ვაქცინები

1753353834

ვაქცინები, რომლებიც დემენციისგან გვიცავს

რამდენიმე გავრცელებული ვაქცინა კოგნიტიური უნარების დაქვეითებისგან გვიცავს. ჩვენთვის ჯერ კიდევ უცნობია, თუ როგორ შეუძლია მედიკამენტს ასეთი ეფექტის გამოწვევა, მაგრამ მეცნიერები აქტიურად სწავლობენ ამ მექანიზმს. ორი ტიპის ვაქცინაზე ჩატარებული ახალი კვლევა მნიშვნელოვან მინიშნებებს გვაძლევს და შესაძლოა, ამ საიდუმლოს ამოხსნაშიც დაგვეხმაროს.მასშტაბური კვლევის მიხედვით, შესაძლოა ჰერპესისა და რესპირატორულ-სინციტიური ვირუსის (RSV) ვაქცინები დემენციისგან გვიცავდეს. ამ კვლევაში 130 ათასამდე აშშ-ის მოქალაქე მონაწილეობდა. მსგავსი შედეგი გრიპის ვაქცინის შემთხვევაშიც დაფიქსირდა, მაგრამ ეს ორი ვაქცინა დემენციის წინააღმდეგ გაცილებით ეფექტური აღმოჩნდა.ხანდაზმულებისთვის ორივე ვაქცინის გაკეთება რეკომენდებულია და ორივე მათგანი AS01 ადიუვანტს შეიცავს. ადიუვანტი დამხმარე ნივთიერებაა, რომელსაც ვაქცინებს იმუნური სისტემის სტიმულაციისთვის უმატებენ. იმის გამო, რომ დემენციასთან კავშირი ვაქცინის გაკეთებიდან მალევე გამოიკვეთა, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ამ ეფექტის მიზეზი უბრალოდ ვირუსისგან დაცვა იყოს. როგორც ჩანს, ვაქცინამ დამოუკიდებლად, იმუნური სისტემის გავლით დემენციის რისკის შემცირება შეძლო.გრიპის ვაქცინასთან შედარებით, ჰერპესის ვაქცინამ დემენციის რისკი 18%-ით, ხოლო RSV ვაქცინამ 29%-ით შეამცირა. რაც შეეხება იმ პაციენტებს, რომლებმაც ორივე ვაქცინა გაიკეთეს, ამ შემთხვევაში კოგნიტიური უნარების დაქვეითების რისკმა 37%-ით დაიკლო.„აღმოჩენა გვიჩვენებს, რომ ზოგიერთი ვაქცინა დემენციისა და ზოგადად კოგნიტიური უნარების დაქვეითებისგან ჯერ კიდევ ბოლომდე შეუსწავლელი მექანიზმებით გვიცავს", - წერენ კვლევის ავტორები.გამოდის, რომ გარკვეულმა ვაქცინებმა შესაძლოა დემენციისგან დაცვა იმუნურ სისტემაში მნიშვნელოვანი მექანიზმების ამოქმედების გზით შეძლოს. ეს დასკვნა ამყარებს ახლად გაჩენილ ჰიპოთეზას, რომ დემენცია სინამდვილეში არა ტვინის დაავადება, არამედ ტვინში არსებული იმუნური სისტემის მოშლილობაა. შესაძლოა, ვაქცინებს ამ სისტემის აღდგენა შეუძლია, მაშინაც კი, თუ კონკრეტული ვაქცინის სამიზნე ვირუსი არ შეგვეყრება.ბოლო წლებში ჩატარებული კვლევები აჩვენებს, რომ რამდენიმე გავრცელებულ ვირუსთან კონტაქტმა შესაძლოა, მომავალში კოგნიტიური დაქვეითების რისკის ზრდა გამოიწვიოს. თუ ეს თეორია გამართლდა, მაშინ გამოდის, რომ ვაქცინებს ამ რისკის შემცირებაში ორმაგად დიდი მნიშვნელობა ჰქონია.მეცნიერებისთვის ჯერჯერობით უცნობია, თუ კონკრეტულად რა ნივთიერება იწვევს ამ შედეგებს. ოქსფორდის უნივერსიტეტის მკვლევრების აზრით, დემენციისგან დაცვას AS01 ადიუვანტი და RSV ვაქცინა უზრუნველყოფს. მათი თქმით, აუცილებელია ამ დამცავი ეფექტის გამომწვევი მექანიზმების შესწავლა და სამომავლოდ მათი სამედიცინო მიზნებისთვის გამოყენება.ვაქცინებმა უკანასკნელი ნახევარი საუკუნის განმავლობაში მსოფლიოს მასშტაბით 154 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე გადაარჩინა. თუ გაგვიმართლებს და ვაქცინების ეფექტურობა კოგნიტიური დაავადებების მიმართაც დადასტურდება, მაშინ ეს მხოლოდ აისბერგის წვერი ყოფილა.

სარჯველაძე

1753283839

მიხეილ სარჯველაძე: ადრე, მანკიერი, ე.წ. ლიბერალური მიდგომებით ბევრ პროგრამას ჰქონდა ფუნქცია დაკარგული. ის არ ფუნქციონირებდა იმ მიზნით, რომ განკურნებულიყო წამალდამოკიდებული ადამიანი, ამ თვალსაზრისით ბევრი რამ გვექნება შესაცვლელი. ჩვენ შევეცდებით, რომ თითოეული ნაწილი შედეგზე იყოს ორიენტირებული

„ნარკოპოლიტიკაზე მუშაობა, რომელიც დაწყებულია უნდა იყოს შედეგზე ორიენტირებული. ეს გულისხმობს, იმას, რომ რაც შეიძლება მეტი ადამიანი იყოს ისეთი,  რომელიც მკურნალობის ეტაპის გავლის შემდეგ, აღარ იქნება  წამალდამოკიდებული“,-აღნიშნულის შესახებ მიხეილ სარჯველაძემ განაცხადა.მინისტრმა  „ნარკოტიკული საშუალებების, ფსიქოტროპული ნივთიერებების, პრეკურსორებისა და ნარკოლოგიური დახმარების შესახებ“ კანონში ცვლილებებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ სახელმწიფოს მიზანია, ქვეყანა ეფექტიანად ებრძოლოს ნარკოტიკების რეალიზაციას და მათი არამიზნობრივი დანიშნულებით გამოყენებას.„ადრე, მანკიერი, ე.წ. ლიბერალური მიდგომებით  ბევრ პროგრამას  ჰქონდა ფუნქცია დაკარგული. ის არ ფუნქციონირებდა იმ მიზნით, რომ განკურნებულიყო წამალდამოკიდებული ადამიანი, ამ თვალსაზრისით ბევრი რამ გვექნება შესაცვლელი. ჩვენ შევეცდებით, რომ თითოეული ნაწილი შედეგზე იყოს ორიენტირებული. ეს გულისხმობს, იმას, რომ რაც შეიძლება მეტი ადამიანი იყოს ისეთი,  რომელიც მკურნალობის ეტაპის გავლის შემდეგ, სულ მცირე შეძლებს, რომ აღარ იყოს დამოკიდებული წამალზე. ამისთვის ყველა რესურსი იქნება გამოყენებული. ჩვენ ამ მხრივ ფართო მასშტაბით გვაქვს  მუშაობა დაწყებული. მათ შორის ინფრასტრუქტურული გაუმჯობესებით,  ესეც თავის მხრივ მკურნალობის ეფექტიანობას ემსახურება. მეორე მხრივ მნიშვნელოვანია პროცედურები, პროგრამების შემუშავება, ფსიქოლოგის ჩართულობა. 15 აგვისტოდან უქმდება კერძო ჩანაცვლებითი თერაპიის პუნქტი. აღნიშნულთან დაკავშირებით, საზოგადოებას მივაწვდით ინფორმაციას და შევეცდებით, რომ  ეს ყველაფერი მოვარგოთ პაციენტების ინტერესებს, თუმცა მათთაც მოუწევთ სიახლეების მიღება. ჩვენ შევქმენით ერთი კონკრეტული პუნქტი, სადაც ყველაფერი გვაქვს  მზად, რომ დავიწყოთ იმ პროგრამის განხორციელება რასაც ჰქვია იძულებითი მკურნალობა. ნებისმიერ გამოწვევისთვის  მზად ვართ, ვინაიდან არ ვიცით წინასწარ რა სირთულის პაციენტთან გვექნება საქმე და როგორი იქნება სასამართლოს გადაწყვეტილება. გზადაგზა  ბევრი რაღაცა  გვექნება  დასაგეგმი. ჩვენ ამ გეგმებზე ვმუშაობთ. ჩემი ვარაუდით,  წლის ბოლომდე დაახლოებით 100-დან 150 ადგილამდე გვექნება განსაზღვრული“, - აღნიშნულის შესახებ მიხეილ სარჯველაძემ განაცხადა.

გიორგი ღოღობერიძე

1752602728

რომელი დაავადებები აქტიურდება ცხელ სეზონზე - რას ამბობს გიორგი ღოღობერიძე

სიცხე და შაკიკი - რა პრობლემები შეიძლება შეგვიქმნას ტემპერატურის მკვეთრმა ცვალებადობამ - ამ თემაზე ექიმი, გიორგი ღოღობერიძე, გადაცემა „შუადღეში“ საუბრობს. ნახეთ, დეტალურად ვიდეო:

შფოთვა

1752572645

როგორ დავძლიოთ შფოთვა და დავიბრუნოთ შინაგანი სიმშვიდე?

შფოთვა, რომელსაც ბევრი უბრალოდ „ნერვიულობას“ უწოდებს, სინამდვილეში ორგანიზმის ბუნებრივი რეაქციაა გაურკვევლობასა და შესაძლო საფრთხეზე. ზოგ შემთხვევაში ის გვეხმარება, ვიყოთ სიფრთხილით სავსე და ყურადღებიანი, თუმცა როდესაც შფოთვა ინტენსიური და მუდმივი ხდება — გადადის ქრონიკულ შფოთვით აშლილობაში, რაც სერიოზულად აზიანებს როგორც ფსიქიკურ, ისე ფიზიკურ ჯანმრთელობას.შფოთვა განსხვავდება შიშისგან — შიში რეალურ საფრთხეზე რეაგირებაა, ხოლო შფოთვა ხშირად დაკავშირებულია წარმოსახვით ან მომავლის სავარაუდო საფრთხესთან, რომელიც რეალურად შეიძლება არც კი არსებობდეს. სწორედ ამიტომ, მისი მართვა მოითხოვს კომპლექსურ მიდგომას, რომელიც მოიცავს როგორც თვითდაკვირვებასა და ფსიქოლოგიურ მხარდაჭერას, ისე ზოგად ცხოვრების წესში ცვლილებებს.შფოთვის დაძლევის ხუთი ეფექტური გზაპირველი ნაბიჯი მდგომარეობის გაუმჯობესებისკენ არის შფოთვის გამომწვევი მიზეზების გაცნობიერება. თვითდაკვირვება — მაგალითად, შფოთვითი ეპიზოდების ჩანიშვნა დღიურში — ეხმარება ადამიანს, უკეთ გაიგოს საკუთარი რეაქციები და ემოციები. ეს არის გზა, რომ ნელ-ნელა გაწვრთნათ შინაგანი „თვითდამკვირვებელი“, რომელიც სტრესს გაუაზრებლად კი არ პასუხობს, არამედ ცნობიერად აკვირდება მას.მეორე მნიშვნელოვანი გზაა რელაქსაციის ტექნიკების ათვისება. სუნთქვითი ვარჯიშები და მედიტაცია ხელს უწყობს ნერვული სისტემის დამშვიდებას. მედიტაცია განსაკუთრებით ეფექტიანია იმ მხრივ, რომ ის მუდმივად აწმყო მდგომარეობაში გაბრუნებთ, აფერხებს ფიქრებს მომავლის შიშზე და გეხმარებათ ემოციური წონასწორობის აღდგენაში.მესამეა კოგნიტიური ქცევითი თერაპია (CBT), რომელიც ერთ-ერთ ყველაზე პრაქტიკულ მეთოდად ითვლება შფოთვის სამკურნალოდ. CBT-ის მეშვეობით ადამიანი სწავლობს, როგორ ამოიცნოს და შეცვალოს დამაზიანებელი ფიქრები და ქცევები, რომლებიც შფოთვას აძლიერებს.ზოგჯერ კი აუცილებელია მედიკამენტური დახმარებაც. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც შფოთვა იმდენად ძლიერია, რომ ზღუდავს ადამიანის ყოველდღიურ საქმიანობას ან ძილის ხარისხზე მოქმედებს. ერთ-ერთი პოპულარული მცენარეული პრეპარატია ვამელისი, რომლის საქართველოს ბაზარზე შემოტანასა და გავრცელებას წამყვანი ფარმაცევტული კომპანია SmartPharm უზრუნველყოფს. ის ვალერიანის, ბარამბოს, ვნების ყვავილის, კუნელისა და გლიცინის კომბინაციას შეიცავს. ის გამოიყენება სტრესის, შფოთვის, უძილობისა და ქრონიკული დაღლილობის შესამსუბუქებლად და ხელს უწყობს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაცვას.თანაც, ვამელისი არა მხოლოდ ამშვიდებს, არამედ აუმჯობესებს ძილს, ამცირებს შფოთვას, ადამიანებს ეხმარება ნეგატიური ფიქრების მოშორებაში და იცავს გულს სტრესული მდგომარეობებისგან, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ხანგრძლივი ნერვული დაძაბულობის დროს.და ბოლოს — ცხოვრების წესის შეცვლაც გადამწყვეტ როლს ასრულებს. რეგულარული ფიზიკური აქტივობა, სუფთა ჰაერზე გასეირნება, ჯანსაღი კვება და კოფეინის ან ალკოჰოლის შემცირება მნიშვნელოვნად ამცირებს შფოთვის სიმძაფრეს და აუმჯობესებს განწყობას.

სიცხე

1752432422

სიმსივნის 12 სიმპტომი, რომელიც უყურადღებოდ არ უნდა დატოვოთ

ავთვისებიანი სიმსივნე ერთ-ერთი ყველაზე საშიში დაავადებაა. მისი 100-ზე მეტი ტიპი არსებობს, მათგან ზოგი სხვებზე მეტად საშიში და მომაკვდინებელია, ზოგი კი — შედარებით მსუბუქი. ნებისმიერ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია, ჯანმრთელობის ასეთი სერიოზული პრობლემა დროულად გამოვავლინოთ და მის წინააღმდეგ ბრძოლა დავიწყოთ. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.სტატიაში სწორედ იმ სიმპტომებს გაგაცნობთ, რომლებიც, შესაძლოა, სიმსივნეზე მიანიშნებდეს.ცვლილებები კანზეშეეცადეთ, კანი ხშირად დაათვალიეროთ და მასზე გაჩენილ ახალსა თუ ძველ ხალებს მიაქციოთ ყურადღება. მაგალითად, ისეთ წარმონაქმნებს, რომელთა შეფერილობა, ზომა ან ფორმა შეიცვალა, სხვებს არ ჰგავს და რაიმე მახასიათებლის გამო საეჭვოდ გამოიყურება.შემაწუხებელი ხველათუ არ ეწევით, ძალიან მცირეა იმის შანსი, რომ შემაწუხებელი ხველა კიბოს ნიშანი იყოს. ჩვეულებრივ, ეს გამოწვეულია ასთმით, ინფექციით , ან სხვა დაავადებით. მაგრამ თუ თქვენი ხველა არ ქრება, ან სისხლს აყოლებთ ნახველს - განსაკუთრებით, თუ მწეველი ხართ - მიმართეთ ექიმს.შებერილობაშებერილობის შეგრძნება შესაძლოა იყოს დიეტის, ან თუნდაც სტრესის გამო. მაგრამ თუ დიდი ხნის განმავლობაში ის არ ქრება და, ასევე, გაქვთ დაღლილობა, წონის დაკლება ან ზურგის ტკივილი, გაიარეთ შემოწმება. ქალებში მუდმივი შებერილობა, შესაძლოა, საკვერცხის კიბოს ნიშანი იყოს. ყლაპვის პრობლემაგაციებამ, ან ზოგიერთმა წამალმა  შეიძლება, გაართულოს ყლაპვა. თუ დროთა განმავლობაში მდგომარეობა არ უმჯობესდება, მიმართეთ ექიმს. ყლაპვის პრობლემა ასევე შეიძლება იყოს კიბოს ნიშანი. ამიტომ , მიმართეთ ექიმს.ცვლილებები ძუძუშიძუძუში ცვლილებების უმეტესობა კიბო არ არის. თუმცა, მაინც მნიშვნელოვანია, აცნობოთ ექიმს მათ შესახებ და შეამოწმოთ. აცნობეთ ექიმს ძუძუს ნებისმიერი ცვლილებების, - გამონადენის, სიწითლის, შესიების, ან ტკივილის შესახებ. ექიმის ჩაატარებს გამოკვლევას. შეიძლება, შემოგვთავაზონ მამოგრაფია, MRI ან ბიოფსია.წონის დაკლებარა თქმა უნდა, შეგიძლიათ, დაიკლოთ, როდესაც შეცვლით კვებას ან ივარჯიშებთ. ეს ასევე შეიძლება მოხდეს, თუ გაქვთ სხვა პრობლემები, როგორიცაა სტრესი ან ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემა. მაგრამ არ არის ნორმალური 10 კილოგრამის ან მეტის დაკლება ზედმეტი მონდომების გარეშე. არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს პანკრეასის, კუჭის, საყლაპავის, ფილტვის, ან სხვა ტიპის კიბოს პირველი ნიშანი.ლიმფური კვანძების შესივებათქვენ გაქვთ პატარა, ლობიოს ფორმის ჯირკვლები კისერზე, მკლავებში და სხეულის სხვა ადგილებში. როდესაც ისინი შეშუპებულია, ეს ხშირად ნიშნავს, რომ თქვენ ებრძვით ინფექციას, როგორიცაა გაციება ან ყელის სტრეპტოკოკი. ზოგიერთმა კიბომ, როგორიცაა ლიმფომა და ლეიკემია, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ამ სახის შეშუპება. დაელაპარაკეთ ექიმს, რათა დადგინდეს მიზეზი.სისხლი განავალში/ შარდშითუ განავალში სისხლს დაინახავთ, კარგი იდეაა, მიმართოთ ექიმს. სისხლიანი განავალი, სავარაუდოდ, ვენების ანთებამ შეიძლება გამოიწვიოს, რომელსაც ბუასილი ეწოდება, მაგრამ არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს მსხვილი ნაწლავის კიბო. შარდში სისხლი კი შეიძლება, იყოს ისეთი პრობლემა, როგორიცაა საშარდე გზების ინფექცია, მაგრამ ეს შეიძლება იყოს თირკმლის, ან შარდის ბუშტის კიბო. ამიტომ მიმართეთ ექიმს.სათესლე ჯირკვლების ცვლილებებითუ სათესლე ჯირკვალში სიმსივნე, ან შეშუპება შენიშნეთ, დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს. უმტკივნეულო სიმსივნე სათესლე ჯირკვლის კიბოს ყველაზე გავრცელებული ნიშანია. შესაძლოა , ეს კიბო არ იყოს და სხვა პრობლემა გაწუხებდეთ, მაგრამ ექიმის კონსულტაცია აუცილებელია.არამენსტრუალური ვაგინალური სისხლდენასისხლდენა შეიძლება, გამოიწვიოს მრავალმა მიზეზმა, მაგალითად, მიომამ ან თუნდაც ჩასახვის საწინააღმდეგო ზოგიერთმა სახეობამ. აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, თუ გაქვთ სისხლდენა, სისხლიანი გამონადენი სექსის შემდეგ, ან პერიოდულად. უნდა გამოირიცხოს საშვილოსნოს, საშვილოსნოს ყელის, ან საშვილოსნოს კიბო.ცხელებასიცხე, როგორც წესი, ცუდი არ არის. ზოგჯერ ეს მხოლოდ იმის ნიშანია, რომ თქვენი სხეული ებრძვის ინფექციას. ეს ასევე შეიძლება იყოს ზოგიერთი მედიკამენტის გვერდითი ეფექტი. მაგრამ თუ ის არ გაქრება და არ აქვს აშკარა მიზეზი, შეიძლება, იყოს სისხლის კიბოს ნიშანი, როგორიცაა ლეიკემია, ან ლიმფომა.პრობლემები პირის ღრუშიპირის ღრუში ცვლილებების უმეტესობა არ არის სერიოზული. მაგრამ, თუ თქვენ გაქვთ თეთრი, ან წითელი ლაქები ან წყლულები პირში, რომლებიც არ ქრება რამდენიმე კვირის შემდეგ,  განსაკუთრებით, თუ ეწევით, მიმართეთ ექიმს. ეს, შეიძლება, იყოს პირის ღრუს კიბოს ნიშანი.

შაკიკის მკურნალობის გზები

1752220092

შაკიკის მკურნალობის გზები

შაკიკი არ არის უბრალოდ თავის ტკივილი — ეს არის ქრონიკული ნევროლოგიური დაავადება, რომელიც ძლიერად ზემოქმედებს ადამიანის ცხოვრების ხარისხზე. მიუხედავად იმისა, რომ მისი სრული განკურნება ამ ეტაპზე მედიცინაში შეუძლებელია, არსებობს მრავალი მეთოდი, რომლითაც ტკივილის შემსუბუქება თუ  შეტევების სიხშირისა და სიმძიმის შემცირება წარმატებით ხდება.შაკიკის მართვის თანამედროვე მიდგომები მოიცავს როგორც მედიკამენტურ, ისე არამედიკამენტურ მეთოდებს.ცხოვრების წესის ცვლილება — პრევენციის პირველი ნაბიჯიშაკიკის მართვის ერთ-ერთი ძირითადი მექანიზმია ტრიგერების თავიდან აცილება. ხშირი გამომწვევი ფაქტორებია უძილობა, სტრესი, გადაღლა, არასრულფასოვანი კვება და ფიზიკური ინაქტიურობა. ამიტომ, აუცილებელია ჯანსაღი ძილის რეჟიმის დამკვიდრება, რეგულარული ფიზიკური ვარჯიში და მოდუნების ტექნიკების გამოყენება, როგორებიცაა იოგა, სუნთქვითი ვარჯიშები ან მედიტაცია. ამგვარი ყოველდღიური ჩვევები საგრძნობლად აუმჯობესებს ორგანიზმის საერთო მდგომარეობას და ამცირებს შეტევების ალბათობას.მედიკამენტური მკურნალობა — ტკივილის კონტროლი და პროფილაქტიკამიუხედავად იმისა, რომ შაკიკის განკურნება ჯერ შეუძლებელია, მედიკამენტები მნიშვნელოვან როლს ასრულებს შეტევების მართვაში. მკურნალობა იყოფა ორ ძირითად კატეგორიად: ტკივილის შემსუბუქება და პროფილაქტიკა. ტკივილის შესამცირებლად აუცილებელია ძლიერი და მიზანმიმართული მოქმედების პრეპარატები, რადგან შაკიკისთვის დამახასიათებელი ტკივილი საკმაოდ ინტენსიურია.ამ მხრივ განსაკუთრებით გამოსაყოფია პრეპარატი ბენლეკი, რომელიც სამი აქტიური ნივთიერების კომბინაციას წარმოადგენს: მეტამიზოლი, კოფეინი და ვიტამინი B1.მეტამიზოლი უზრუნველყოფს ძლიერ და სწრაფ ტკივილგამაყუჩებელ ეფექტს, ამსუბუქებს შაკიკთან დაკავშირებულ თავის ტკივილს, გულისრევას, სინათლისა და ხმაურის მიმართ მგრძნობელობას.კოფეინს გააჩნია მასტიმულირებელი მოქმედება ნერვულ სისტემაზე, ავიწროებს გაფართოებულ სისხლძარღვებს და ამცირებს თავის შიდა წნევას, რაც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს შაკიკის დროს ტკივილის შესამცირებლად.ვიტამინი B1 კი აუმჯობესებს ნერვული სისტემის ფუნქციას, ამცირებს ანთებით პროცესებს, ხელს უწყობს ნერვული ქსოვილის აღდგენას და, შესაბამისად, ამცირებს შაკიკის შეტევების სიმძაფრესა და სიხშირეს. ამ სამი ნივთიერების ერთობლივი მოქმედება ბენლეკს ეფექტურ საშუალებად აქცევს შაკიკის კონტროლში.საგულისხმოა, რომ ბენლეკის საქართველოს ბაზარზე შემოტანასა და გავრცელებას წამყვანი ფარმაცევტული კომპანია SmartPharm უზრუნველყოფს.კოგნიტიური ქცევითი თერაპია — ფსიქოლოგიური მხარდაჭერა შაკიკის წინააღმდეგკიდევ ერთი მნიშვნელოვანი მიმართულებაა კოგნიტიური ქცევითი თერაპია (CBT), რომელიც განსაკუთრებით ეფექტურია იმ ადამიანებისთვის, ვისთვისაც შაკიკის შეტევები ფსიქოემოციურ სტრესთან არის დაკავშირებული. ამ თერაპიის მიზანია დაადგინოს, რომელი ფარული ტრიგერები იწვევს შეტევებს — იქნება ეს ემოციური დაძაბულობა, შფოთვა, კონკრეტული საკვები თუ ნეგატიური აზროვნება — და შემდეგ დაეხმაროს პაციენტს, რეალურად შეცვალოს ეს ფაქტორები.CBT აძლიერებს ადამიანის შესაძლებლობას, უკეთ გაუმკლავდეს შაკიკის გამოწვევებს, ამცირებს შეტევების ინტენსივობას და ხელს უწყობს გრძელვადიან სტაბილურობას.მთლიანობაში, შაკიკთან ბრძოლა მოითხოვს კომპლექსურ მიდგომას. მიუხედავად იმისა, რომ მისი სრულად აღმოფხვრა ამ ეტაპზე შეუძლებელია, სწორი ცხოვრების წესი, ძლიერი მოქმედების პრეპარატები, როგორიცაა ბენლეკი, და ფსიქოთერაპიული მხარდაჭერა საშუალებას იძლევა, რომ დაავადება კონტროლს ქვეშ მოექცეს.

თავის ტკივილი

1752099541

კიბოს 12 სიმპტომი, რომელიც უყურადღებოდ არ უნდა დატოვოთ

ავთვისებიანი სიმსივნე ერთ-ერთი ყველაზე საშიში დაავადებაა. მისი 100-ზე მეტი ტიპი არსებობს, მათგან ზოგი სხვებზე მეტად საშიში და მომაკვდინებელია, ზოგი კი — შედარებით მსუბუქი. ნებისმიერ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია, ჯანმრთელობის ასეთი სერიოზული პრობლემა დროულად გამოვავლინოთ და მის წინააღმდეგ ბრძოლა დავიწყოთ. ინფორმაციას უცხოური მედია ავრცელებს.სტატიაში სწორედ იმ სიმპტომებს გაგაცნობთ, რომლებიც, შესაძლოა, სიმსივნეზე მიანიშნებდეს.ცვლილებები კანზეშეეცადეთ, კანი ხშირად დაათვალიეროთ და მასზე გაჩენილ ახალსა თუ ძველ ხალებს მიაქციოთ ყურადღება. მაგალითად, ისეთ წარმონაქმნებს, რომელთა შეფერილობა, ზომა ან ფორმა შეიცვალა, სხვებს არ ჰგავს და რაიმე მახასიათებლის გამო საეჭვოდ გამოიყურება.შემაწუხებელი ხველათუ არ ეწევით, ძალიან მცირეა იმის შანსი, რომ შემაწუხებელი ხველა კიბოს ნიშანი იყოს. ჩვეულებრივ, ეს გამოწვეულია ასთმით, ინფექციით , ან სხვა დაავადებით. მაგრამ თუ თქვენი ხველა არ ქრება, ან სისხლს აყოლებთ ნახველს - განსაკუთრებით, თუ მწეველი ხართ - მიმართეთ ექიმს.შებერილობაშებერილობის შეგრძნება შესაძლოა იყოს დიეტის, ან თუნდაც სტრესის გამო. მაგრამ თუ დიდი ხნის განმავლობაში ის არ ქრება და, ასევე, გაქვთ დაღლილობა, წონის დაკლება ან ზურგის ტკივილი, გაიარეთ შემოწმება. ქალებში მუდმივი შებერილობა, შესაძლოა, საკვერცხის კიბოს ნიშანი იყოს.ყლაპვის პრობლემაგაციებამ, ან ზოგიერთმა წამალმა  შეიძლება, გაართულოს ყლაპვა. თუ დროთა განმავლობაში მდგომარეობა არ უმჯობესდება, მიმართეთ ექიმს. ყლაპვის პრობლემა ასევე შეიძლება იყოს კიბოს ნიშანი. ამიტომ , მიმართეთ ექიმს.ცვლილებები ძუძუშიძუძუში ცვლილებების უმეტესობა კიბო არ არის. თუმცა, მაინც მნიშვნელოვანია, აცნობოთ ექიმს მათ შესახებ და შეამოწმოთ. აცნობეთ ექიმს ძუძუს ნებისმიერი ცვლილებების, - გამონადენის, სიწითლის, შესიების, ან ტკივილის შესახებ. ექიმის ჩაატარებს გამოკვლევას. შეიძლება, შემოგვთავაზონ მამოგრაფია, MRI ან ბიოფსია.Წონის დაკლებარა თქმა უნდა, შეგიძლიათ, დაიკლოთ, როდესაც შეცვლით კვებას ან ივარჯიშებთ. ეს ასევე შეიძლება მოხდეს, თუ გაქვთ სხვა პრობლემები, როგორიცაა სტრესი ან ფარისებრი ჯირკვლის პრობლემა. მაგრამ არ არის ნორმალური 10 კილოგრამის ან მეტის დაკლება ზედმეტი მონდომების გარეშე. არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს პანკრეასის, კუჭის, საყლაპავის, ფილტვის, ან სხვა ტიპის კიბოს პირველი ნიშანი.ლიმფური კვანძების შესივებათქვენ გაქვთ პატარა, ლობიოს ფორმის ჯირკვლები კისერზე, მკლავებში და სხეულის სხვა ადგილებში. როდესაც ისინი შეშუპებულია, ეს ხშირად ნიშნავს, რომ თქვენ ებრძვით ინფექციას, როგორიცაა გაციება ან ყელის სტრეპტოკოკი. ზოგიერთმა კიბომ, როგორიცაა ლიმფომა და ლეიკემია, ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ამ სახის შეშუპება. დაელაპარაკეთ ექიმს, რათა დადგინდეს მიზეზი.სისხლი განავალში/ შარდშითუ განავალში სისხლს დაინახავთ, კარგი იდეაა, მიმართოთ ექიმს. სისხლიანი განავალი, სავარაუდოდ, ვენების ანთებამ შეიძლება გამოიწვიოს, რომელსაც ბუასილი ეწოდება, მაგრამ არსებობს შანსი, რომ ეს იყოს მსხვილი ნაწლავის კიბო. შარდში სისხლი კი შეიძლება, იყოს ისეთი პრობლემა, როგორიცაა საშარდე გზების ინფექცია, მაგრამ ეს შეიძლება იყოს თირკმლის, ან შარდის ბუშტის კიბო. ამიტომ მიმართეთ ექიმს.სათესლე ჯირკვლების ცვლილებებითუ სათესლე ჯირკვალში სიმსივნე, ან შეშუპება შენიშნეთ, დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს. უმტკივნეულო სიმსივნე სათესლე ჯირკვლის კიბოს ყველაზე გავრცელებული ნიშანია. შესაძლოა , ეს კიბო არ იყოს და სხვა პრობლემა გაწუხებდეთ, მაგრამ ექიმის კონსულტაცია აუცილებელია.არამენსტრუალური ვაგინალური სისხლდენასისხლდენა შეიძლება, გამოიწვიოს მრავალმა მიზეზმა, მაგალითად, მიომამ ან თუნდაც ჩასახვის საწინააღმდეგო ზოგიერთმა სახეობამ. აუცილებლად მიმართეთ ექიმს, თუ გაქვთ სისხლდენა, სისხლიანი გამონადენი სექსის შემდეგ, ან პერიოდულად. უნდა გამოირიცხოს საშვილოსნოს, საშვილოსნოს ყელის, ან საშვილოსნოს კიბო.ცხელებასიცხე, როგორც წესი, ცუდი არ არის. ზოგჯერ ეს მხოლოდ იმის ნიშანია, რომ თქვენი სხეული ებრძვის ინფექციას. ეს ასევე შეიძლება იყოს ზოგიერთი მედიკამენტის გვერდითი ეფექტი. მაგრამ თუ ის არ გაქრება და არ აქვს აშკარა მიზეზი, შეიძლება, იყოს სისხლის კიბოს ნიშანი, როგორიცაა ლეიკემია, ან ლიმფომა.პრობლემები პირის ღრუში პირის ღრუში ცვლილებების უმეტესობა არ არის სერიოზული. მაგრამ, თუ თქვენ გაქვთ თეთრი, ან წითელი ლაქები ან წყლულები პირში, რომლებიც არ ქრება რამდენიმე კვირის შემდეგ,  განსაკუთრებით, თუ ეწევით, მიმართეთ ექიმს. ეს, შეიძლება, იყოს პირის ღრუს კიბოს ნიშანი.

მიხეილ სარჯველაძე

1752088920

„ადამიანებს ლეგიტიმურად აქვთ მოთხოვნა, ისეთ ადგილებში, სადაც მათი შვილები ცხოვრობენ, დადიან სასწავლებელში, არ ფუნქციონირებდეს ასეთი დაწესებულება, რომ თვალს არ ადევნებდეს ბავშვი ნარკომანიას“ - მიხეილ სარჯველაძე ჩანაცვლებითი თერაპიის პუნქტების შესახებ

ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი, მიხეილ სარჯველაძე ნარკოპოლიტიკასა და ჩანაცვლებითი თერაპიის შესახებ საუბრის ფარგლებში, ამბობს, რომ სახელმწიფოს გეგმა 4 მთავარი კომპონენტისგან შედგება.როგორც მიხეილ სარჯველაძემ "ღამის კურიერის" ეთერში აღნიშნა, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პუნქტია, ჩანაცვლებითი თერაპიის პუნქტები ისეთ ადგილებში არ ფუნქციონირებდეს, სადაც მოზარდები და ბავშვები ხშირად გადაადგილდებიან."4 მნიშვნელოვანი კომპონენტია, რომლისგანაც შედგება ჩვენი გეგმა. პირველი არის ინფრასტრუქტურული განვითარება - მოგეხსნებათ, ამ თვალსაზრისით გვაქვს სერიოზული დავალება, რომელიც პირადად მე მიღებული მაქვს პრემიერ-მინისტრისგან და ეს უკავშირდება ჩანაცვლებითი თერაპიის პუნქტების ისე განსაზღვრას, რომ ის არ იყოს სხვისი უფლებების დამრღვევი. იმიტომ, რომ ადამიანებს სრულიად ლეგიტიმურად აქვთ მოთხოვნა, რომ ისეთ ადგილებში, სადაც მათი შვილები ცხოვრობენ, სადაც დადიან სასწავლებელში და ა.შ. სიახლოვეში არ ფუნქციონირებდეს ასეთი დაწესებულება, რომ თვალს არ ადევნებდეს მოზარდი, ბავშვი ნარკომანიას და 24 საათი ეს არ ჰქონდეს თვალწინ.მეორე - ინფრასტრუქტურის გარდა, აუცილებელია, ვისაუბროთ სამედიცინო პერსონალზე. ყველა ეს ობიექტი იქნება დაკომპლექტებული იმგვარად, რომ არსად ამგვარი დეფიციტი არ შეიქმნება. რეალურად, ეს მოხერხებადია, ეს გათვლილი აქვს სახელმწიფოს და რეალურად, ამას შევძლებთ. ეს ნიშნავს იმას, რომ მათ შორის, იმ ხალხის გარკვეული ნაწილი, რომელიც თავდაპირველად სახელმწიფოსგან წავიდა და კერძო სექტორში დასაქმდა, ამ ნაწილს შეიძლება გაუჩნდეს სურვილი, რომ დაბრუნდეს და კვლავ სახელმწიფოში იმუშაოს. ასეთი პრაქტიკაც ალბათ იქნება.მესამე - მნიშვნელოვანი კომპონენტი არის თვითონ მედიკამენტები. ამ კუთხით, მნიშვნელოვანია, რომ ორიენტირებული უნდა ვიყოთ განახლებაზე, გაუმჯობესებაზე. დიდი ხნის განმავლობაში, ეს საქმე წინ არ წაწეულა. არადა, მსოფლიოში გაჩნდა უკეთესი საშუალებები, ნაკლები ზიანის მომტანი საშუალებები, რაზეც სახელმწიფო დაიწყებს მუშაობას. მედიკამენტების შემომტანი სრულად სახელმწიფო იქნება.ბოლოს, რაც მნიშვნელოვანია, ამ მარაგებთან ერთად, პროცედურების სწორად დაგეგმვა. პროცედურებში იგულისხმება ის, რომ იმგვარად იყოს დაგეგმილი, რომ გამოირიცხებოდეს ნებისმიერი არასწორი, არანორმალური პრაქტიკა. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია კარგად გვესმოდეს, რომ ადამიანს სჭირდება მხარდაჭერა იმისთვის, რომ მან შეძლოს დაამარცხოს ეს მკვლელი თვისება და გახდეს ჯანმრთელი," - აცხადებს მიხეილ სარჯველაძე.

მიხეილ სარჯველაძე

1752088080

„მედიკამენტების შემომტანი სრულად სახელმწიფო იქნება“ - მიხეილ სარჯველაძე ჩანაცვლებითი თერაპიის შესახებ

ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი, მიხეილ სარჯველაძე ნარკოპოლიტიკასა და ჩანაცვლებითი თერაპიის შესახებ საუბრის ფარგლებში, ამბობს, რომ სახელმწიფოს გეგმა 4 მთავარი კომპონენტისგან შედგება.როგორც მიხეილ სარჯველაძემ "ღამის კურიერის" ეთერში აღნიშნა, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პუნქტია ინფრასტრუქტურული განვითარება, ჩანაცვლებითი თერაპიის პუნქტები ისეთ ადგილებში არ ფუნქციონირებდეს, სადაც მოზარდები და ბავშვები ხშირად გადაადგილდებიან.გარდა ამისა, მინისტრის თქმით, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პუნქტია თავად მედიკამენტები. მისი თქმით, სახელმწიფო ორიენტირებული უნდა იყოს გაუმჯობესებაზე. აქვე, მიხეილ სარჯველაძე ამბობს, რომ მედიკამენტების შემომტანი სრულად სახელმწიფო იქნება."მესამე მნიშვნელოვანი კომპონენტი არის თვითონ მედიკამენტები. ამ კუთხით, მნიშვნელოვანია, რომ ორიენტირებული უნდა ვიყოთ განახლებაზე, გაუმჯობესებაზე. დიდი ხნის განმავლობაში ეს საქმე წინ არ წაწეულა. არადა, მსოფლიოში გაჩნდა უკეთესი საშუალებები, ნაკლები ზიანის მომტანი საშუალებები, რაზეც სახელმწიფო დაიწყებს მუშაობას. მედიკამენტების შემომტანი სრულად სახელმწიფო იქნება", - აცხადებს მინისტრი.

სარჯველაძე

1752086880

ჩანაცვლებითი თერაპიის ფუნქციაა ადამიანმა მიაღწიოს მდგომარეობას, როდესაც შეძლებს ნარკოტიკის გარეშე ცხოვრებას, სხვაგვარად ეს თერაპია არ არის, ეს არის ლეგალური ნარკობიზნესი - მიხეილ სარჯველაძე

„ჩანაცვლებითი თერაპიის ფუნქცია, საბოლოო ჯამში, უნდა იყოს ის, რომ ადამიანი განიკურნოს, მიაღწიოს მდგომარეობას, როდესაც ის შეძლებს ნარკოტიკის გარეშე ცხოვრებას. ეს თუ არ იქნა, სხვაგვარად ეს თერაპია არ არის, ეს არის უბრალოდ ლეგალური ნარკობიზნესი," - ამის შესახებ ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრმა, მიხეილ სარჯველაძემ "ღამის კურიერის" ეთერში სტუმრობისას განაცხადა.ჯანდაცვის მინისტრმა კიდევ ერთხელ განმარტა, თუ რას გულისხმობს ჩანაცვლებითი თერაპიის პროგრამა.„გაჩნდა გარკვეულ პროფესიონალთა წრე, რომლებიც მიიჩნევდნენ, რომ ნორმალურია ნარკოტიკი იყოს ოფიციალურად ხელმისაწვდომი, მე კი ამას არ ვეთანხმები. მე არ მგონია, რომ უნდა იყოს უბრალოდ ნარკოტიკი ხელმისაწვდომი, ეს უნდა იყოს ჩანაცვლებითი. როდესაც წლობით დოზის შემცირების კი არა, დოზის მატების გზით ხდებოდა მოხმარება, ერთი და იგივე ადამიანი დადიოდა და იმის ნაცვლად, რომ ეს გამხდარიყო მისი განკურნებისკენ მიმავალი გზა... უბრალოდ ფული გაუჩნდება, მიდის, იღებს, იღებს დოზის ზრდით, რომელსაც გამართლება არ გააჩნია. როდესაც ეს გახდება, უბრალოდ, ნარკოტიკის მოხმარების ლეგალური არხი, მას აღარ შეიძლება თერაპიად განვიხილოთ, ეს არის უბრალოდ, ჩრდილიდან მზის შუქზე გამოტანილი ის, რაც არის ნარკოკარტელი. სამწუხაროდ, ეს ცუდი რეალობაა. სამწუხაროდ, იმის უნარიც კი ატროფირებულია დღეს ამ სისტემაში, რომ დავთვალოთ ამ ჩანაცვლებითი თერაპიის გავლის შედეგად, რამდენ შემთხვევაში აღმოჩნდა წარმატებული და რამდენი ადამიანი განიკურნა.ჩანაცვლებითი თერაპიის ფუნქცია, საბოლოო ჯამში, უნდა იყოს ის, რომ ადამიანი განიკურნოს, მიაღწიოს მდგომარეობას, როდესაც ის შეძლებს ნარკოტიკის გარეშე ცხოვრებას. ეს თუ არ იქნა, სხვაგვარად ეს თერაპია არ არის, ეს არის უბრალოდ ლეგალური ნარკობიზნესი," - აღნიშნა სარჯველაძემ.

მიხეილ სარჯველაძე

1752086726

„ფაქტია, ლიბერალურმა მიდგომამ არ გაამართლა, ამას რომ გაემართლებინა, რეალურად, საზოგადოებას ამდენი პრობლემა ამ მიმართულებით არ ექნებოდა“ - მიხეილ სარჯველაძე ნარკოპოლიტიკის შესახებ

"დრომ აჩვენა, რომ ფაქტია, ლიბერალურმა მიდგომამ არ გაამართლა. ამას რომ გაემართლებინა, რეალურად, საზოგადოებას ამდენი პრობლემა ამ მიმართულებით არ ექნებოდა", - ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი, მიხეილ სარჯველაძე ნარკოპოლიტიკის წინააღმდეგ ხელისუფლების მიდგომის გამკაცრების შესახებ საუბრობს.როგორც "ღამის კურიერის" ეთერში, მიხეილ სარჯველაძემ განმარტა, შემსუბუქებულმა ნარკოპოლიტიკამ, შედეგად, ნარკომომხმარებელთა რაოდენობის და მათთვის ზიანის შემცირება არ მოიტანა.„დრომ აჩვენა, რომ ფაქტია, ლიბერალურმა მიდგომამ არ გაამართლა. ამას რომ გაემართლებინა, რეალურად, საზოგადოებას ამდენი პრობლემა ამ მიმართულებით არ ექნებოდა. სამწუხაროდ, მე არ შემიძლია ვთქვა, რომ ლიბერალური მიდგომის დანერგვის შემდეგ შემცირდა ნარკომომხმარებელთა რაოდენობა, ან მაგალითად, შემცირდა ის ზიანი, რომელიც ზოგადად, ამის თანმდევია. ბევრს ლაპარაკობენ, რომ ლიბერალური მიდგომის გამართლებაა ზიანის შემცირება, მაგრამ, სამწუხაროდ, ბევრ შემთხვევაში, ეს აღმოჩნდა კონტრპროდუქტიული.ნებისმიერი ქვეყნიდან გარკვეულ იმპორტს ან როგორც ამას ეძახიან, იმპლანტების კეთებას მიდგომებთან დაკავშირებით, ბუნებრივია, რომ ამას სჭირდება კარგად ანალიზი. ძალიან სახიფათოა ამ იმპლანტების კეთება, რეალურად, ამას შეიძლება მოჰყვეს ბევრი გაუთვალისწინებელი რამ, მათ შორის, საზოგადოება რამდენად არის მზად, რომ გარკვეული სიახლეები პირდაპირ, კალკირების შედეგად მიიღოს და ა.შ. ამას დიდი სიფრთხილე სჭირდება. ამიტომ, მე ვიტყოდი, რომ რა თქმა უნდა, უცხოური გამოცდილება მხედველობაში მისაღებია, როგორც მკაცრი მიდგომების თვალსაზრისით, ისე ლიბერალური, მაგრამ, რასაკვირველია, ეს ადგილობრივი კონტექსტის გათვალისწინებით უნდა ამუშაო, სხვაგვარად, ის შედეგის მომტანი ვერ იქნება.მე არ ვიცი, რა დააკლდა ან რა გაკეთდა უსწოროდ ლიბერალური მიდგომების პირობებში, იმიტომ, რომ არსებობს ზოგიერთი სახელმწიფოს გამოცდილება, რომელსაც ამ თვალსაზრისით აქვს დადებითი რეზულტატები, თუმცა ყველაფერს აქვს ორი მხარე. მე მგონია, რომ მათ შორის, ლიბერალური მიდგომის გამოყენების წარმატებულ შემთხვევებშიც კი, ძალიან დიდია ის ზიანი, რომელსაც შეიძლება საზოგადოება განიცდიდეს. არ შეიძლება ლიბერალური მიდგომა დავარქვათ იმას, რომ მაგალითად, ნარკოტიკი გახდეს არამც თუ ხელმისაწვდომი, რამედ ის გახდეს პრაქტიკულად ლეგალური ბრუნვის საგანი, იმიტომ, რომ სამწუხაროდ, ჯერ ერთი, ყველა საზოგადოება ერთნაირად არ რეაგირებს ასეთი ტრანსფორმაციების პირობებში, მაგრამ უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენს შემთხვევაში, უდავოდ აღმოჩნდა, რომ ამ ლიბერალურმა მიდგომამ გამოიწვია ავად მოხმარების შემთხვევების პრაქტიკის გაჩენა და დანერგვა", - აცხადებს მიხეილ სარჯველაძე.

გულის პრობლემები

1752050346

უნიკალური მეთოდი - გულის დაავადებების რისკების გაგება რამდენიმე წლით ადრეა შესაძლებელი

როგორ უნდა გაიგო ათწლეულებით ადრე, შეგაწუხებს თუ არა გულის დაავადებები - გიორგი ღოღობერიძე ასახელებს სამ მარტივ და ბიუჯეტურ კვლევას, რომელიც ბევრ რისკს და საფრთხეს თავიდან აგვაცილებს.„რა სტატისტიკაც საქართველოში გამოქვეყნდა, იგრძნობოდა, რომ მოსახლეობის უმეტესობა იღუპება გულისა და სისხლძარღვების დაავადებებით. კითხვა ჩნდება, როგორ უნდა გაიგო დღეს, გექნება თუ არა ათწლეულების შემდეგ გულის ან სისხლძარღვების დაავადებები. დღეს რა ტესტებიც არის გულის მხრივ, მაგალითად დატვირთვის ტესტი, ექოკარდიოგრაფია, კორონაროგრაფია, CT ანგიოგრაფია, პერფუზიული კვლევა გულისა თუ MRI კვლევა, ყველა ეს კვლევა უკვე დაავადების შორს წასულ შემთხვევებს ადგენს. მაგრამ არის ბიუჯეტური, ძალიან მარტივი რამდენიმე კვლევა, რომელიც კეთდება სისხლიდან, საკმაოდ იაფია და შეუძლია, რომ ათწლეულებით ადრე გითხრას, გექნება თუ არა გულის დაავადებები. ერთ-ერთი მათგანი შეიძლება იყოს LDL-ქოლესტეროლი. ასევე არის APO-B (აპოლიპროპროტეინ B) ეს კიდევ უფრო მგრძნობიარე მარკერია და ასევე, შეიძლება გამოყენებული იყოს მაღალმგრძნობიარე მაღალსენსიტიური hs-CRP, რომელიც ახლავე გეტყვის, სისხლძარღვებში გაქვს თუ არა ანთება და გილაგდება თუ არა მასში ცხიმი. ეს სამი ტესტი დაიმახსოვრე და ამ სამი ტესტით ჩვენ ათწლეულებით ადრე შეგვიძლია გავიგოთ, გვექნება თუ არა გულის დაავადებები.გეტყვით კიდევ სამ დამატებით ტესტს, ეს არის HbA1c, გარდა ამისა, არის ჰომოცისტეინი და შეიძლება იყოს NT-proBNP,“ - ამბობს გიორგი ღოღობერიძე.