისტროს, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის, ასევე - საჯარო და აკადემიური სექტორის წარმომადგენლებმა არსებული პროგრესი განიხილეს და რეგულირების ეფექტურ მექანიზმებზე იმსჯელეს.მიხეილ სარჯველაძის განცხადებით, საქართველო მზად არის, კიდევ უფრო გააძლიეროს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკა და ტრანსცხიმების აღმოფხვრის მიმართულებით, სამაგალითო ქვეყანა გახდეს. მინისტრმა აღნიშნა, რომ საერთაშორისო გამოცდილების გაზიარება მნიშვნელოვან წვლილს შეიტანს არსებული  პოლიტიკის დახვეწასა და ეფექტიანობის ზრდაში.ღონისძიებაზე, ხაზგასმით აღინიშნა, რომ ქვეყანაში განხორციელებული რეფორმები მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მოსახლეობის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებასა და არაგადამდები დაავადებების პრევენციას. დაისახა კონკრეტული ამოცანები, რათა საქართველომ, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ტრანსცხიმებისელიმინაციის სერტიფიკატი მოიპოვოს.კონფერენცია ჯანდაცვის სამინისტროსა და ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ორგანიზებით გაიმართა. მასში მონაწილეობდნენ: გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე ლაშა ავალიანი, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის საქართველოსა და ევროპის რეგიონული ოფისების, დაავადებათა კონტროლისა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრისა და აკადემიური სფეროს  წარმომადგენლები.

1765276804

რატომ არის პნევმონია სახიფათო დაავადება?

პნევმონია სერიოზული ინფექციური დაავადებაა, რომელიც ფილტვების ალვეოლების დაზიანების შედეგად ვითარდება. ალვეოლები ფილტვებში არსებული მიკროსკოპული ბუშტუკებია, რომლებიც ჟანგბადის მიმოცვლას უზრუნველყოფს. პნევმონიის დროს ისინი სითხით, ჩირქით ან ლორწოთი ივსება, რაც აფერხებს სუნთქვის პროცესს.ფილტვების ანთებამ შესაძლოა გამოიწვიოს ისეთი სერიოზული გართულებები, როგორებიცაა სუნთქვის უკმარისობა, სეფსისი, ფილტვის აბსცესი, პლევრიტი ანუ ფილტვების გარსის ანთება. ასეთ დროს აუცილებელი ხდება პაციენტის ჰოსპიტალიზაცია და ინტენსიური თერაპია. დაგვიანებული მკურნალობის შემთხვევაში ის შეიძლება ლეტალურადაც დასრულდეს.ფილტვების ანთების გამწვავების რისკი განსაკუთრებით მაღალია ხანდაზმულ ადამიანებში, ჩვილებსა და პატარა ბავშვებში, დაქვეითებული იმუნური სისტემის მქონე პირებში, სუნთქვითი ან გულის ქრონიკული დაავადების მქონე პაციენტებში და ა.შ.ჩვენი სტატიის მიზანია სწორი და ამომწურავი ინფორმაციის მიწოდებით, მკითხველს დაავადების ადრეული ნიშნების ამოცნობასა და გართულებების აცილებაში დავეხმაროთ. მისი წარმდგენია ფარმაცევტული კომპანია „სმარტფარმი“, რომელიც ქართულ ფარმაცევტულ ბაზარს ორიგინალი, სერტიფიცირებული და მაღალი ხარისხის ევროპული მედიკამენტებით ამარაგებს.პნევმონიის გამომწვევი მიზეზები და ტიპებიპნევმონია ანუ ფილტვების ანთება სხვადასხვა ფორმით გვხვდება. თითოეულ მათგანი განსხვავებული სიმპტომებით, მიმდინარეობითა და მკურნალობის მეთოდებით გამოირჩევა. არსებობს პნევმონიის შემდეგი სახეები:● ბაქტერიული პნევმონია – ის დაავადების ყველაზე გავრცელებული ფორმაა. მას ხშირად იწვევს Streptococcus pneumoniae, თუმცა დაავადება შეიძლება განვითარდეს სხვა ბაქტერიების ზემოქმედებითაც, მათ შორის Klebsiella pneumoniae-თი.ბაქტერიული პნევმონია ხშირად ვლინდება მაღალი ტემპერატურით, სისუსტითა და სველი ხველით. მკურნალობა ხშირად მოითხოვს ძლიერ ანტიბიოტიკებს, ამიტომ მედიკამენტების სწორად შერჩევა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია.● ვირუსული პნევმონია – გამოწვეულია ისეთი ვირუსებით, როგორებიცაა გრიპის, პარაგრიპის, რესპირატორულ-სინციტიური ვირუსი (RSV) ან COVID-19. ხშირად დაავადების ვირუსული ფორმა იწყება მსუბუქი სიმპტომებით – ცხელებით, თავის ტკივილითა და მშრალი ხველით. პნევმონიის ეს ტიპი ძირითადად სიმპტომურ მკურნალობას მოითხოვს, თუმცა მძიმე შემთხვევებში ინიშნება ანტივირუსული პრეპარატები და სპეციალური მედიკამენტები იმუნური სისტემის გასაძლიერებლად.● მიკოპლაზმით გამოწვეული პნევმონია – ამ ფორმას ხშირად „ატიპურ პნევმონიას“ უწოდებენ. ის განსაკუთრებით ხშირია ახალგაზრდებში და გამოირჩევა შედარებით მსუბუქი, მაგრამ ხანგრძლივი მიმდინარეობით. დამახასიათებელია მშრალი, გამაღიზიანებელი ხველა, ყელის ტკივილი და საერთო სისუსტე. მიუხედავად მსუბუქი სიმპტომებისა, მიკოპლაზმური პნევმონია საჭიროებს სპეციალურ ანტიბიოტიკურ მკურნალობას.● პნევმოცისტური პნევმონია – სოკოვანი წარმოშობის იშვიათი ფორმაა, რომელსაც იწვევს Pneumocystis jirovecii. ის ძირითადად გვხვდება იმ პაციენტებში, ვისაც იმუნური სისტემა სერიოზულად აქვთ დაქვეითებული, მაგალითად, შიდსის მქონე პირებში. დაავადება ხშირად პროგრესირებს ფარულად, მაგრამ შეიძლება სწრაფად გადაიზარდოს სუნთქვის მძიმე უკმარისობაში. მკურნალობა მოიცავს სპეციფიკურ ანტიმიკოტურ თერაპიას.● კლებსიელას პნევმონია – დაავადების განსაკუთრებულად აგრესიული ფორმაა, რომელიც მძიმე ანთებით და ჩირქოვანი გამონადენით მიმდინარეობს. ხშირად აზიანებს ალვეოლებს და ტოვებს ნეკროზულ დაზიანებებს ფილტვის ქსოვილში. მისი განვითარების ყველაზე მაღალი რისკი აქვთ ხანდაზმულებსა და ალკოჰოლის მომხმარებელ პირებს. საჭიროებს ინტენსიურ მკურნალობას, ანტიბიოტიკების კომბინაციას და ზოგჯერ ჰოსპიტალიზაციასაც კი.● ასპირაციული პნევმონია – ვითარდება მაშინ, როცა საკვები, სითხე ან კუჭის შიგთავსი შემთხვევით ხვდება სასუნთქ გზებში და ფილტვებში. ასეთი შემთხვევა ხშირია ნევროლოგიური დარღვევების, გონებრივი დაბინდვის ან ღრმა ძილის ფონზე. მკურნალობა მიმართულია როგორც ინფექციის კონტროლისკენ, ისე ასპირაციის თავიდან აცილებისკენ, რაც გულისხმობს სიფრთხილეს საკვების მიღებისას და სხეულის სწორი პოზიციის შენარჩუნებას.● ატიპური პნევმონია – ტრადიციული ფორმებისგან მსუბუქი სიმპტომებითა და ნაკლებად გამოხატული კლინიკური სურათით განსხვავდება. მას ხშირად იწვევს Mycoplasma, Chlamydia ან Legionella. ამ ტიპის პნევმონია შეიძლება არ აისახოს რენტგენზე და საჭიროებდეს დამატებით დიაგნოსტიკურ კვლევებს. მიუხედავად იმისა, რომ სიმპტომები ზოგჯერ მსუბუქია, უყურადღებობის შემთხვევაში შესაძლოა მარტივად გართულდეს და გამოიწვიოს მძიმე სუნთქვითი პრობლემები.ფილტვების ანთების რა სიმპტომებს უნდა მიაქციოთ ყურადღება?პნევმონიის ამოცნობას ჩვენ მიერ ქვემოთ ჩამოთვლილი კლინიკური ნიშნებით მარტივად შეძლებთ. მისი ყველზე გავრცელებული სიმპტომებია:● მაღალი ტემპერატურა –  ტემპერატურა ხშირად 38-40°C-მდე იმატებს და თან ახლავს შემცივნება, ოფლიანობა და საერთო სისუსტე.● სუნთქვის გაძნელება – შეიძლება პაციენტი ასევე უჩიოდეს ტკივილის ჩასუნთქვის დროს. ასეთ დროს აუცილებელია სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.● მკერდის ტკივილი ან წვის შეგრძნება – ეს ზოგჯერ გამოწვეულია ფილტვების გარსის ანთებით (პლევრიტით). ასეთ შემთხვევაში საჭიროა სრულფასოვანი გამოკვლევა, რათა გამოირიცხოს სხვა სერიოზული მდგომარეობები, მათ შორის გულის დაავადებები.● ხველა ნახველით – თავდაპირველად ხველა, ჩვეულებრივ, მშრალია, თუმცა შესაძლოა დაავადების გამწვავებასთან ერთად მას თან ახლდეს სქელი, ჩირქოვანი ან მოყავისფრო ნახველი.● დაღლილობა და სისუსტე – ეს ნიშნები ვირუსული ინფექციებისთვისაც არის დამახასიათებელია, თუმცა ფილტვების ანთების დროს ისინი დიდხანს არ ქრება.როგორია პნევმონიის დიაგნოსტიკა და მკურნალობაფილტვების ანთების დიაგნოსტიკა კლინიკური სურათის შეფასებით იწყება, რასაც მოსდევს დამატებითი კვლევები. ესენია:● რენტგენოგრაფია (ფილტვების რენტგენი) – ერთ-ერთი პირველადი კვლევაა, რომელიც აჩვენებს ანთების არეალს, მისი გავრცელების ხარისხს და შესაძლო გართულებებს, როგორებიცაა სითხის დაგროვება ან აბსცესი.● სისხლის საერთო ანალიზი – გამოიყენება ინფექციის არსებობისა და ორგანიზმის ანთებითი პასუხის შესაფასებლად. თეთრი უჯრედების დიდი რაოდენობა ხშირად მიუთითებს ბაქტერიულ ინფექციაზე.● სისხლის ბიოქიმიური ანალიზი – ეხმარება ექიმს გაიგოს, რამდენად ეფექტიანად იწოვს ორგანიზმი ჟანგბადს.● ნახველის ანალიზი (ბაქტერიოლოგიური კვლევა) – საშუალებას იძლევა განისაზღვროს ინფექციის გამომწვევი მიკროორგანიზმი (ბაქტერია, ვირუსი ან სოკო) და შეირჩეს შესაბამისი მედიკამენტი.● კომპიუტერული ტომოგრაფია (CT) – გამოიყენება რთულ ან არატიპურ შემთხვევებში, როდესაც ჩვეულებრივი რენტგენი საკმარის ინფორმაციას არ იძლევა.იმისთვის, რომ მკურნალობა წარმატებული იყოს, აუცილებელია ზუსტი დიაგნოზი დაისვას – მოხდეს პნევმონიის ტიპის დადგენა და დაავადების სიმწვავის განსაზღვრა. ბაქტერიული პნევმონია მოითხოვს ანტიბიოტიკოთერაპიას. ვირუსული პნევმონიის დროს კი ანტიბიოტიკები არაეფექტიანია და საჭიროებს განსხვავებულ მიდგომას – სიმპტომურ მკურნალობასა და ზოგჯერ ანტივირუსულ საშუალებებს. რაც შეეხება სოკოვან პნევმონიას, მისი მკურნალობა ანტიმიკოტური პრეპარატებით წარიმართება. გარდა ძირითადი თერაპიებისა, მნიშვნელოვანია დასვენება, საკმარისი სითხის მიღება, ტემპერატურის კონტროლი და ჟანგბადით გამდიდრებული გარემო, განსაკუთრებით სუნთქვის გაძნელებისას. მძიმე ფორმებში შესაძლოა საჭირო გახდეს ჰოსპიტალიზაცია და ინტენსიური თერაპია.პნევმონიის პრევენციის გზები ფილტვების ანთების თავიდან ასაცილებლად, გირჩევთ, ჩაიტაროთ სეზონური გრიპისა და პნევმონიის ერთ-ერთი მთავარი გამომწვევი ბაქტერიის – პნევმოკოკის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია. აცრის გაკეთება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია რისკ ჯგუფში მყოფი პირებისთვის. გარდა ამისა, მოერიდეთ ინფიცირებულთან ახლო კონტაქტს, ხშირად დაიბანეთ ხელები და მაქსიმალურად დაიცავით პირადი ჰიგიენის სხვა ნორმები.პნევმონიისა თუ ჯანმრთელობის სხვა პრობლემების თავიდან ასაცილებლად არანაკლებ მნიშვნელოვანია ცხოვრების ჯანსაღი წესის დაცვა, რაც სწორად და ბალანსირებულად კვებას, ზომიერ ფიზიკურ აქტივობასა და ისეთ მავნე ჩვევებზე უარის თქმას გულისხმობს, როგორებიცაა თამბაქოს მოწევა და ალკოჰოლის ჭარბად მოხმარება. 

1765199227

მიხეილ სარჯველაძე სომხეთის შრომისა და სოციალურ საკითხთა მინისტრს შეხვდა

მიხეილ სარჯველაძე სომხეთის შრომისა და სოციალურ საკითხთა მინისტრს, არსენ ტოროსიანს შეხვდა. მხარეებმა, ორ ქვეყანას შორის,სოციალური და შრომითი მიმართულებით არსებული თანამშრომლობის გაღრმავების პერსპექტივები, მიმდინარე რეფორმები და ახალი, ერთობლივი ინიციატივების შესაძლებლობები განიხილეს.მიხეილ სარჯველაძემ ხაზი გაუსვა, ქვეყნებს შორის, არსებულ პარტნიორობას და აღნიშნა, რომ საქართველოსა და სომხეთის თანამშრომლობა მუდმივად ვითარდება. მინისტრის განცხადებით, დღევანდელი შეხვედრა უფრო ღრმა და ინტენსიური პარტნიორობის საფუძველს ქმნის.თავის მხრივ, არსენ ტოროსიანმა აღნიშნა, რომ საქართველოსა და სომხეთს, სოციალური დაცვისა და მომსახურებების გაძლიერების კუთხით,მრავალი საერთო ამოცანა და მიმართულება აქვთ. სომხეთის მინისტრი საქართველოში მიმდინარე რეფორმებითაც დაინტერესდა – განსაკუთრებით სოციალური პოლიტიკის, შშმ პირთა მომსახურებებისა და საპენსიო სისტემების განვითარებით.შეხვედრაზე მხარეებმა გამოთქვეს მზადყოფნა გააძლიერონ, კოორდინაცია და თანამშრომლობა პრიორიტეტულ სფეროებში.შეხვედრას ესწრებოდნენ: საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილე გიორგი ცაგარეიშვილი; სომხეთის შრომისა და სოციალურ საკითხთა მინისტრის მოადგილე დავით ხაჩატრიანი; მინისტრის მრჩეველი დიანა ლალაზარიანი; ერთიანი სოციალური სამსახურის ხელმძღვანელი არტიომ სმბატიანი; სომხეთის რესპუბლიკის საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი საქართველოში აშოტ სმბატიანი და საელჩოს მესამე მდივანი დავით ტერ- მკრტიჩიანი.

1765186394

როგორ ამოვიცნოთ ფილტვების ანთების საშიში ნიშნები დროულად?

ფილტვების ანთება ანუ პნევმონია სერიოზული ინფექციური დაავადებაა, თუმცა, დროულად აღმოჩენის შემთხვევაში, ხშირად ის მარტივად კონტროლდება. ამიტომ მნიშვნელოვანია კარგად ვიცნობდეთ მის კლინიკური ნიშნებსა და გამომწვევ მიზეზებს. ეს დაავადების საწყის ეტაპზე გამოვლენასა და მკურნალობის დროულად დაწყებაში დაგვეხმარება.როგორ ვითარდება ფილტვების ანთება და რა იწვევს მას?სანამ უშუალოდ, ფილტვების ანთების კლინიკურ ნიშნებზე გადავალთ, მოკლედ მიმოვიხილავთ დაავადების არსსა და მის გამომწვევ მიზეზებს.პნევმონია ფილტვების ალვეოლების დაზიანების შედეგად ვითარდება. ალვეოლები ფილტვებში არსებული ძალიან წვრილი, მიკროსკოპული ბუშტუკებია, რომელიც ჟანგბადის შეწოვასა და ნახშირორჟანგის გამოდევნას უზრუნველყოფს. პნევმონიის დროს ისინი სითხით, ჩირქით ან ლორწოთი ივსება, რაც, ცხადია, ხელს უშლის სუნთქვის პროცესს.ფილტვების ანთება შეიძლება განვითარდეს როგორც ინფექციური დაავადების გართულების შედეგად, მაგალითად, გრიპის შემდეგ, ისე დამოუკიდებლადაც –  სხვადასხვა მიკროორგანიზმის ზემოქმედებით. შესაბამისად, განარჩევენ მის სხვადასხვა ტიპს, მათ შორისაა ბაქტერიული, ვირუსული, მიკოპლაზმით გამოწვეული, პნევმოცისტური, კლებსიელას, ასპირაციული და ატიპური პნევმონია.ფილტვების ანთების 5 საგანგაშო სიმპტომი, რომელიც არ უნდა უგულებელყოთ ფილტვების ანთება მსუბუქი გაციების მსგავსად იწყება, თუმცა ზოგჯერ მისი სიმპტომები სწრაფად მწვავდება და საჭიროებს სასწრაფო სამედიცინო ჩარევას. ქვემოთ გაგაცნობთ 5 ყველაზე მნიშვნელოვან ნიშანს, რომელთა გამოვლენისას განსაკუთრებული სიფრთხილე გმართებთ.● მაღალი ტემპერატურა და შემცივნება – ფილტვების ანთებისას სხეულის ტემპერატურა ხშირად 38-40°C-მდე იმატებს. მას თან ახლავს შემცივნება, ოფლიანობა და საერთო სისუსტე. მაღალი სიცხე მიუთითებს, რომ ორგანიზმი ინფექციასთან იბრძვის. თუ მაღალი ტემპერატურა რამდენიმე დღე შენარჩუნდა, ეს შესაძლოა სერიოზული ანთების ნიშანი იყოს და საჭიროებდეს ექიმის ჩარევას.● სუნთქვის გაძნელება და ჟანგბადის ნაკლებობა – პნევმონიის ერთ-ერთი ყველაზე საშიში სიმპტომი სუნთქვის გაძნელებაა – ამ დროს პაციენტი გრძნობს ჰაერის უკმარისობას და ტკივილს ჩასუნთქვის დროს. ზოგჯერ ჩნდება ციანოზი –  ტუჩებისა და ფრჩხილების მოლურჯო შეფერილობა, რაც ჟანგბადის დეფიციტზე მიუთითებს. ეს მდგომარეობა მიანიშნებს, რომ ალვეოლები სითხით ან ჩირქით არის სავსე და ჟანგბადი სისხლში სათანადოდ ვერ აღწევს. ასეთ დროს აუცილებელია სასწრაფო სამედიცინო დახმარება.● მკერდის ტკივილი ან წვის შეგრძნება – პნევმონიისას ტკივილი ხშირად იგრძნობა მკერდის იმ მხარეს, სადაც ანთება ვითარდება. ტკივილი შეიძლება გამძაფრდეს ღრმა ჩასუნთქვისას, ხველისას ან მოძრაობისას. ზოგჯერ პაციენტები აღწერენ წვას ან სიმძიმეს გულმკერდის არეში, რაც ფილტვების გარსის ანთებით (პლევრიტით) არის გამოწვეული. ასეთ შემთხვევაში საჭიროა სრულფასოვანი გამოკვლევა, რათა გამოირიცხოს სხვა სერიოზული მდგომარეობები, მათ შორის გულის დაავადებები.● ხველა ნახველით – ხველა ფილტვების ანთების ერთ-ერთი ყველაზე დამახასიათებელი სიმპტომია. თავდაპირველად ის, როგორც წესი, მშრალია, მაგრამ დაავადების პროგრესირებისას მას შეიძლება თან ახლდეს  სქელი, ზოგჯერ ჩირქოვანი ან მოყავისფრო ნახველი. სისხლიანი ნახველი მიუთითებს ალვეოლების ან მცირე სისხლძარღვების დაზიანებაზე და საჭიროებს დაუყოვნებელ გამოკვლევას.● უჩვეულო დაღლილობა და სისუსტე – პნევმონია პირველ რიგში სასუნთქ სისტემას აზიანებს, თუმცა ინფექცია მთელ ორგანიზმზე მოქმედებს. დაავადების დროს ხშირად პაციენტი უჩივის ძლიერ სისუსტეს, მუდმივი ძილის სურვილს, ენერგიის ნაკლებობას და ზოგად „გადაღლილობას“, რაც არ შეესაბამება ჩვეულებრივ გაციებას. ეს სიმპტომი განსაკუთრებით საყურადღებოა ხანდაზმულ ადამიანებში.როგორც დავინახეთ, პნევმონიის ზოგიერთი სიმპტომი სეზონური ვირუსებით გამოწვეული ნიშნების მსგავსია, თუმცა ამ ორი მდგომარეობის ერთმანეთისგან გამიჯვნა მაინც შესაძლებელია. ვირუსული ინფექციების დროს კლინიკური ნიშნები დროთა განმავლობაში თავისით მსუბუქდება, ფილტვების ანთების დროს კი შესაძლოა ისინი კიდევ უფრო გამწვავდეს. ამიტომ მნიშვნელოვანია ყური დავუგდოთ სიმპტომებს და სწორად შევაფასოთ მდგომარეობის სიმწვავე. ჩვენ მიერ ჩამოთვლილი 5 ნიშნის შემთხვევაში კი, აუცილებელია, მიმართოთ სპეციალისტს და დროულად მიიღოთ შესაბამისი ზომები.გაითვალისწინეთ, განსაკუთრებული ყურადღება მართებთ ბავშვებსა და ხანდაზმულებს, რომელთა იმუნური სისტემა უფრო მგრძნობიარეა ინფექციების მიმართ. ასევე, ისეთი ქრონიკული დაავადებების მქონე პირებს, როგორებიცაა დიაბეტი, გულის პათოლოგიები ან ასთმა.პნევმონიის დიაგნოსტიკა და მკურნალობაფილტვების ანთების წარმატებული მკურნალობა იწყება ზუსტი და დროული დიაგნოსტიკით, რომელიც ზოგადი კლინიკური სურათის შეფასებით იწყება. ამისთვის საჭიროა ექიმმა მოუსმინოს პაციენტის ფილტვებს სტეტოსკოპით, შეამოწმოს სუნთქვის სიხშირე, ჟანგბადის დონე და სხეულის ტემპერატურა. ამის შემდეგ კი ინიშნება დამატებითი კვლევები, რომლებიც სპეციალისტს ეხმარება პნევმონიის ტიპისა და გამომწვევი მიზეზის დადგენაში. ამ კვლევებს განეკუთვნება რენტგენოგრაფია, სისხლის საერთო ანალიზი, სისხლის ბიოქიმიური ანალიზი, ნახველის ანალიზი, იშვიათად კი კომპიუტერული ტომოგრაფია (CT).ფილტვების ანთება მკურნალობის სქემა მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული დაავადების ტიპზე. მაგალითად, ბაქტერიული პნევმონიაE მოითხოვს ანტიბიოტიკოთერაპიას. ვირუსული პნევმონიის დროს კი ანტიბიოტიკები არაეფექტიანია და საჭიროებს განსხვავებულ მიდგომას. გარდა ძირითადი თერაპიებისა, მნიშვნელოვანია დასვენება, საკმარისი სითხის მიღება, ტემპერატურის კონტროლი და ჟანგბადით გამდიდრებული გარემო, განსაკუთრებით სუნთქვის გაძნელებისას.პნევმონიაზე უფრო მეტს „სმარტფარმის“ ბლოგში შეიტყობთ. აქვე გაეცნობით იმ მედიკამენტებს, რომლებიც განსაკუთრებით ეფექტიანია დაავადების მკურნალობის პროცესში.იზრუნეთ თქვენს ჯანმრთელობაზე „სმარტფარმთან“ ერთად!

1765184473

საქართველოში, ოფიციალური ვიზიტით, სომხეთის რესპუბლიკის შრომისა და სოციალურ საკითხთა მინისტრი, არსენ ტოროსიანი იმყოფება

საქართველოში, ოფიციალური ვიზიტით, სომხეთის რესპუბლიკის  შრომისა და სოციალურ საკითხთა მინისტრი იმყოფება. ვიზიტის მიზანი, ორ ქვეყანას შორის თანამშრომლობის გაღრმავება, მიმდინარე რეფორმებზე მსჯელობა და გამოცდილების გაზიარებაა.არსენ ტოროსიანი, საქართველოში, მოადგილესთან, სოციალური მიმართულების ხელმძღვანელთან და დელეგაციის სხვა წევრებთან ერთად ჩამოვიდა. სომხეთის დელეგაციას, აეროპორტში, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის მოადგილე, გიორგი ცაგარეიშვილი დახვდა.სომეხ კოლეგასთან შეხვედრას, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი მიხეილ სარჯველაძე, სამინისტროში გამართავს.დელეგაციის წარმომადგენლები შეხვდებიან საქართველოს პარლამენტის წევრებს. ასევე, დაგეგმილია სხვა, მაღალი რანგის შეხვედრები.