„ეს 5 ბუნებრივი დანამატი ღვიძლს ანადგურებს...“ - ახალი კვლევა

პროფესორი, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ექსპერტი, გიორგი ფხაკაძე საზოგადოებას უზიარებს ინფორმაციას იმ ბუნებრივი დანამატების შესახებ, რომლებიც, მისი თქმით, ღვიძლს ანადგურებს.

დღეს თითქმის ყველა ვიღებთ რომელიმე დანამატს – წონის დასაკლებად, ენერგიის გასაზრდელად ან იმუნიტეტის გასაძლიერებლად. მაგრამ ბევრმა არ იცის, რომ ზოგიერთი ფართოდ რეკლამირებული, თავისუფლად გაყიდვადი „ბუნებრივი“ დანამატი პირდაპირ საფრთხეს უქმნის ღვიძლს — ორგანოს, რომელიც პასუხისმგებელია ტოქსინების გამოყოფასა და ნივთიერებათა ცვლაზე.

რატომ უნდა გვაწუხებდეს ეს საკითხი?

• აშშ-ში დაახლოებით 15 მილიონი ადამიანი იღებს დანამატებს, რომლებიც უკავშირდება ღვიძლის დაზიანებას.
• ფიქსირდება მძიმე ჰეპატიტის, ღვიძლის უკმარისობისა და გადანერგვის შემთხვევები.

• ყველაზე შემაშფოთებელი კი ისაა, რომ სიმპტომები ხშირად გვიან ჩნდება — როცა ზიანი უკვე დამდგარია.
რომელი დანამატებია ყველაზე საშიში?

დეტალური ანალიზი, მექანიზმები და სამეცნიერო მტკიცებულებები

1. მწვანე ჩაის ექსტრაქტი (Green Tea Extract)

• რატომ იღებენ? ანტიოქსიდანტური მოქმედება, წონის კლება.
• რისკი: ექსტრაქტის მაღალი კონცენტრაცია შეიცავს EGCG-ს, რომელიც მაღალ დოზაზე იწვევს ღვიძლის უჯრედების დაზიანებას.
• მტკიცებულება: Michigan Medicine–ის კვლევით დადასტურდა მწვავე ღვიძლის დაზიანების არაერთი შემთხვევა — დაავადებულებს აღენიშნათ ALT/AST ფერმენტების მკვეთრი მატება და ჰეპატიტის ნიშნები.

2. კავა კავა (Kava Kava)

• რატომ იღებენ? სტრესის შემცირება, დამამშვიდებელი ეფექტი.
• რისკი: კავალაქტონები იწვევს ღვიძლის უჯრედების აპოპტოზს და ანთებას.
• მტკიცებულება: ევროპაში რამდენიმე ქვეყანამ აკრძალა მისი გაყიდვა. აშშ-ში 200-ზე მეტი შემთხვევაა ღვიძლის უკმარისობით და გადანერგვის საჭიროებით.

3. შავი კოჰოში (Black Cohosh)

• რატომ იღებენ? მენოპაუზის სიმპტომები.
• რისკი: არაერთ შემთხვევაში დაფიქსირდა ღვიძლის ანთება და ტოქსიკური რეაქციები.
• მტკიცებულება: LiverTox-ის მონაცემებით – ბილირუბინის მომატება, მუცლის ტკივილი და ანთებითი მარკერები.

4. აშვაგანდა (Ashwagandha)

• რატომ იღებენ? ენერგიის ამაღლება, სტრესის მართვა.
• რისკი: საშუალო და მაღალი დოზით იწვევს ღვიძლის ტოქსიკურობას.
• მტკიცებულება: Current Hepatology Reports აღწერს შემთხვევას, სადაც აშვაგანდა-ს გამოყენებამ გამოიწვია ტოქსიკური ჰეპატიტი და ღვიძლის ფერმენტების მკვეთრი მატება.

5. ალოე ვერა (Aloe Vera)

• რატომ იღებენ? კუჭ-ნაწლავის პრობლემები, კანის სამკურნალოდ.
• რისკი: ლატექსში შემავალი ანთრაკინონები იწვევს მწვავე ჰეპატიტს.
• მტკიცებულება: Cleveland Clinic-ის ინფორმაციით, დაფიქსირებულია გულისრევა, ყვითელა და ღვიძლის ფერმენტების მატება ალოე ვერას მიღების შემდეგ.

როგორ ზემოქმედებს ღვიძლზე ეს დანამატები?

• იწვევს ოქსიდაციურ სტრესს, რომელიც ანგრევს უჯრედებს
• აფერხებს მედიკამენტებისა და ტოქსინების მეტაბოლიზმს
• იწვევს იმუნურ ანთებით რეაქციებს, რაც აძლიერებს დაზიანებას

როგორ დავიცვათ ღვიძლი?

1. დაიცავით დოზირების წესები — ბუნებრივიც კი შეიძლება ტოქსიკური იყოს2. გაიარეთ ექიმთან კონსულტაცია სხვა წამლებთან ერთად მიღებამდე3. გააკონტროლეთ ღვიძლის ფუნქცია — რეგულარული ანალიზები4. შეარჩიეთ სანდო და სერტიფიცირებული ბრენდები5. დააკვირდით სიმპტომებს: მუცლის ტკივილი, ყვითელა, მუქი შარდი6. იყავით ფხიზლად — თქვენი ჯანმრთელობა ინტუიციაზეც არის